Duizenden complotdenkers eisen hun ‘geboortemiljoenen’ op bij de Belastingdienst. ‘Het heeft echt geen zin’

De Nederlandse Belastingdienst kreeg de afgelopen maanden zeker 7.900 brieven van mensen die hun ‘geboortetrust’ terug willen vragen. Ook in België speelt het fenomeen, burgers willen het geld terug van de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel). Het gaat hier om aanhangers van een complottheorie die denken dat de staat een bedrag van 1,5 miljoen euro per inwoner spaart.

Als je alle banden met de staat verbreekt kun je volgens de theorie het gespaarde geld terugvorderen. Daarna hoef je nooit meer belasting of boetes te betalen en je niet langer aan coronaregels te houden. Je kunt als het ware autonoom leven.

‘Deurwaarders komen vanzelf langs’

De vele aanvragen kosten de Belastingdienst veel tijd. Een woordvoerder zegt dat alle brieven door werknemers moeten worden gelezen en dat er een ontvangstbevestiging teruggestuurd moet worden. “We zijn verplicht brieven terug te sturen, maar kunnen helemaal niks met deze aanvragen. Veel extra werk dus.”

Ze legt uit dat de stroom brieven over de ‘geboortetrust’ in 2021 op gang kwam. De piek van aanvragen lag in september van dat jaar. In België begonnen mensen daarna ook brieven te sturen. Vlabel-woordvoerder Kris de Sagher denkt dat ze werden aangestoken door Nederlanders. “Bij ons is het probleem nog niet zo groot, maar ik wil graag benadrukken dat we niets kunnen met dergelijke brieven.”

Hij verbaast zich over de aanhangers van de geboortetrust-theorie. “Het is valse informatie die volledig uit de lucht gegrepen is”, zegt De Sagher. Ook denkt hij dat het gevaarlijk kan worden voor burgers. “Als mensen stoppen boetes en belasting te betalen omdat ze autonoom willen zijn, krijgen ze vanzelf deurwaarders op de stoep.” Dit wil De Sagher graag voorkomen en hij besloot twee weken geleden online waarschuwingen te verspreiden. De strekking: “Trap er niet in!”

Rechtszaak

In Nederland stapten elf complotdenkers naar de rechter, omdat de Belastingdienst niets had gedaan met hun brief over de ‘geboortetrust’. De rechter stelde echter dat er geen wettelijke regeling over een geboortetrust bestaat, en gaf de Belastingdienst gelijk.

Autonoom leven

Het idee ‘autonoom’ te leven is op internet al langer populair. Er zijn verschillende websites en Facebookgroepen waar over de theorie wordt gesproken. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn de stappen die genomen moeten worden om je als ware uit te schrijven bij de staat. PR-bureaus vullen tegen betaling formulieren voor geïnteresseerden in, schrijft NRC.

Het bedrijf van Ronald Heister - een adviseur die eerder werkte voor de excentrieke zakenman Richard Branson - is daar een voorbeeld van. Via bossmaker.com wordt je door de procedure geholpen, het bedrijf stuurt dan een gestandaardiseerde brief naar de Belastingdienst.

Tot op heden heeft geen van hun klanten geld van de Belastingdienst ontvangen. De Sagher van Vlabel benadrukt dat dit ook in België niet gaat gebeuren: “Klimt u niet in de pen, het heeft geen zin.”

Lees ook:
‘Complotdenkers vatten tegenbewijs op als een poging om de samenzwering geheim te houden’

Hoe onderscheid je plausibele van onzinnige complottheorieën? In de beste filosofiescriptie van het afgelopen jaar geeft Leah Jule Ritterfeld daar antwoord op. Kijk niet naar de theorie, zegt ze, maar naar de manier waarop de aanhangers ermee omgaan.