Drukke 30 km-weg toch nog gevaarlijk voor de fietser

Zelfs de onderzoekers zijn verrast door de uitkomst van hun onderzoek naar 30 kilometer-rijden. Het blijkt namelijk dat op drukke 30 km-wegen opvallend veel ongevallen plaatsvinden. Ook ernstige, en het zijn vooral fietsers die slachtoffer worden van automobilisten.

Eén verklaring is dat automobilisten hun snelheid onderschatten en harder dan 30 blijven rijden. “Ze passen hun rijgedrag wel aan, maar niet genoeg”, aldus Rico Andriesse van adviesbureau Goudappel. Op negentien drukke 30-km straten uit het onderzoek van Goudappel en DTV Consultants registreerde een meetslang 35 kilometer als gemiddelde snelheid. Uit eerder onderzoek bleek dat er vaak 40 wordt gereden op deze wegen.

In oktober nam de Tweede Kamer een motie aan om 30 km tot norm te maken in de steden. Momenteel onderzoekt minister Cora van Nieuwenhuizen (infrastructuur) hoe zij daarbij kan ondersteunen. In december verstrekte zij 165 miljoen euro aan tientallen gemeentes om dit jaar de veiligheid te verbeteren op 30 km-straten. En voor fietsers, want het aantal ernstige ongevallen onder kwetsbare verkeersdeelnemers blijft groeien, ondanks alle goede voornemens.

‘Grijze’ wegen

Het onderzoek vond vorig jaar plaats, de presentatie in januari. “Wij deden het in opdracht van vijftien gemeentes en de Vervoersregio Amsterdam (VRA).” Vooral de problematische ‘grijze’ wegen – drukke straten zonder fietspad waar tot voor kort meestal 50 werd gereden – zijn onveilig. Het blijkt dat de infrastructuur nog niet geschikt is voor de lagere snelheid, zo zijn er te weinig drempels.

Andriessen: “Als ze heel breed zijn, wordt er te hard gereden waardoor ongelukken ernstiger zijn. Als ze smal zijn, is het relatief drukker wat voor meer ongevallen zorgt.” Veel afleiding en winkels, laden en lossen, veel parkeren, oversteken en vooral een hoog aantal auto’s zijn factoren die bijdragen aan de grote hoeveelheid ongevallen. Net als bij overige ongelukken zijn vooral fietsers het slachtoffer. “Eigenlijk is 30 kilometer te hard voor deze drukke straten.”

Drempels

Meer verrassingen in dit onderzoek: ook op zebra’s blijken meer ongevallen plaats te vinden. En de vaak fraai ontworpen lantaarnpalen zijn net als hoge stoepen voor fietsers gevaarlijk, zeker als er veel auto’s in de buurt zijn. De geënquêteerde fietsers en voetgangers waren ronduit ontevreden over de onderzochte straten.

Alleen afschalen naar 30 kilometer op deze drukke wegen is dus onvoldoende. Dat roept de vraag op hoe ontwerpers en verkeersdeskundigen de straten veiliger kunnen maken? Andriesse: “Met drempels kun je lagere snelheden afdwingen. Vóór zebra’s, en vóór kruispunten. Door die lagere snelheid raak je ook een deel van de auto’s kwijt, en minder auto’s is veiliger. Daarnaast kun je automobilisten afremmen door voorrang weg te halen en klinkers aan te leggen. Goede brede fietsstroken zorgen voor meer fietscomfort en bovendien halen automobilisten ruimer in.”

De Fietsersbond is blij met het onderzoek omdat er weinig gegevens zijn over ongevallen. “De weginrichting is nog te veel op snelle auto’s gericht, terwijl de hoeveelheid fietsers enorm is toegenomen. Er zijn betere fietspaden nodig, en een andere verdeling in de verkeersruimte tussen auto en fiets”, aldus lobbyist Wim Bot van de Fietsersbond.

De Vervoersregio Amsterdam wilde weten wat snelheidsverlaging voor effect heeft op busaanrijtijden. Vaak stellen vervoerbedrijven dat zij niet terug kunnen naar 30 km vanwege de krappe dienstregeling. “Maar wij konden de VRA geruststellen. Het scheelt amper, want bussen kunnen in deze straten toch al niet hard”, aldus Andriesse.

Lees ook:

Dit keer zijn het de ondernemers zelf die een binnenstad autoluw maken

Waar ze in andere steden vaak dwarsliggen, trokken ondernemers in Amersfoort zelf de kar om de historische binnenstad autoluw te maken. Sinds deze week is het zover.