Hulpacties
Doneerdilemma: Giro555 of geld naar klein initiatief
Wie wil doneren aan slachtoffers in het aardbevingsgebied verdwaalt in het oerwoud van hulpacties en goede doelen. Geef je aan Giro555, of is een kleinschalige actie effectiever?
De donaties stromen binnen bij Cemil Yilmaz. Na een kleine dag inzamelen, staat de teller op ruim 10.000 euro. Vrijdag stapt Yilmaz in het vliegtuig naar de Turkse stad Adana, waar zijn familie woont, om met het geld lokale doelen te steunen en zelf te helpen.
“Een groot deel van de mensen die mij helpt, steunt bewust een kleinschalig initiatief”, zegt Yilmaz. Volgens hem kampen grotere hulporganisaties met het imago dat veel geld in de organisatie blijft hangen. “Bij mij weten ze zeker dat het geld op de juiste plek terecht komt. En de traditionele goede doelen bereiken bepaalde gemeenschappen niet altijd.”
Op allerlei plekken komen hulpacties van de grond, sinds de verwoestende aardbevingen in Turkije en Syrië van een week geleden. Giro555, een samenwerking van elf hulporganisaties, heeft inmiddels 25 miljoen euro opgehaald en organiseert woensdag een landelijke actiedag. Naast de grote hulporganisaties, zijn er tal van particuliere initiatieven en kleinschalige hulporganisaties die hulp bieden. De vraag is op welke manier je geld goed en snel terechtkomt bij de slachtoffers.
Kleine partijen met lokaal netwerk
Wie persoonlijk een klein lokaal initiatief kent wat snel hulp biedt, kan die het best steunen, zegt Claire van Teunenbroek, onderzoeker filantropie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Kleine lokale partijen hebben in de eerste fase een streepje voor. Ze hebben een lokaal netwerk, en als donateur kun je direct zien wat er met je donatie gebeurt.”
Grote organisaties, die geld krijgen via Giro555, hebben langer de tijd nodig om op te starten. De coördinatie van hulpgoederen en spreiding loopt nog lang niet overal soepel, bekende actievoorzitter Michiel Servaes (Oxfam Novib) afgelopen weekend. “Maar uiteindelijk nemen zij de hulp over”, zegt Teunenbroek.
Kleine acties tonen nu al wat er met donaties gebeurt, zegt Van Teunenbroek. Dit maakt het voor donateurs aantrekkelijk om aan te geven: ze weten wat hun donatie heeft bereikt. “De grote partijen weten nog niet hoeveel geld ze krijgen, en wat ze ermee gaan doen. Dat is niet erg, want helpen bij een aardbeving is complex en nog lang nodig.”
Concurrentie met Giro555
Islamic Relief Nederland is een middelgrote hulporganisatie die actief is in 29 landen. De organisatie heeft inmiddels ruim 800.000 euro ingezameld voor de getroffenen in het aardbevingsgebied. Voelen zij de concurrentie met grote doelen als Giro555? “Wij geloven in de kracht dat we samen veel bereiken”, zegt Mhamed Abalhaj. “Of je nu geeft aan een kleine of grote organisatie, het belangrijkste is de betrouwbaarheid.”
De organisatie is aanwezig in de getroffen gebieden. “Hierdoor hebben wij korte lijnen en komen de donaties direct bij de behoeftigen terecht.” zegt Abalhaj. “Zo bieden wij onder andere voedselhulp, hygiënepakketten voor vrouwen en meisjes en tijdelijk onderdak in een noodsituatie.” Het valt hem op dat de donateur tegenwoordig heel kritisch is en verder kijkt dan Giro555. “Mensen doneren liever aan een stichting die direct impact kan maken.”
Geld dat nu binnenkomt, gaat zo snel mogelijk naar het rampgebied, zegt Giro555. Een deel van het opgehaalde geld is al uitgegeven aan hulpgoederen. Volgens de hulporganisaties is er vooral behoefte aan onderdak, ze schenken tenten of dekzeilen met palen en touwen. Een woordvoerder zegt niet te kunnen oordelen over de kwaliteit van kleine projecten.
Waar moet je op letten als je doneert?
Het goede doel is betrouwbaarder als het een erkend keurmerk heeft, bijvoorbeeld dat van Erkende Goede Doelen (CBF). Voor lokale en spontane initiatieven is dit lastiger. Kijk dan bijvoorbeeld naar:
• Het gedrag van anderen. Mensen volgen het gedrag van anderen, omdat ze het zien als een kwaliteitssignaal. Als andere hoge bedragen geven, dan geeft dit mensen het gevoel dat het een veilig en betrouwbaar project is.
• De beschrijving van het project. Vooral online campagnes geven vaak een beschrijving van wat zij met het geld willen bereiken. Kijk of dit realistisch is door op te letten of het specifiek genoeg is als het gaat om de uitvoering.
Lees ook:
Schoon water, onderdak en warmte na de aardbeving: hoe zorg je daarvoor?
Vijf dagen na de aardbeving verlaten overlevenden het Turkse rampgebied. Zij hebben onderdak en warmte nodig. Hoe gaan hulporganisaties daarvoor zorgen?
