Achter de schermenTijdgeest
De vormgeving van ons nieuwe weekendmagazine Tijdgeest: ‘Licht en een beetje experimenteel’
Art director Danusia Schenke nam samen met vormgeefster Lisette van Boxel het ontwerp en de opmaak van Tijdgeest voor haar rekening. “Nog meer dan voorheen maken we ruimte voor bijzonder beeld.”
“Het is fantastisch om vanaf het allereerste begin bij Tijdgeest betrokken te zijn. Zo vaak krijg je als art director niet de kans om een heel nieuw concept voor een magazine te bedenken! Net als bij de inhoud zijn we ook bij de vormgeving blanco begonnen. We wilden echt iets eigens ontwerpen, met een helder en vol kleurenpalet. Nog meer dan voorheen bieden we in het nieuwe magazine ruimte aan bijzonder beeld. Denk aan fotoreportages, die meerdere pagina’s beslaan. Verder spelen we veel met typografie, bijvoorbeeld door letters in rubrieknamen in elkaar te haken. Dat zie je ook terug in het logo van Tijdgeest. De uitstraling van het gehele magazine is licht en een beetje experimenteel. Zoals bij Trouw hoort.
We waren net begonnen met ontwerpen, toen de coronacrisis uitbrak. Daarvoor hadden we op de redactie juist een inspiratiekamer ingericht, met allerlei beelden uit kranten, bladen en boeken, en van websites. Een perfecte plek om samen te brainstormen. Maar ineens kwamen we allemaal thuis te zitten en moesten we het creatieve proces op een heel andere manier inrichten. Dat betekende vooral: heel veel (beeld)bellen. Soms stond de lijn urenlang open, zodat we op afstand toch ideeën heen en weer konden kaatsen.
Het leuke van een magazine maken is dat de regels vrijer zijn dan bij de krant. De beeldtaal en de typografie van Tijdgeest mogen spannend zijn, en vragen oproepen. Bij de nieuwskrant is de vormgeving nadrukkelijk dienend aan de inhoud, in het magazine speelt die meer een eigen rol. Voor vormgevers is die vrijheid ontzettend leuk, maar soms ook lastig. Uiteindelijk moet het blad tenslotte wel leesbaar blijven en een gevoelsmatige vertaling vormen van de inhoud.
Art director en vormgever Danusia Schenke (1979) studeerde aan de St. Joost Kunstacademie in Breda en behaalde een master in design aan het Sandberg Instituut Amsterdam, de masteropleiding van de Gerrit Rietveld Academie aldaar. Sinds oktober 2015 werkt ze als art director bij Trouw. Eerder vervulde ze die functie ook al bij NRC. Van 2016 t/m 2018 zat Schenke in de jury van De Zilveren Camera, de jaarlijkse prijzen voor fotojournalistiek.
Het bijzonderste vind ik dat het magazine wordt ‘schoongesneden’, zoals dat in vakjargon heet. Dat wil zeggen dat het bekende witte randje rond de pagina’s van Letter & Geest en TIJD verdwijnt. De coverillustratie vult vanaf nu dus de hele omslag. Prachtig! Ik ben er heel trots op dat we iedere week een andere illustrator daarop een podium kunnen geven. Dat maakt Tijdgeest echt anders.”
1. De cover
Danusia: “De cover van Tijdgeest laten we elke week door een andere illustrator maken. Een illustrator die we vinden passen bij het themaverhaal van dat nummer. Het is een vrije opdracht, dus het is voor ons als redactie een verrassing waar de illustrator mee komt. En voor de lezer wat er op de mat valt. Dit is bijvoorbeeld een illustratie van Sjoerd van Leeuwen, die hij heeft gemaakt voor het allereerste nummer van Tijdgeest. Het is zijn interpretatie van het thema van komende week: jongeren die de periferie al dan niet inruilen voor de stad.”
2. Het thema
Danusia: “Ieder nummer van Tijdgeest heeft een thema, waar we verschillende artikelen over brengen. Vaak een essay, waarin een schrijver zijn tanden zet in een bepaald vraagstuk, aangevuld met bijvoorbeeld een beeldreportage en een persoonlijk verhaal. Ook de fotografie proberen we trouwens persoonlijk te maken. Dus niet hard en afstandelijk, maar warm en aansprekend. Verder halen we grafische elementen uit de geïllustreerde cover en gebruiken die bij het essay, waardoor het één geheel vormt.”
3. Tweede essay
Danusia: “Er staat elke week ook een echt ‘denkstuk’ in Tijdgeest. Zo’n stuk dat je als lezer prikkelt om over een bepaald onderwerp mee te denken. Bij het vormgeven hiervan hebben we volledig de vrijheid; het is een ware speeltuin voor ons. We kunnen bijvoorbeeld een typografische vertaling van het onderwerp maken, met uitsluitend letters. Of juist een grafische interpretatie, met beeld en kleur.
Behalve onze bestaande lettertypes gebruiken we voor Tijdgeest overigens ook een nieuw font. Of beter gezegd, een gouwe ouwe: The Times. Dat is een mooie, klassieke letter en met expliciete vormen, die vragen om er iets creatiefs mee te doen. Je ziet hem terug in de sierletters bij de grote verhalen en bij de columns.”
4. De columns
Danusia: “We zijn trots op onze vrouwelijke columnisten: Rosita Steenbeek, Doortje Smithuijsen, Karin Luiten en Renske Jonkman. Voor hen hebben we dit grafische signatuur ontworpen.”
5. Fotospread
Danusia: “In Tijdgeest maken we - nog - meer ruimte voor bijzondere fotografie. Zo krijgt een fotograaf drie maanden de kans om wekelijks twee pagina’s te vullen. Fotograaf Lars van den Brink trapt af met de serie De Experience!. Bijna niemand gaat nog gewoon naar een museum of dierentuin, er moet altijd iets ‘te beleven’ zijn. Lars legt deze trend op allerlei manieren voor ons vast. Hier zie je alvast een voorproefje van zijn foto uit het eerste nummer: varen als een haai door het water. Verder helpt onze collega Christine Baart in de rubriek Focus lezers echt goed naar beeld kijken en de betekenis van details daarin te herkennen.”
Lees ook:
Vanaf volgend weekend leest u Tijdgeest. Chef Wybo Algra vertelt wat u kunt verwachten
Op zaterdag 29 augustus lanceert Trouw een nieuw weekendmagazine: Tijdgeest. Chef Wybo Algra: ‘Ik denk dat lezers verrast zullen zijn over wat ze allemaal in de 64 pagina’s aantreffen.’