Waddeneilanden
De vaargeul naar Ameland slibt dicht, een kwelder voor vogels kan helpen
Gebruik de bagger uit de dichtslibbende vaargeul naar Ameland voor het uitbreiden van een kwelder voor vogels. Die suggestie doet Amelander Richard Kiewiet. De rederij ziet wel iets in zijn plan en bespreekt het donderdag met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Het is het ei van Columbus, vindt hij. Amelander Richard Kiewiet (68) heeft een oplossing voor de dichtslibbende vaargeul naar het eiland en die heeft te maken met een kwelder, een stuk aangeslibd land dat bij gewone vloed niet meer onderloopt. “Verhoog de oostkant van kwelder Fuegelpôlle met de bagger uit de geul en je hebt een plek waar wadvogels kunnen rusten en foerageren.” Zo worden twee vliegen in één klap geslagen; een hoogwatervluchtplaats voor vogels en een open vaargeul.
De dichtslibbende vaargeul naar Ameland is al jaren een probleem, en een oplossing ontbreekt vooralsnog. Donderdag overleggen rederij Wagenborg en het ministerie van infrastructuur en waterstaat over de situatie. Wagenborg Passagiersdiensten schrapte de afgelopen weken noodgedwongen een aantal vaarten van en naar het eiland. Als het water in de vaargeul lager dan 1,40 meter beneden NAP staat, zijn overtochten niet mogelijk. Baggeraars zuigen nu dagelijks, vaak meerdere keren, het slib op. Vanwege natuurwetgeving moet dat slib in de Waddenzee blijven.
De kwelder waar Richard Kiewiet zijn oog op liet vallen, ligt aan de zuidwestkant van Ameland. Ooit was het 25 hectare groot, maar door afslagen in het dynamische Waddengebied meet het nu nog slechts drieënhalve hectare. “Het gevolg is dat de hoogwatervluchtplaats steeds kleiner is geworden. Elke dag moeten tienduizenden wadvogels als visdiefjes, kok- en stormmeeuwen, bontbekplevieren en noordse sterns uitwijken naar de Boschplaat op Terschelling voor hun voedsel. Ze slapen er een paar uur en keren dan weer terug”, zegt Kiewiet.
tekst gaat verder onder afbeelding
Buffer tegen stijgende zeespiegel
De geboren en getogen eilander weet waar hij over praat: hij kent het eiland en het Wad op zijn duimpje. Veertig jaar was hij natuurbeheerder op Ameland en wadloopgids. Ook voor de kustverdediging zou een grotere Fuegelpôlle goed zijn, meent hij. “In de toekomst worden kwelders meer ingezet als buffer tegen een stijgende zeespiegel. Dus dit is een gouden kans.”
Kiewiet prakkiseert al jaren over het plan. “Aan de oostkant van de Fuegelpôlle ontstaat nu een beginnende kwelder. Die ligt verder van het zeegat, dus heb je minder last van stroming. Een ideale plek om het slib naartoe te brengen. Het is building with nature en bovendien win-win-win. De vaargeul blijft open, de vogels krijgen dus een groter rust- en foerageergebied en de kwelder fungeert als kustbescherming.”
Directeur Ger van Langen van Wagenborg omarmt het plan van Kiewiet. Hij noemt het “heel charmant” en zal het donderdag inbrengen in het overleg met het ministerie. Al vraagt hij zich af of het afvoeren van bagger naar een kwelder een definitieve oplossing is. Bas Bijl van de Waddenvereniging wil wel meedenken over Kiewiets suggestie, maar is ook kritisch. “Als je steeds stukjes van de Waddenzee afhaalt, krijgt de zee steeds minder de ruimte. Met maakbare natuur moet je voorzichtig zijn.”
De Waddenvereniging is overigens tegen structureel baggeren. Op de lange termijn is dat niet houdbaar, onderstreept Bijl. “Wij snappen dat Ameland bereikbaar moet blijven, maar baggeren leidt tot vertroebeling van de Waddenzee en verarming van het bodemleven.” Kleinere veerboten, vracht – en personenvervoer scheiden en het autoluw maken van Ameland bieden in zijn ogen meer soelaas. Dan zouden er minder auto’s naar Ameland worden verscheept. “Op het eiland zou je dan bijvoorbeeld elektrische auto’s kunnen gaan verhuren aan toeristen.”
Lichtere scheepstypen met minder diepgang
De reder denkt inmiddels na over nieuwe vervoerssystemen waar Amelanders, toeristen en belanghebbenden over meepraten. Van Langen: “We denken aan lichtere scheepstypen met minder diepgang, waarmee we sneller heen en weer kunnen varen.” De politiek moet een afweging maken tussen ecologie en economie, meent hij. “Als de economie belangrijk is, dan hoort daar een goede vaargeul bij. Dan moet je blijven baggeren. Kies je voor ecologie, dan vaart de boot niet meer zo vaak als nu. Wij passen onze dienstregeling daarop aan en kunnen ons bedrijf daarop inrichten. Minder overtochten kunnen onwenselijk en vervelend zijn, maar het is niet zo dat Ameland dan onbereikbaar wordt.”
Lees ook:
Wat de Wadden het liefst willen: natuurminnende toeristen, geen feestende jongeren
Na twee coronajaren waarin meer feestvierders en welvarende toeristen de Wadden bereikten, zijn nu de natuurliefhebbers terug. Fijn, vinden de eilanden. Maar natuurtoerisme brengt soms ook eigen dilemma’s met zich mee.
