De klok gaat in de nacht van zaterdag op zondag weer een uur vooruit. Energiebesparing was ooit de belangrijkste reden om de zomertijd in te voeren. Levert de klok verzetten ons nu ook nog wat op?
Bijna vijftig jaar geleden werd de zomertijd ingevoerd in reactie op de oliecrisis. Het idee achter de maatregel: als het een uur langer licht is, doet men de lampen een uur later aan en dat bespaart energie. Vanwege de huidige energiecrisis en de hoge brandstofprijzen zoeken huishoudens en de overheid naarstig naar oplossingen om energie te besparen. Gaat het verzetten van de klok ons hierbij helpen?
“Nee, de verschuiving van winter- naar zomertijd, maakt geen verschil meer”, vertelt Gwen Jansen, energie-expert bij organisatie Milieu Centraal. Vergeleken met de jaren 70 maken nu veel meer huishoudens gebruik van energiezuinige ledlampen. “Ledverlichting verbruikt bijna 90 procent minder stroom dan gloei- en halogeenlampen”, legt Jansen uit.
Nauwelijks effect
In het verleden leverde de zomertijd dus meer energiewinst op dan nu het geval is. Maar al vanaf het begin van deze eeuw constateren onderzoekers dat het effect van de maatregel zeer beperkt is. Studies schatten dat de zomertijd tussen de 0 en 0,5 procent energiebesparing oplevert.
Daarbij plaatsen de onderzoekers nog een belangrijke kanttekening. De besparing valt mogelijk in het niet bij het extra brandstofgebruik in de zomer. Langer licht, motiveert meer mensen om ‘s avonds de deur uit te gaan, die daarvoor veelal de auto pakken. Of dit ook opgaat voor Nederlanders die vaker op de fiets stappen, is niet onderzocht.
Recentelijk is het energieverbruik in de zomer verder toegenomen. Vanwege oplopende temperaturen is het aantal Nederlanders dat in het bezit is van een airco de afgelopen jaren fors toegenomen. Dit zijn apparaten die relatief veel stroom gebruiken, waardoor het winter- zomertijd verschil waarschijnlijk nog verder is teruggelopen.
Plannen in de ijskast
Vanwege de nadelen voor het bio- en slaapritme, klinkt al langer de roep om de regeling helemaal af te schaffen. In 2021 stemde het Europees Parlement in voor de beëindiging van de zomertijd. Dat besluit wacht nog altijd op goedkeuring door de lidstaten in de Europese Raad.
Voorlopig verandert er nog niets. Verschillende landen, waaronder Nederland, hebben aangegeven meer tijd te willen om te onderzoeken wat de voor- en nadelen van de afschaffing zijn. Sindsdien is het onderwerp niet meer op de politieke agenda verschenen.
Lees ook:
Besparingstips van een ervaringsdeskundige
Nu alles duurder wordt deelt Joke Boon haar tips: ‘Breng rijst kort aan de kook en wikkel dan een slaapzak om de pan. Zo wordt die langzaam gaar.’
