De drankomzet stijgt. Zuipen we ons door de crisis heen?

Wie dit weekend in de zon een fris biertje opentrekt, is daarin niet de enige. Sinds de lockdown zien zowel supermarkten als slijterijen een stijging in hun drankomzet, blijkt uit cijfers van databedrijf Iri. Waar mensen vorig jaar van half maart tot half april ruim 296 miljoen euro aan wijn, bier en sterke drank spendeerden, is dat dit jaar 318 miljoen euro. Betekent dat dat we een stuk meer zijn gaan drinken?

Drankgebruik

Dat valt wel mee. De cijfers van de Iri gaan over drank die gekocht is in de supermarkt of slijterij, voor consumptie thuis. Maar de drank die in cafés en restaurants wordt geconsumeerd, telt niet mee. En die is sinds de coronacrisis zo goed als nul. Door de sluiting van clubs en cafés drinkt één op de vijf mensen zelfs minder dan eerst, berekende het Voedingscentrum deze week op basis van een onderzoek onder 1030 Nederlanders van achttien jaar en ouder. Bij de overgrote meerderheid (69 procent) bleef het drankgebruik naar eigen zeggen ongeveer hetzelfde. Slechts 11 procent van de Nederlanders drinkt sinds de coronacrisis meer alcohol dan gewoonlijk.

Dat de drankomzet stijgt, komt vooral omdat Nederlanders sinds de coronacrisis luxere drankjes kopen. Zo gaven drinkers sinds half maart zo’n 6 miljoen euro meer uit aan speciaalbier dan vorig jaar rond deze tijd, een stijging van bijna 28 procent. Ook worden meer lichte zomerbiertjes en alcoholvrij bier gedronken, terwijl de pilsconsumptie daalt.

Harold van der Werff, die in Apeldoorn een slijterij runt, herkent die ontwikkeling. “In plaats van een supermarktwijn kopen mensen een duurdere fles, voor bij een uitgebreid etentje. En in plaats van een fles whisky van dertig euro, halen klanten er een van zestig.”

Gewoonte

Of iemand meer of minder is gaan drinken sinds de lockdown, ligt volgens Ninette van Hasselt van het Trimbos-instituut vooral aan zijn of haar gewoontes van vóór de crisis. “Drink je vooral in sociale omgevingen, dan is de kans groot dat je nu minder drinkt", vertelt Van Hasselt, die bij het instituut programmamanager is. “Dat geldt bijvoorbeeld voor veel studenten. 65 procent van hen drinkt nu minder dan voorheen. Onder diegenen die al weinig dronken, zien we meer mensen die helemaal zijn gestopt.”

Van Hasselt maakt zich vooral zorgen om kwetsbare gevallen, vertelt ze. “Mensen die eenzaamheid, stress of verveling wegdrinken, bijvoorbeeld. Bij hen kan alcoholgebruik nu gemakkelijker uit de hand lopen.”

Voor thuiswerkers heeft de crisis nog een ander gevolg: doordeweeks en weekend lopen een stuk meer door elkaar heen. “Mogelijk leidt dat tot regelmatiger drankgebruik en gewenning”, denkt Van Hasselt. Op een doordeweekse dag een fles wijn opentrekken lijkt minder vreemd: je zit toch thuis.”

Veranderend drankpatroon

De 24-jarige Fleur Melchers uit Utrecht herkent dat. “Nu neem ik vaak na mijn werk een drankje, als afsluiting van de dag", vertelt ze. “Omdat ik thuiswerk, voelt dat als een natuurlijke afsluiting. In plaats van dat ik een avond met vriendinnen meerdere glazen wijn drink, drink ik nu drie of vier keer per week één glas bij het eten.”

Maar een veranderend drankpatroon tijdens de crisis is geen reden om te panikeren, benadrukt Van Hasselt. “Voor de meesten leidt de coronacrisis niet tot problematisch alcoholgebruik. Voor veel mensen hoort alcohol bij een sociale setting. Tijdens een zoom-borrel of pubquiz is er niemand om je glas bij te vullen: dat weegt niet op tegen een echt feestje.”