Testbeleid

Coronagezant: Opschalen naar een massaler testbeleid is nu onmogelijk

Speciaal coronagezant Feike Sijbesma tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer over testen en beschermingsmiddelen om het coronavirus te bestrijden.  Beeld ANP
Speciaal coronagezant Feike Sijbesma tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer over testen en beschermingsmiddelen om het coronavirus te bestrijden.Beeld ANP

Door materiaalschaarste kunnen niet zomaar meer mensen getest worden op corona. Wel is er voldoende capaciteit voor de mensen die nu in aanmerking komen voor een test.

Johan van Heerde

Er is genoeg testcapaciteit voor snotterende verpleegkundigen, huisartsen en andere mensen in de zorg. Ook voor leraren, mantelzorgers en jeugdtrainers die straks getest mogen worden is plek bij GGD’s. Maar opschalen naar een massaler testbeleid is nu onmogelijk. De door minister Hugo de Jonge beloofde capaciteit van 17.500 tests per dag is momenteel onhaalbaar door een tekort aan materialen.

Dat bleek donderdag in een zogeheten technische briefing in de Tweede Kamer. Daar beantwoordden coronagezant Feike Sijbesma (verantwoordelijk voor testen) en GGD-directeur Jan Woldman vragen van Kamerleden over het testbeleid in Nederland. Sijbesma verwacht dat de testcapaciteit in de toekomst wél naar die 17.500 kan stijgen.

Concurrentie van andere landen

Vooral aan testvloeistoffen is een tekort, zei Sijbesma. Laboratoria gebruiken veel verschillende machines voor het uitvoeren van de test, dus wordt er onderhandeld met evenzoveel leveranciers van testmaterialen. Sijbesma concurreert bij die leveranciers met honderd andere landen die allemaal hun testbeleid veranderen en in de meeste gevallen opschalen. “De fabrikanten zeggen tegen mij: u bent heus niet de enige, meneer Nederland.”

Tekorten aan andere materialen zoals wattenstaafjes en plastic hoesjes zijn minder urgent, ook omdat het kabinet erin lijkt te zijn geslaagd om deze materialen in Nederland te gaan produceren. In het geval van testvloeistoffen kan dat niet.

Volgens Sijbesma is er voldoende capaciteit bij laboratoria om de mensen die getest mogen worden volgens het beleid van het kabinet ook daadwerkelijk te testen. Waarom dat niet meer groepen mensen zijn, zoals vakkenvullers en buschauffeurs, is niet aan hem, maar een politieke afweging, aldus Sijbesma.

Voldoende afnamecapaciteit

Momenteel worden er dagelijks ruim 6000 mensen getest. Die testen worden afgenomen bij GGD’s, in ziekenhuizen en verpleeghuizen. Dat zijn soms coronapatiënten en daarnaast vooral zorgmedewerkers. Vanaf 6 mei mogen er meer mensen worden getest, zoals onderwijzers en personeel van kinderopvangcentra. Ook conciërges of chauffeurs van scholieren komen in aanmerking voor deze test. Daarnaast worden politieagenten, handhavers of boa’s getest die na een incident of direct contact met een persoon klachten hebben gekregen. Dat kan zijn na een reanimatie, een arrestatie of spuugincident, zoals die in Nederland hebben plaatsgevonden.

Volgens GGD-directeur Woldman gaat zijn organisatie ruimhartig om met testaanvragen omdat er bij de 25 regionale GGD’s ruim voldoende afnamecapaciteit is. Ook hij hoort de verhalen van mensen die zeggen niet terecht te kunnen bij een GGD-teststraat, maar dat ligt volgens hem niet aan de GGD’s, die gemakkelijk twee keer zoveel testen kunnen afnemen dan nu gebeurt. De verwachting is dat met nieuwe testgroepen, zoals leraren en jeugdtrainers, er dagelijks 8000 mensen worden getest. Daarvoor zijn genoeg materialen beschikbaar.

Dat aantal ligt niet veel hoger dan nu omdat de GGD’s al een afname zien van het aantal zorgmedewerkers dat zich met klachten aanmelden voor een test. Dat is ook niet zo gek, aldus Woldman, in deze tijd van het jaar daalt het aantal gewone verkoudheden en griepjes en die kwaaltjes leveren nou net de klachten op die lijken op corona. In aanloop naar de zomer verwacht Woldman dat deze afname doorzet, eenvoudigweg omdat mensen in de zomer minder luchtweginfecties hebben.

‘Er zijn genoeg mondkapjes voor de zorg’

Voor medewerkers in de zorg is er een magazijn vol met persoonlijke beschermingsmiddelen zoals mondkapjes, handschoenen en schorten.

Dat zei Rob van der Kolk van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen donderdag in een briefing over beschermingsmiddelen in de Tweede Kamer. Het LCH heeft voor de belangrijke hoogwaardige FFP2-mondneusmaskers dertien betrouwbare leveranciers gevonden die nu miljoenen mondkapjes per week aan Nederland leveren.

Ook van de eenvoudigere chirurgische mondkapjes, bruikbaar in onder meer verpleeghuizen, zijn er inmiddels genoeg. Vanaf volgende week vliegen per dag twee toestellen naar China om persoonlijke beschermingsmiddelen op te halen. Daarnaast komt de productie van mondkapjes in Nederland op gang.

“Ik wil niet uitsluiten dat ergens in Nederland een zorgverlener geen spullen heeft, maar daar is geen reden voor. We hebben genoeg mondkapjes, ik zou zeggen: bestel ze”, aldus Van der Kolk. De prijzen van het LCH zijn vergelijkbaar met die van voor de uitbraak van het coronavirus.

Het LCH werd bij zijn oprichting in maart overspoeld met tienduizend mails van bedrijven die op enige wijze konden helpen, zei Van der Kolk. Daar zaten serieuze partijen tussen, maar ook mensen die in de kelder nog een vaatje handalcohol hadden staan. Inmiddels is er structuur aangebracht met een aantal vaste leveranciers. Het blijft een vechtmarkt, aldus Van der Kolk. Er zijn woekerprijzen, ladingen worden bij magazijnen weggekaapt door mensen met koffers vol cash en certificaten worden vervalst.

Lees ook:

Hoopgevend succes met Brits vaccin. ‘Einde van het jaar? Het zou misschien zomaar kunnen.’

Britse onderzoekers hebben met succes een coronavaccin bij apen getest. Ze hopen het vaccin nog dit jaar op grote schaal bij mensen in te kunnen zetten.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden