Cocaïnesmokkel stoppen kan Rotterdam niet in z’n eentje

De controles in de Rotterdamse haven hebben effect: er wordt meer cocaïne onderschept. Maar met die havencontroles alleen gaan we de stroom niet stoppen. Dat zegt criminoloog Robby Roks van de Erasmus Universiteit Rotterdam in reactie op nieuwe cijfers. Met 23 ton onderschepte cocaïne is 2019 nu al een recordjaar, zo blijkt uit berichtgeving van de Telegraaf die de cijfers inventariseerde. In 2012 werd een kleine 4000 kilo gevonden. Volgens Roks kan je niet concluderen dat er ook effectief meer cocaïne ons land binnenkomt. Spreken van een succesvolle aanpak evenmin.

“De aanpak om cocaïne te onderscheppen in de haven is beter dan enkele jaren geleden, maar een rapport van de Verenigde Naties leert ons ook dat de productie jaar na jaar stijgt. Als we echt stappen willen zetten moet het hele traject van bronland tot gebruiker beter in beeld. Rotterdam is maar een doorvoerhaven. De oplossing ligt daar niet alleen”, zegt Roks die eerder dit jaar meewerkte aan een groot onderzoek naar drugssmokkel in de Rotterdamse haven.

Niet in de persoonlijke cabine

Ook de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb is zich bewust van de situatie. Via een woordvoerder laat hij weten dat er stappen worden gezet om het probleem aan te pakken. Allereerst moet de samenwerking tussen ondernemers, politie, haven, het Openbaar Ministerie en de verschillende gemeenten vlotter. “We botsen daar ook vaak op de privacywet die sinds vorig jaar in werking is. Als je een vrachtwagen controleert, mag je bijvoorbeeld niet in de persoonlijke cabine van de bestuurder neuzen. Dat is maar één voorbeeld. We gaan daarover in gesprek met het Rijk’’, zegt woordvoerder Claudia Verhulp.

Maar Aboutaleb kijkt ook buiten de landsgrenzen. De burgemeester bracht eind september nog een bezoek aan Colombia om te kijken of de Nederlandse politie en douane mensen kunnen stationeren in Zuid-Amerikaanse havens. Dat is bedoeld om het personeel daar te helpen met controles, zodat minder cocaïne Rotterdam bereikt. “Zo’n maatregel is eenvoudig te realiseren en je hebt meteen meer zicht op wat er in het bronland gebeurt”, zegt de woordvoerder. Daarnaast bekijkt de gemeente ook hoe er beter samengewerkt kan worden met de haven van Antwerpen die met soortgelijke problemen kampt.

Exotisch fruit

“Broodnodig”, vindt ook Roks. “Momenteel hebben we maar een beperkt beeld van het volledige logistieke proces en de internationale samenwerkingsverbanden die erachter liggen.” Hij doelt op de containers van de grote bedrijven waarin de drugs vervoerd wordt. “Daar ligt te veel focus op. Meestal hebben die er niets mee te maken omdat de drugslading pas onderweg wordt verstopt. Daar moeten we meer zicht op krijgen.”

Dat is geen gemakkelijke opdracht. Cocaïne wordt vaak getransporteerd in containers met exotisch fruit met een korte houdbaarheid. Daardoor is er vaak geen tijd voor grondige controles in de Zuid-Amerikaanse havens. Eenmaal in Rotterdam blijft de pakkans voor drugshandelaren beperkt. Jaarlijks passeren 7,5 miljoen containers de haven. Daarvan worden er 40.000 op afstand geïnspecteerd en 6500 daadwerkelijk geopend, blijkt uit het Erasmusrapport waar Roks aan mee werkte.

Lees ook:

De Rotterdamse haven blijkt uitermate geschikt voor drugssmokkel

Voor de bestrijding van drugssmokkel in de haven van Rotterdam is een cultuuromslag nodig, concluderen onderzoekers van de Erasmus Universiteit uit Rotterdam.