Burgers en politie in het nauw door matpartijen van getrainde hooligans

De vechtjassen spreken vaker af op publieke plaatsen en trainen zo professioneel dat ze ‘ware vechtmachines’ worden. De politie vreest voor de veiligheid van agenten. Bij vechtafspraken speelt onderlinge vijandigheid een onderschikte rol, de hooligans knokken vooral voor de kick.

Zo ook vorig jaar april in Delft. Honderden, veelal in het zwart geklede mannen, gingen met elkaar op de vuist bij de Ikea. Voor de aanvang van de bekerfinale Ajax-Vitesse in de Rotterdamse Kuip hadden groepjes supporters van verschillende clubs hier afgesproken voor een confrontatie. Met maaiende armen, trappen en oerkreten maten de georganiseerde geweldplegers elkaars kracht, totdat de politie de matpartij onderbrak.

Voetbalfans die in teams deelnemen aan zulke vechtafspraken, ontmoeten elkaar in toenemende mate op locaties waar ook nietsvermoedende burgers klappen kunnen vangen, zo blijkt uit een nieuwe studie van Bureau Beke, een onderzoeksinsituut dat is gespecialiseerd in veiligheidsvraagstukken en criminaliteit. Gingen ze eerder met elkaar op de vuist in bossen, op parkeerplaatsen of andere afgelegen plekken, nu doen ze dat ook in woonwijken, uitgaanscentra en op verkeerspleinen.

Politie dreigt het onderspit te delven

Ook zoeken de georganiseerde geweldplegers vaker de confrontatie met de politie, staat in het rapport. De onderzoekers waarschuwen agenten: de hooligans zijn inmiddels professionele knokkers. ‘De leden van de vechtgroepen worden door middel van trainingen en het opdoen van ervaringen tijdens eerdere vechtafspraken namelijk ware vechtmachines die in staat zijn om te incasseren en uit te delen, terwijl de politie hiervoor slechts vier keer per jaar traint’, schrijft Bureau Beke in het rapport. ‘Hierdoor staat de politie straks tegen betere vechters dan dat zij zelf zijn.’

Daarvan was bijvoorbeeld sprake bij escalerende coronaprotesten. Tijdens rellen en demonstraties tegen de maatregelen verzamelden negen Nederlandse vechtgroepen zich onder de naam Dutch Firms United, om samen te knokken tegen de Mobiele Eenheid. Dit soort matpartijen leveren de clubjes supporters aanzien op. Het draait niet zozeer om de grootste spierballen, maar om durf het op te nemen tegen gezagsdragers.

Strenge spelregels, geen wapens

Betrouwbaarheid speelt een grote rol bij de status die de vechtgroepen wordt toegedicht. Die bouwen zij op door afspraken na te komen en zich te houden aan de strenge spelregels. De vechtersbazen moeten bijvoorbeeld stoppen wanneer de ander op de grond ligt en mogen geen wapens gebruiken.

Zorgelijk is de gemiddelde leeftijd van de vechters, die volgens de onderzoekers steeds lager wordt. Bureau Beke bestudeerde vijf vechtgroepen. De jongste knokker in die clubs was bij aanvang van het onderzoek 12 jaar. Ook in de werving van nieuwe leden is die ontwikkeling terug te zien: in en rondom stadions kijken vechtgroepen steeds meer uit naar kwetsbare jongeren.

En een andere opmerkelijke ontwikkeling: de supporters van grote en kleine clubs spreken niet langer enkel via sociale media af om te matten. De leiders van de vechtgroepen gebruiken ook ouderwetse brieven om de gevechten op touw te zetten, ontdekten de onderzoekers. Op die manier is het voor de politie vrijwel onmogelijk informatie over de vechtafspraak te achterhalen. Om de kans op uitlekken te beperken, houden de knokkers de locatie en tijdstip van de vechtpartij bovendien zo lang mogelijk geheim.

Lees ook:

Vijf oplossingen voor het voetbalgeweld. ‘Die gasten moeten uit de anonimiteit worden gehaald’

Bijna zestig Feyenoordfans die de confrontatie wilden aangaan met supporters van Union Berlin werden in november opgepakt door de politie. Wat moet er gebeuren om het opgelaaide supportersgeweld in te dammen?