Burgemeesters werken aan langetermijnstrategie tegen polarisatie

Burgemeesters in het Veiligheidsberaad werken aan een langetermijnstrategie om polarisatie in de samenleving, die door corona verder is aangewakkerd, tegen te gaan. De voorzitters van de 25 veiligheidsregio's die maandagavond bijeenkwamen, maken zich grote zorgen over de aangescherpte tegenstellingen. Er zijn ontzettend veel spanningen in de samenleving, zeggen zij. "Je moet een strategie hebben. Het virus gaat niet helemaal weg en krijgt een vaste plaats in ons leven", stelt voorzitter Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen.

Hoe die strategie eruit gaat zien, is nog niet helemaal duidelijk. Bruls wil in elk geval niet met de "kleine groep aanjagers" in discussie, maar alleen in gesprek met de grote meerderheid die wel vatbaar is voor argumenten. "Stop daar je energie in. Die andere mensen zijn niet bereid te luisteren en zijn dus ook niet te overtuigen. Juist door het midden te versterken, ligt de kracht en de oplossing. Dan wordt de groep radicalen vanzelf weer klein", verwacht hij.

Sociale media

Volgens demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie) is polarisatie al een paar jaar aan de gang. "Sociale media hebben hierin een enorme aanjagende en vergiftigende rol. Die media moeten niet worden gebruikt voor opruiing en vuilspuierij", zegt hij. Dat ophitsen via onder meer Telegram resulteerde in steden als Rotterdam in rellen. "Afgelopen weekeinde is het gelukkig goed gegaan", aldus Grapperhaus. Hij vindt dat opruiers niet alleen strafrechtelijk moeten worden vervolgd, maar ook moeten opdraaien voor de schade die zij hebben berokkend.

Polarisatie kost de politie heel veel inspanning, zegt politiechef Martin Sitalsing van de eenheid Midden-Nederland die bij het beraad aanschoof. Het raakt bovendien de neutraliteit van de politie, stelt hij. "Die neutraliteit, dat voor ons een groot goed is, komt ter discussie te staan omdat de politie door radicale groepen wordt gezien als een symbool van het overheidsbeleid. Dat maakt het complex. Wij willen een politie voor iedereen zijn en zo objectief mogelijk optreden."

Volgende week komen de burgemeesters opnieuw samen om een ander onderwerp uit te diepen. Later vormen al deze bijeenkomsten de basis voor een langetermijnstrategie tegen corona. (ANP)

Volleybalbond Nevobo heeft veel van de in 2021 nog resterende competitieduels uitgesteld vanwege de coronamaatregelen. Dat geldt voor de Topdivisie en alles wat daaronder speelt. Wedstrijden in de Eredivisie gaan wel door, zij het zonder publiek.

Dit geldt voor zowel de senioren- en de jeugdcompetities als de wedstrijden uit het regionale bekertoernooi. Ook de achtste finales van het nationale bekertoernooi gaan aankomend weekend niet door. Het kabinet besloot vorige week dat er na 17.00 uur niet meer gespeeld of getraind mag worden. Alleen de topsport vormt daarop als enige een uitzondering. (ANP)

De KNVB legt de competities in het amateurvoetbal voor het komend weekeinde deels stil. Dit naar aanleiding van het besluit van de regering dat in het kader van de coronamaatregelen trainen na 17.00 uur niet meer is toegestaan.

Komend weekeinde is in de prestatieve competities (A-categorie) geen regulier competitieprogramma voor de jeugd en senioren. Op vrijwillige basis worden wel inhaalwedstrijden gepland om zo het aantal gespeelde wedstrijden per team recht te trekken.

Er is wel een regulier competitieprogramma in de recreatieve competities (B-categorie) voor jeugd en senioren. Teams die niet willen voetballen, kunnen op coulance en medewerking van de KNVB rekenen.

Voor het nemen van een besluit op de langere termijn zijn voor de KNVB twee zaken belangrijk. Enerzijds is dat het debat in de Tweede Kamer van woensdag, waarin de nieuwe coronamaatregelen worden besproken. Mogelijk worden de regels met betrekking tot trainingstijden dan alsnog verruimd.

De andere factor is het medische advies dat de KNVB aan het VMC (Voetbal Medisch Centrum) heeft opgevraagd over het spelen van wedstrijden zonder normaal te kunnen trainen. Dat wordt nu bekeken per leeftijdscategorie. (ANP)

Lees ook: Doordeweeks niet trainen? Dan is sporten in het weekend onverantwoord.

Een kleine vierhonderd militairen worden deze week opgeleid om GGD'en te helpen bij het uitvoeren van tests op het coronavirus. Zij kunnen na het volgen van een training die een dag duurt gelijk aan de slag bij de GGD. 

Vrijdag bleek dat demissionair coronaminister Hugo de Jonge hulp aan Defensie had gevraagd om zo veel mogelijk ouderen voor het einde van het jaar een boosterprik te geven. Volgens hem gaan 750 militairen helpen. (ANP)

Het LCPS heeft afgelopen week 44 ziekenhuizen gevraagd naar de vaccinatiestatus van de opgenomen patiënten. Het ging om 1227 mensen. Ongeveer de helft van hen was gevaccineerd, de andere helft niet. 

Bij de gevaccineerden gaat het vooral om mensen van 70 jaar en ouder, die van tevoren al een zwakkere gezondheid hadden. Bij de niet-gevaccineerden zijn het juist vooral mensen die jonger dan 70 zijn en die een goede gezondheid hadden voordat ze in het ziekenhuis kwamen te liggen. 

Volgens het coronadashboard van de Rijksoverheid is 83% van de Nederlanders van twaalf jaar en ouder volledig gevaccineerd. 

De kans om als volledig gevaccineerd persoon met het coronavirus in het ziekenhuis te worden opgenomen is 17 keer lager dan voor een niet-gevaccineerde, schrijft het RIVM. Voor de intensive care is die kans als volledig gevaccineerde 33 keer zo klein (ANP/Trouw)

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen blijft voorlopig stijgen, zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). Het is volgens hem verstandig om er rekening mee te houden dat de piek nog niet bereikt is.

De stijging gaat de laatste weken naar verhouding weliswaar iets langzamer, maar het aantal patiënten blijft nog steeds flink toenemen. Als de stijging doorzet "gaan we in de komende week uitkomen boven het hoogste niveau van de vorige winter. Dan gaan we overall richting de 3000 patiënten", verwacht Kuipers.

De Nederlandse ziekenhuizen behandelen momenteel 2772 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Daarnaast liggen acht Nederlanders in een Duits ziekenhuis. Begin januari waren bijna 2900 Nederlanders opgenomen.

Kuipers houdt er rekening mee dat het aantal opgenomen patiënten "zeker nog een week" blijft stijgen. Het duurt even voordat het effect van de vorige week aangescherpte maatregelen te zien is in de ziekenhuizen, voegt hij toe. Hij verwacht niet dat de regels over drie weken versoepeld kunnen worden. Pas als de instroom halveert, kunnen ziekenhuizen de zorg voor coronapatiënten weer goed combineren met de zorg voor anderen. (ANP)

Het Verenigd Koninkrijk gaat alle volwassenen een boostershot aanbieden. Nu krijgen alleen 40-plussers en risicogroepen een extra dosis van een coronavaccin. 

De booster mag in het Verenigd Koninkrijk voortaan al drie maanden na de tweede prik worden toegediend. Nu geldt er nog een wachtperiode van zes maanden. Verder mogen kinderen van 12 tot en met 15 jaar volledig worden ingeënt. In deze leeftijdscategorie zijn tot heden alleen nog enkele doses toegediend.

De boostershots zullen er volgens het JCVI voor zorgen dat de Britten beschermd zullen zijn tegen de Omikron-variant. In het Verenigd Koninkrijk zijn tot nu toe elf besmettingsgevallen met deze zorgelijke variant vastgesteld. (ANP)

Zo'n 580 mensen die recent vanuit zuidelijk Afrika zijn teruggekeerd naar Nederland hebben zich inmiddels gemeld op een speciaal nummer van de GGD om een coronatest in te boeken. De gezondheidsdienst belt ook zelf met mensen die de laatste tijd vanuit het gebied naar Nederland zijn gevlogen, laat een woordvoerster van GGD GHOR Nederland weten. "We hebben alle passagierslijsten inmiddels binnen", vertelt ze.

Het gaat om mensen die na 21 november zijn teruggekomen uit de regio waar de Omikron-variant van het coronavirus is opgedoken. De GGD en het ministerie van Volksgezondheid roepen alle reizigers die het betreft op uit voorzorg in quarantaine te gaan en zich te laten testen. Ook als ze geen klachten hebben. Zo hopen de gezondheidsdiensten de verspreiding van de variant, die het label 'zorgwekkend' heeft gekregen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), tegen te gaan.

Alle testen die positief zijn, worden nader onderzocht door het RIVM, aldus de woordvoerster. Zo moet duidelijk worden hoeveel mensen de zorgwekkende variant bij zich droegen. (ANP)

Het Quarantaine Servicepunt van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gaat de komende dagen alle inreizenden vanuit Zuid-Afrika telefonisch controleren op hun plicht om tussen de vijf en tien dagen thuis te blijven. Dat gebeurt vanwege het opduiken van de Omikron-variant van het coronavirus in de zuidelijke Afrikaanse landen.

Als er twijfels zijn of iemand zich wel aan zijn quarantaineplicht houdt wordt de gemeente waar diegene woont ingelicht. Die stuurt dan handhavers naar het bewuste adres voor een controle. Wie de quarantaineplicht aan zijn laars lapt, krijgt een boete van 339 euro en een last onder dwangsom die kan oplopen tot 20.000 euro als iemand opnieuw wordt betrapt. (ANP)

Van een veertiende persoon is vast komen te staan dat die besmet is met de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus. Het gaat ook hier om iemand die afgelopen weekeinde vanuit Zuid-Afrika terugvloog en op Schiphol een test moest ondergaan, meldt demissionair zorgminister Hugo de Jonge.

Uit nadere analyse is gebleken dat de tot dusver positief op de Omikron-variant geteste mensen het virus waarschijnlijk op verschillende plaatsen hebben opgelopen. "In ieder geval niet gedurende de vlucht", schrijft De Jonge aan de Tweede Kamer.

Doordat wereldwijd scherper op mutaties wordt gelet, is de nieuwe variant inmiddels ook in andere landen opgedoken, schrijft De Jonge verder. "Ook bij mensen die niet recentelijk in zuidelijk Afrika zijn geweest. Dit wijst op een mogelijk bredere circulatie van deze variant." (ANP)

Lees ook: Wat weten we over de nieuwe coronavariant die in Zuid-Afrika ontdekt is?

Bondskanselier Angela Merkel en haar opvolger Olof Scholz praten dinsdag met de bestuurders van de deelstaten over het aanscherpen van de coronamaatregelen in Duitsland.

Het aantal besmettingen in Duitsland loopt al weken in recordtempo op, net als in veel andere landen in de regio zoals Nederland. Volgens de krant Die Welt wordt er gesproken over het inzetten van de eerder afgesproken noodrem. Daardoor kan direct een strenge lockdown worden ingevoerd om het aantal besmettingen terug te dringen.

Mogelijk wordt er ook gesproken over de bezetting in voetbalstadions. In Duitsland is er veel kritiek op het feit dat het stadion van 1. FC Köln afgelopen weekend helemaal vol zat met 50.000 mensen. Noordrijn-Westfalen maakt net als andere deelstaten nu plannen om het aantal toeschouwers bij sportwedstrijden te verminderen. (ANP)

De zelftesten voor het coronavirus zijn in veel winkels en online uitverkocht, meldt koepelorganisatie Centraal Bureau Drogisterijbedrijven (CBD). Mensen die een zelftest willen kopen hoeven zich echter geen zorgen te maken, zegt de organisatie. "De pijplijn is goed gevuld. Deze week worden de winkelvoorraden weer aangevuld", aldus een woordvoerder. Demissionair premier Mark Rutte riep tijdens de persconferentie vrijdag, met sinterklaasavond in aantocht, mensen op zich te testen voor ze op bezoek gaan.

"Het gaat heel hard en neemt nog steeds toe. Tot nu toe kunnen we het redelijk vullen, waarbij lokaal wel tekorten ontstaan in de winkels", zegt de woordvoerder. Dat kan bijvoorbeeld komen door een coronabrandhaard die ineens ergens ontstaat waardoor mensen zich willen testen en een winkelvoorraad snel op raakt. Die tekorten worden doorgaans binnen een paar dagen aangevuld. (ANP)

Bijwerkingencentrum Lareb heeft tot nu toe 231 meldingen ontvangen van ontsteking van de hartspier (myocarditis) en het hartzakje (pericarditis) na coronavaccinatie. Bijna de helft van deze patiënten werd opgenomen in het ziekenhuis. Een groot deel was echter weer hersteld op het moment van melden bij Lareb.

De meeste meldingen betroffen jongere mannen. "Mensen die pijn op de borst, benauwdheid of hartkloppingen krijgen na coronavaccinatie, moeten altijd contact opnemen met de huisarts", adviseert Lareb.

Van het totale aantal meldingen gaat het in 166 van de gevallen om pericarditis en 65 keer om myocarditis. Het betreft 156 meldingen na vaccinatie met Pfizer/BioNTech en 38 meldingen na inenting met het Moderna-vaccin. Daarnaast kregen 21 mensen pericarditis of myocarditis nadat ze waren geprikt met AstraZeneca en 15 na het Janssen-vaccin. Bij één patiënt was het vaccin onbekend. Het ging ongeveer even vaak om de eerste als de tweede prik.

Volgens het Bijwerkingencentrum is er één man overleden aan hartproblemen na myocarditis en één man aan problemen met het hart na pericarditis. Beiden kregen het Pfizer/BioNTech-vaccin en waren rond de 40 jaar. Daarnaast zijn één man van 50 en één vrouw van 55 overleden waarbij myocarditis werd gemeld. Zij kregen het vaccin van Janssen. Lareb wijst er echter op dat een ontsteking van de hartspier geen bekende bijwerking is van dit vaccin.

"Pericarditis en myocarditis zijn bekende zeldzame bijwerkingen van het vaccin van Pfizer/BioNTech en Moderna, maar niet van de vaccins van AstraZeneca en Janssen", aldus de organisatie die de bijwerkingen registreert. Lareb adviseert meer onderzoek hiernaar.

Het centrum wijst er ook op dat het vaccin niet altijd de oorzaak is van een ontsteking van de hartspier of het hartzakje na een coronaprik. "Het kan ook een andere oorzaak hebben, zoals een (corona)infectie of immuunziekte." Volgens Lareb gaan de klachten meestal vanzelf over of zijn ze met medicijnen goed te behandelen. De organisatie wijst er ook op dat er in totaal ongeveer 24 miljoen vaccins zijn gegeven. (ANP)

De bestaande vaccins tegen het coronavirus zijn waarschijnlijk ook effectief tegen de nieuwe Omikron-variant, zegt de leidende epidemioloog in Zuid-Afrika. Volgens Salim Abdool Karim helpen de inentingen ook bij de nieuwste variant tegen een ernstig ziekteverloop.

Volgens Abdool Karim is het nog te vroeg om te zeggen of de Omikron-variant ook daadwerkelijk een heviger ziekteverloop kent dan de Delta-variant. Daar moet meer onderzoek naar worden gedaan. De variant is wel besmettelijker dan eerder bekende varianten, ook voor mensen die zijn ingeënt of het virus al hebben gehad, aldus Abdool Karim.

De Omikron-variant werd recent ontdekt in Zuid-Afrika. Veel landen voerden toen reisverboden in, om te voorkomen dat de variant zich snel zou verspreiden. Zuid-Afrika zegt dat het zo gestraft wordt voor het melden van een nieuwe variant. Minister van Gezondheid Joe Phaahla zegt dat het land in gesprek is om de verboden terug te draaien.

De arts die als eerste vermoedde dat er een nieuwe variant gevonden was, zegt dat het ziekteverloop vooralsnog milder lijkt dan bij de Delta-variant. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is dat nog niet zeker, maar lijkt dit zo omdat vooral jonge mensen het virus hebben. Die hebben sowieso minder kans om ernstig ziek te worden van het coronavirus. (ANP)

Het Verenigd Koninkrijk gaat mogelijk miljoenen extra mensen een boostervaccin aanbieden vanwege de verspreiding van de Omikron-variant van het coronavirus. Vaccincomité JCVI, dat de overheid adviseert, beslist volgens bronnen van Sky News op korte termijn of zo'n derde prik wordt aanbevolen voor alle volwassenen. (ANP)

Lees ook: Het VK piekert niet over een lockdown, het vertrouwt op zijn boostercampagne

 Scholen moeten in ieder geval tot 18 december nieuwe coronamaatregelen treffen, zoals dat alle leerlingen mondkapjes moeten gaan dragen wanneer ze bewegen. Vanaf nu moeten scholieren onder de 12 jaar al thuisblijven bij milde klachten. Eerder hoefde dat alleen wanneer ze hoestten of koorts hadden.

Onderwijsinstellingen krijgen ook dringende adviezen, zoals het aanleggen van looproutes in gebouwen en het spreiden van pauzes. Ook gaat het advies waar mogelijk gelden om klassen op te delen in kleinere groepen die geen onderling contact hebben. Voor groep zes tot en met acht van het primair onderwijs en het hele voortgezet onderwijs geldt het advies dat alle leerlingen twee keer per week een zelftest doen.

Brancheorganisaties voor primair en voorgezet onderwijs, evenals studentenbonden en scholierenorganisatie LAKS, zijn blij dat scholen open kunnen blijven terwijl bijvoorbeeld horeca te maken krijgen met strengere sluitingstijden. (ANP)

Lees ook: Paul Rosenmöller (VO-raad) vindt het openhouden van de scholen een dapper besluit

Het zal volgens de medische topadviseur van het Amerikaanse Witte Huis, Anthony Fauci, twee weken duren om de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus goed te onderzoeken. Daarbij gaat het onder meer om onderzoek naar de besmettelijkheid van de variant en om de mate waarin die wellicht resistent is tegen bestaande vaccins.

De Omikron-variant is vooralsnog niet in de Verenigde Staten aangetroffen, maar het is volgens Fauci "onontkoombaar" dat zij binnenkort ook daar opduikt. Hij zei echter te geloven dat de bestaande vaccines waarschijnlijk wel "een mate van bescherming tegen zware gevallen van Covid-19" bieden. Fauci benadrukte daarom nogmaals het belang van het toedienen van boostershots in de strijd tegen corona.

De Amerikaanse president Joe Biden geeft maandag een persconferentie over de Amerikaanse aanpak met betrekking tot de nieuwe virusvariant. Maandag zal er ook een spoedvergadering van de gezondheidsministers uit de G7 plaatsvinden, de groep van rijke industriële landen, over de internationale bestrijding daarvan. (ANP)

Lees ook: Maakt de Omikron-variant ons zieker?

Om te voorkomen dat Suriname te maken krijgt met een nieuwe golf coronabesmettingen scherpt het land vanaf maandag de inreisregels aan voor reizigers uit de hoogrisicolanden Nederland en Verenigde Staten. Ook wordt de avondklok vervroegd, maakte minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid zondagavond bekend op een persconferentie in Paramaribo.

Behalve een bewijs van volledige vaccinatie en een recente PCR-test moeten reizigers vanaf maandag op de derde dag na aankomst ook een antigeentest doen. Als die positief is, moet die persoon in isolatie. Bij het verlaten van Suriname moeten reizigers kunnen laten zien dat ze de antigeentest daadwerkelijk hebben ondergaan. Zo niet, dan krijgen ze een boete van 100 euro, legde Ramadhin uit. Reizigers uit laagrisicolanden hoeven deze test niet te doen.

De minister, die onlangs zelf Covid-19 opliep, zei dat de aanscherping van de inreisregels niets te maken heeft met het opduiken van de Omikron-variant van het coronavirus. Het is vooral het grote aantal positieve tests in Nederland dat de Surinaamse autoriteiten zorgen baart. De ervaring leert dat het intensieve personenverkeer tussen Nederland en Suriname dan ook snel voor meer besmettingen in Suriname kan zorgen.

Daar is de coronasituatie de laatste weken overigens juist verbeterd. Het aantal positieve testen ligt gemiddeld rond de veertig per dag. Volgens Soenita Nannan Panday-Gopisingh, arts en voorzitter van de stuurgroep Covid-Communicatie, is de situatie onder controle. "We zitten aan het eind van de vierde golf. Ziekenhuisopnames zijn te reguleren, de druk is van de ketel. Mensen kunnen met verlof, er is nu ook weer ruimte voor de andere zorg."

Een groot punt van zorg is nog wel dat de vaccinatiegraad nauwelijks stijgt. Het doel is 80 procent van de doelgroep volledig te vaccineren, de teller staat nu pas op 45 procent, aldus de arts. (ANP)

Lees ook: Nu er geen ic-bed meer vrij is, overwinnen veel Surinamers hun vrees voor 'de prik’

Reizigers die vanuit zuidelijk Afrika aankomen in Nederland hoeven bij aankomst niet verplicht een PCR-test af te laten nemen. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei zondagmiddag nog dat iedereen na aankomst uit een land met zeer hoog risico wel een PCR-test moet laten afnemen. Tot dusver waren twee negatieve tests vooraf voldoende. De test achteraf "hebben we toegevoegd aan de verplichting die sowieso geldt", aldus De Jonge.

Maar die test op Schiphol blijkt vrijwillig, bevestigt het ministerie na berichtgeving door de Telegraaf. De GGD Kennemerland zegt tegen de krant dat de tests worden aangeboden maar niet verplicht zijn.

Ook gevaccineerden die nu vanuit Zuid-Afrika, Zimbabwe, Mozambique, Namibië, Botswana, Malawi, Lesotho of Eswatini (Swaziland) naar Nederland vliegen, moeten bij aankomt in quarantaine voor minstens vijf dagen. Test iemand na vijf dagen negatief, dan mag diegene weer uit isolatie. Zonder test duurt de quarantaine tien dagen.

Iedereen wordt tijdens de quarantaine gebeld voor controle en ook gemeenten gaan aan de deur controleren als het aan De Jonge ligt. Eerder werd alleen per steekproef gecontroleerd. Op het schenden van de quarantaineplicht staat een boete van 339 euro.

Er zijn meer landen die als zeerhoogrisicogebied worden bestempeld, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Venezuela, Armenië of Oekraïne. Maar omdat hier geen 'zorgwekkende virusvariant' rondgaat, zoals de Omikronvariant uit zuidelijk Afrika, hoeven gevaccineerde reizigers uit deze landen niet verplicht in quarantaine. Ongevaccineerden moeten dat wel. Vrijwel altijd is een dubbele negatieve testuitslag nodig voor reizen uit gebieden met een zeer hoog risico. (ANP) 

Beveiligers en politie bewaken het hotel in de regio Kennemerland waar positief geteste reizigers uit Zuid-Afrika in isolatie zitten. In het hotel zien particuliere beveiligers erop toe dat de gasten die in isolatie moeten blijven zich daar ook aan houden, zegt een woordvoerster van Marianne Schuurmans, voorzitter van de Veiligheidsregio Kennemerland en burgemeester van Haarlemmermeer.

Buiten zorgen politie en marechaussee dat niemand het hotel binnenkomt die er niets te zoeken heeft en regelen ze dat overige gasten ongestoord het hotel in en uit kunnen gaan. "De bewaking staat er niet voor niets", antwoordt de woordvoerster op de vraag of ze al in actie moesten komen om positief geteste reizigers op hun kamer te houden. De reizigers wordt in eerste instantie gevraagd zich aan de regels voor de isolatie te houden, pas als ze dat niet doen, wordt een verplichting opgelegd.

Burgemeester Schuurmans heeft de bewaking ingesteld in overleg met het Openbaar Ministerie (OM) en de GGD, die moet aangeven dat er een gevaar bestaat voor de volksgezondheid.

Hoeveel van de besmette reizigers uit Zuid-Afrika nog in het hotel zitten, kon de Veiligheidsregio niet zeggen, maar demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei zondagmiddag dat "een flink deel" van de besmette passagiers nog in het hotel verblijft. De bewaking blijft er ook, zolang gasten in isolatie zitten in het hotel, zegt de Veiligheidsregio. Iemand kan alleen naar huis om daar verder in isolatie te blijven als er sprake is van "beschermd vervoer". (ANP) 

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft er zondag bij landen op aangedrongen om "de wetenschap te volgen" in plaats van reisverboden op te leggen in een poging de nieuwe Omikron-variant in te dammen. "Er is momenteel geen informatie die erop wijst dat de symptomen die gepaard gaan met Omikron verschillen van die van andere varianten", aldus de WHO.

De recent ingestelde reisverboden door landen als de VS en EU-landen (waaronder Nederland) voor reizigers uit zuidelijke Afrikaanse landen hebben ook politieke implicaties, suggereerde de WHO zondag. "De vanwege de Omikron-variant ingevoerde reisverboden die gericht zijn op Afrika vallen de wereldwijde solidariteit aan", zei Matshidiso Moeti, regionaal directeur-generaal van de WHO in Afrika.

Nagenoeg gelijktijdig deed de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa een "dringende" oproep aan rijke landen de reisverboden jegens Zuid-Afrika onmiddellijk te beëindigen: "Landen die reisbeperkingen hebben opgelegd discrimineren oneerlijk tegen Zuid-Afrika en helpen niet het probleem op te lossen", zei Ramaphosa. Rijke landen zouden er volgens de president beter aan doen "zich te concentreren op steun aan ontwikkelingslanden in hun strijd tegen Covid-19".

De WHO benadrukte zondag dat het nog niet duidelijk is of de nieuwe Omikron-variant besmettelijker is dan andere SARS-CoV-2-varianten of dat de variant tot ernstiger ziekte leidt. "Voorlopige gegevens suggereren dat er steeds meer ziekenhuisopnames zijn in Zuid-Afrika, maar dit kan te wijten zijn aan het toenemende aantal mensen dat besmet raakt, in plaats van aan een specifieke infectie met Omikron," verklaarde de organisatie. (ANP)

Reizigers die de afgelopen dagen terugkeerden uit Zuid-Afrika, positief zijn getest op corona en in een isolatie-hotel zijn ondergebracht, zitten daar verplicht. Het hotel in de regio Kennemerland wordt ook bewaakt. "De isolatie werkt op vrijwillige basis", aldus een woordvoerder van de GGD Kennemerland zondag. "Maar wanneer dat niet houdbaar blijft, kan besloten worden over te gaan op gedwongen isolatie."

Dat is volgens hem mogelijk op basis van de Wet politiegegevens (WPG). "Hierover moet de voorzitter van de veiligheidsregio dan een besluit nemen." Voor het verdere verloop van de isolatie maakt het volgens de woordvoerder niet uit of de passagiers de nieuwe, besmettelijkere Omikron-variant hebben opgelopen. Momenteel is niet bekend hoeveel reizigers dat zijn.

Lees ook: Nic Jooste (64) zit vast in het isolatiehotel: ‘Gelukkig heb ik een goed boek en een wijntje’.

De klachten van mensen die besmet zijn met de Omikron-variant van het coronavirus zijn voornamelijk mild van aard. Tot die conclusie komen zowel Covid-adviseurs van de Zuid-Afrikaanse overheid als de arts in de stad Pretoria die als eerste aan de bel trok over de nieuwe variant.

"De besmettingen die zich tot nu toe hebben voorgedaan, waren allemaal milde gevallen, milde tot matige gevallen. En dat is een goed teken", zegt viroloog Barry Schoub bij de BBC. Hij is hoofdadviseur van het vaccinatieprogramma in Zuid-Afrika.

Ook stelt Schoub dat de Omikron-variant door zijn mutaties mogelijk minder "fit" is dan de Delta-variant. De viroloog hoopt dan ook dat die de Delta-variant niet gaat vervangen, omdat "we weten dat Delta heel goed reageert op de vaccins".

De Zuid-Afrikaanse arts Angelique Coetzee noemt in de Britse krant The Telegraph de symptomen van de Omikron-variant "anders en zo mild" in vergelijking met andere varianten. Zij was een van de eersten die in haar praktijk in Pretoria met de nieuwe variant te maken kreeg.

Coetzee zegt dat meerdere gezonde jonge mannen bij haar langskwamen die zich heel vermoeid voelden. Geen van hen had volgens haar smaak- of reukverlies en ongeveer de helft was gevaccineerd, aldus de arts. "Wat we klinisch zien in Zuid-Afrika - en onthoud: ik zit in het epicentrum, dat is waar ik werk - is extreem mild."

Zij zegt dat ze nog niemand met klachten van de Omikron-variant heeft laten opnemen in het ziekenhuis. "Ik sprak met collega's van mij: hetzelfde beeld", aldus Coetzee. Zij vindt de internationale reactie vooralsnog paniekerig, maar laat tevens weten dat over een aantal weken de situatie mogelijk anders is. (ANP) 

Lees ook: Omikron is in Nederland. Dus is de grote vraag: maakt die variant ons zieker?

Marokko laat met ingang van maandag op zijn luchthavens geen vluchten uit het buitenland meer toe. De maatregel is genomen uit angst voor verspreiding van de Omikron-variant van het coronavirus. De maatregel geldt voor twee weken.

Marokko is niet het enige land dat strenge maatregelen neemt vanwege de Omikron-variant. Zaterdag nam Israël min of meer eenzelfde stap en heeft de komende twee weken zijn grenzen voor buitenlanders gesloten.

Veel landen, waaronder Nederland, stelden onlangs al een vliegverbod in vanuit zuidelijk Afrika, waar de nieuwe variant voor het eerst is opgedoken. De Filipijnen hebben daarnaast ook Nederland en zes andere Europese landen op een rode lijst gezet. Vanuit die landen mag voorlopig niet meer naar de Filipijnen gevlogen worden. (ANP) 

Ook in Denemarken zijn twee coronabesmettingen vastgesteld met de omikron-variant. Het gezondheidsinstituut SSI heeft dat zondag bevestigd, nadat een dag eerder al bekend werd twee verdachte gevallen nader werden bekeken. De desbetreffende passagiers waren met het vliegtuig vanuit Zuid-Afrika naar Denemarken gereisd en zitten in quarantaine.

Denemarken is het zevende land in Europa waar de nieuwe variant, die mogelijk zeer besmettelijk is, is vastgesteld. Ook in Nederland, Duitsland, België, Italië, Tsjechië en het Verenigd Koninkrijk is de variant ontdekt.

De meeste besmettingen met de coronavariant zijn vastgesteld in Zuid-Afrika. Ook is de variant gevonden in Botswana en bij enkele reizigers die vanuit het zuiden van Afrika zijn aangekomen in Hongkong, Israël en Australië.

De verpleegafdelingen hebben afgelopen etmaal 230 nieuwe patiënten met een coronainfectie zien binnenkomen, zo staat in de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). In totaal liggen er zondag 2642 mensen met Covid-19 in de Nederlandse ziekenhuizen, dat zijn er 18 meer dan zaterdag.

Op de verpleegafdelingen liggen momenteel 2091 coronapatiënten, dat zijn er 22 meer dan zaterdag (2069). Op de intensive cares in Nederland liggen nu 551 patiënten, 4 minder dan afgelopen etmaal. Er zijn zaterdag 2 patiënten naar Duitsland gebracht, daar liggen er nu 8 Nederlands ic-patiënten. Voor die internationale verplaatsingen wordt sinds deze week weer een speciale helikopter ingezet.

Om de druk op de ziekenhuiszorg zo veel mogelijk te spreiden, kunnen coronapatiënten verplaatst worden van de ene regio naar de andere. Het LCPS meldt dat er zaterdag 16 patiënten zijn overgebracht naar een ziekenhuis in een andere regio. (ANP)

De Vereniging Nederlands Cabinepersoneel (VNC) wil dat onderzocht wordt hoe passagiers van vliegtuigen beter kunnen worden getest op corona. De bond is geschrokken dat het grote aantal besmette mensen aan boord vluchten uit Zuid-Afrika.

Een 'valide testbeleid' moet ervoor zorgen dat besmettingen van alle coronavarianten tijdig opgemerkt worden, vindt de VNC, zodat besmette mensen niet het vliegtuig in komen.

Onder de besmette personen op de vluchten van vrijdag zijn geen personeelsleden.

De overheid heeft weliswaar een inreisverbod voor mensen uit Zuid-Afrika ingesteld, zegt de VNC, maar er gelden diverse uitzonderingen, zoals voor zeevarenden. En EU-burgers in Zuid-Afrika moeten terug naar huis kunnen. Bij terugkomst moeten die wel een dubbele negatieve testuitslag hebben en bij aankomst minstens vijf dagen in thuisisolatie.

De VNC pleit ervoor de contactmomenten aan boord zoveel mogelijk te beperken. Dat houdt in dat de service aan boord geminimaliseerd moet worden. (ANP)

De coronavariant Omikron is geconstateerd bij dertien passagiers van twee vliegtuigen uit Zuid-Afrika die vrijdag in Nederland zijn geland, zegt de directeur van de Noorse organisatie voor infectiebestrijding tegen Noorse media. De informatie is nog niet bevestigd door de Nederlandse autoriteiten.

Van de ruim 600 passagiers die in twee vliegtuigen arriveerden uit Kaapstad en Johannesburg, bleek eerder dat er 61 positief waren getest op corona. Bij dertien van hen is de nieuwe virusvariant vastgesteld, aldus directeur Frode Forland.

Later zondagmiddag komt het RIVM met de testuitslagen. (ANP)

De Zwitsers staan in grote meerderheid achter de wet die het gebruik van de coronapas mogelijk maakt. Tegenstanders hadden een referendum afgedwongen, maar uiteindelijk bepaalde 62 procent van de kiezers dat de pas voor toegang tot onder meer restaurants en evenementen in stand kan blijven. Dat was een groter percentage dan verwacht.

Het certificaat dat aantoont of iemand is gevaccineerd, hersteld of negatief is getest komt volgens critici neer op een verplichting tot vaccinatie. Uit peilingen werd eerder duidelijk dat ongeveer zes op de tien Zwitsers erachter staan. De wet, die eerder dit jaar werd goedgekeurd, geeft de regering de mogelijkheid uitzonderlijke maatregelen in te voeren om de corona-epidemie te bestrijden.

Uit vrees voor protesten had de politie het gebied geblokkeerd waar de regering en het parlement in de hoofdstad Bern zijn gevestigd.

De bevolking kreeg nog twee andere onderwerpen voorgelegd. Een voorstel voor meer loon voor zorgpersoneel kan op een meerderheid rekenen. Een plan om federale rechters via loting te selecteren uit een groep kandidaten werd verworpen. (ANP)

Mensen die uit Zuid-Afrika terugkomen via Schiphol kunnen zich op de luchthaven vanaf zondag direct na aankomst laten testen op het coronavirus. De GGD Kennemerland heeft hiervoor een speciale teststraat ingericht.

Daartoe is besloten nadat in zuidelijk Afrika de zogenoemde omikron-variant van het coronavirus is aangetroffen. Ook elders is die al opgedoken. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de variant het stempel zorgelijk gegeven, maar is onduidelijk is nog of die mensen zieker maakt en of vaccins er even goed tegen werken.

Wie zich in de speciale teststraat laat testen, moet de uitslag thuis in quarantaine afwachten.

Vrijdag heeft de GGD 624 passagiers uit Zuid-Afrika getest. De 61 passagiers die positief testten, zitten in isolatie. Of en hoeveel besmettingen er met de omikron-variant zijn, is nog niet bekend. De testmonsters zijn voor verdere analyse naar het RIVM gestuurd. Later zondagmiddag komt het RIVM met de testuitslagen.

De teststraat op Schiphol is in ieder geval tot en met zaterdag 4 december in gebruik. Reizigers die na zondag 21 november uit Zuid-Afrika, Lesotho, Swaziland (Eswatini), Namibië, Mozambique, Zimbabwe, Botswana of Malawi zijn gekomen, zijn opgeroepen in quarantaine te gaan. "Ook als er geen klachten zijn en ook als zij gevaccineerd zijn of eerder corona doormaakten", aldus de GGD Kennemerland. "Hen wordt gevraagd zo snel mogelijk te bellen met het speciaal hiervoor ingerichte telefoonnummer 0800 - 5005 om een testafspraak te maken." (ANP)

Lees ook: Tess Posthumus (33) zat op een van de vluchten uit Zuid-Afrika. 'Er was veel onduidelijkheid en we zaten hutjemutje op elkaar.’

Duitsers moeten hun contacten beperken om de vierde coronagolf niet te laten escaleren. President Frank-Walter Steinmeier doet die oproep zondag in Bild, de grootste krant van Duitsland. Zaterdag zijn bij de oosterburen de eerste omikron-besmettingen vastgesteld.

"Het is belangrijk dat we nu samen handelen", schrijft Steinmeier. "Laten we ons aan de regels houden en laten we onze contacten wederom beperken." Alleen zo kunnen scholen en kinderopvang open blijven en komt het publieke leven niet volledig tot stilstand.

In sommige Duitse regio's liggen de ic's vol met coronapatiënten. Dit weekend worden er enkele tientallen naar minder getroffen deelstaten overgebracht. In meer dan driekwart van de Duitse ziekenhuizen zijn reguliere, geplande operaties uitgesteld.

Minister Anja Karliczek (onderwijs en onderzoek) riep het parlement op regels voor contactbeperking door te voeren, ook voor gevaccineerden. De Duitse Academie van Wetenschappen riep daartoe zaterdag op en daaraan moet volgens de bewindsvrouw gehoor worden gegeven. Het gezaghebbende instituut pleit ook voor een uitbreiding van de boostercampagne en verplichte vaccinatie voor zorgpersoneel. (ANP)

Twee reizigers in Australië zijn positief getest op het coronavirus en blijken besmet met de omikron-variant. Beide passagiers kwamen zaterdag aan in Sydney vanuit zuidelijk Afrika via Qatar en ondergingen direct een test.

De twee zijn in quarantaine gezet in een speciale accommodatie, melden de gezondheidsautoriteiten in de deelstaat New South Wales, waarvan Sydney de hoofdstad is.

Op de vlucht vanuit Qatar zaten nog twaalf anderen die in het zuiden van Afrika waren geweest. Ook zij moet veertien dagen in quarantaine in een speciaal hotel. De overige passagiers en het cabinepersoneel, ongeveer 260 mensen, moeten in zelfisolatie.

De in Zuid-Afrika ontdekte variant is mogelijk besmettelijker dan eerdere varianten, maar er is nog niet veel over bekend. Omikron is in meerdere landen vastgesteld, waaronder België, Duitsland, Engeland, Italië, Tsjechië en Israël. In Nederland waarschijnlijk ook. (ANP)

Israël sluit de komende twee weken zijn grenzen voor buitenlanders uit angst voor de omikron-variant van het coronavirus. Ook zet het land opnieuw technologie van de binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet in om via telefoongegevens mogelijke coronabesmettingen op te sporen.

Israël is het eerste land dat zijn grenzen volledig sluit voor de buitenwereld vanwege de nieuwe variant. De maatregel gaat in de nacht van zondag op maandag in. Het land hoopt dat binnen twee weken er meer informatie bekend is over de mutaties.

In het land is tot nu toe één besmetting bekend met de omikron-variant, die mogelijk zeer besmettelijk is. Daarnaast worden zeven verdachte gevallen nog onderzocht. (ANP)

In Oostenrijk zijn zaterdag tienduizenden mensen de straat opgegaan om te protesteren tegen de coronamaatregelen en de voorgenomen vaccinatieplicht. In de stad Graz kwam de grootste groep mensen bijeen.

Volgens de politie liepen zo'n 30.000 mensen door de op een na grootste stad van Oostenrijk. "Vrede, vrijheid, geen dictatuur", was een van de leuzen die de betogers scandeerden. Ook in Sankt Pölten, Klagenfurt en Innsbruck waren protesten.

Afgelopen maandag ging Oostenrijk opnieuw in een strenge lockdown vanwege de oplopende besmettingscijfers. De bijna 9 miljoen Oostenrijkers hebben sindsdien een geldige reden nodig om hun huis te verlaten. Ze mogen nog wel gaan werken, een stukje wandelen of naar de supermarkt.

De overheid wil ook vanaf 1 februari een vaccinatieplicht invoeren. Oostenrijkers krijgen dan een uitnodiging om zich te laten vaccineren. Weigeraars riskeren een boete die kan oplopen tot 3600 euro. (ANP)

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft bij de benaming van de nieuwe coronavariant Omikron twee letters uit het Griekse alfabet overgeslagen. Eigenlijk was de naam Nu aan de beurt, maar dat kon te gemakkelijk worden verward met 'new', het Amerikaanse woord voor nieuw.

Ook Xi, de volgende letter uit het alfabet, werd door de WHO overgeslagen, omdat het in China een veelvoorkomende achternaam is, zo zegt een woordvoerder tegen The New York Times. De Belgische viroloog Marc Van Ranst meldt tevens dat voor de WHO deze naam "diplomatiek delicaat lag", omdat de Chinese president Xi Jinping heet.

Volgens de WHO-woordvoerder is voor het geven van namen aan ziekten het beste om daarbij geen "culturele, sociale, nationale, regionale, professionele of etnische groepen" te kwetsen. Om niemand voor het hoofd te stoten en geen verwarring te scheppen, kwam de Wereldgezondheidsorganisatie daarom voor variant B.1.1.529 uit bij Omikron, de 15e letter uit het Griekse alfabet.

De WHO gebruikt Griekse namen voor sommige coronavarianten zodat ze in het dagelijks gebruik beter zijn te onderscheiden. Niet alle varianten die een naam hebben gekregen, zijn zo bekend geworden als de Delta-variant en de voorheen dominante Alfa-variant. Die heeft de WHO evenals Omikron ook als zorgelijk bestempeld. (ANP)

Reizigers die vanuit Nederland naar Zwitserland gaan, moeten een negatieve coronatest kunnen overleggen en moeten ongeacht de uitslag tien dagen in quarantaine na aankomst. De Zwitserse regering maakte de regels bekend vanwege de waarschijnlijke vondst van de Omicron-variant van het coronavirus.

De Zwitserse regels maken geen onderscheid in mensen die gevaccineerd zijn of niet. De impact van de recent ontdekte Omicron-variant is nog niet bekend, dus veel landen willen geen risico's nemen. Nederland heeft zelf ook een reisverbod ingesteld voor mensen uit zuidelijk Afrika, waar de variant het eerst is waargenomen. (ANP)

Bij een aantal van de 61 uit Zuid-Afrika teruggekeerde reizigers die positief op corona hebben getest, is vermoedelijk de variant Omikron aangetroffen. Dat meldt het RIVM. De resultaten van alle verdachte testmonsters worden zondag bekendgemaakt.

In totaal waren 624 passagiers die vrijdag uit Zuid-Afrika terugkeerden door de GGD getest op corona. De passagiers die positief testten zijn in isolatie. De testmonsters zijn voor verdere analyse naar het RIVM gestuurd. (ANP)

De Omikron-variant van het coronavirus is na België en Engeland ook in Duitsland vastgesteld. Uit tests is gebleken dat twee mensen de in Zuid-Afrika ontdekte variant onder de leden hebben, meldt het ministerie van Volksgezondheid in de zuidelijke deelstaat Beieren. De twee waren op 24 november met een vlucht uit Zuid-Afrika aangekomen, aldus minister Klaus Holetschek.

Een minister van de deelstaat Hessen had al gezegd dat de variant hoogstwaarschijnlijk Duitsland heeft bereikt. Bij het testen van een reiziger waren "meerdere mutaties" aangetroffen die worden geassocieerd met de nieuwe virusvariant. (ANP)

Het Verenigd Koninkrijk neemt extra coronamaatregelen om onder meer verspreiding van de nieuwe Omikron-variant tegen te gaan. Zo moeten alle reizigers op de tweede dag na aankomst in Groot-Brittannië een PCR-test doen en in isolatie tot ze een negatief resultaat hebben.

Ook moeten mensen voortaan weer mondkapjes dragen in winkels en het openbaar vervoer. Over drie weken wordt opnieuw naar de maatregelen gekeken, meldt premier Boris Johnson tijdens een ingelaste coronapersconferentie.

In het Verenigd Koninkrijk zijn tot nu toe twee gevallen van de Omicron-variant bekend. Johnson liet weten dat nog veel onduidelijk is over deze nieuwe variant uit zuidelijk Afrika. "Maar wetenschappers weten steeds meer en meer." Volgens hem is in ieder geval duidelijk dat de variant verspreid kan worden door mensen die volledig zijn gevaccineerd. (ANP)

Ruim honderd passagiers die vrijdagavond met een KLM-vlucht vanuit het Zuid-Afrikaanse Johannesburg naar Schiphol wilden vliegen, moesten daar achterblijven. Bij controle door KLM van de negatieve PCR-testverklaring van alle passagiers, bleek dat ruim honderd reizigers niet voldeden aan de eisen, aldus de vliegmaatschappij. Hoeveel mensen uiteindelijk in het toestel zaten, heeft KLM niet gezegd. De reizigers die zaterdag wel mee mochten op de vlucht naar Schiphol, voldeden aan de door de Nederlandse overheid gestelde eisen.

Na het opduiken van de Omicron-variant van het coronavirus in zuidelijk Afrika, stelde de Nederlandse regering vrijdag een vliegverbod in voor Zuid-Afrika. Nederlanders en EU-burgers die op doorreis zijn naar hun woonland zijn uitgezonderd van dit vliegverbod.

Passagiers die onder deze uitzonderingsregel vallen, moeten een negatieve sneltest van maximaal 24 uur oud kunnen laten zien, naast een negatieve PCR-test met een maximale geldigheidsduur van eveneens 24 uur bij betreding van het vliegveld of maximaal 48 uur na aankomst in Nederland.

Op twee andere KLM-vluchten vanuit Zuid-Afrika naar Nederland bleken vrijdag in totaal 61 passagiers besmet, maar nog onduidelijk is of het hier gaat om de Omicron-variant. (ANP)

Er gaat ook een inreisverbod gelden voor niet-EU-reizigers vanuit Malawi. Demissionair minister Barbara Visser (Infrastructuur) meldt dat het verbod ingaat om 00.01 uur in de nacht van zaterdag op zondag.

Visser schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat het RIVM een verbod heeft geadviseerd vanwege de besmettelijkere Omicron-variant van het coronavirus. Nu mogen niet-EU-burgers al niet meer naar de Europese Unie reizen vanuit Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe, Namibië, Mozambique, Lesotho en Eswatini (Swaziland). Vooralsnog ziet het RIVM geen reden om meer landen aan deze lijst toe te voegen.

Nederlanders kunnen nog steeds naar zuidelijk Afrika en weer terug vliegen. Bij terugkeer naar Nederland moeten zij zich wel dubbel laten testen en minstens vijf dagen in quarantaine gaan. (ANP)

Cocktailexpert en eigenaresse van twee bars, Tess Posthumus (33), vloog vrijdagochtend vanuit Zuid-Afrika naar Nederland. Ze is een van de 600 passagiers van twee KLM-vluchten waar 61 mensen positief zijn getest op het coronavirus. 

"In Zuid-Afrika leek er nog niks aan de hand te zijn, we vlogen gewoon naar Nederland en hoefden ons niet eerst te laten testen. Toen we eenmaal in de lucht hingen kwam via de KLM-wifi het bericht binnen dat Nederland alle vluchten vanuit Zuid-Afrika cancelde. Het was nog maar de vraag hoe er omgegaan moest worden met de twee vliegtuigen die al richting Nederland vlogen, waar wij ons in bevonden. Toen begon het drama."

"Net voordat we landden, kregen we een omroep vanuit de stewardessen. We moesten op een andere landingsbaan wachten op nader bericht. Er kwam geen nieuws. Het eten was op. Niemand mocht ons een karretje met broodjes en water komen brengen."

"Na een uur of vijf wachten, mochten we het vliegtuig uit. Opgepropt in bussen, op naar de teststraat. Ook daar stonden we dicht op elkaar in de rij. Urenlang. Pas toen iedereen getest was, werden de testen weggebracht en zaten we alsnog een uur of vijf op elkaar gepakt in een kleine ruimte op Schiphol Airport. Sommige mensen kregen vrij snel een mail met hun testresultaten. Daar zaten ook positieve resultaten tussen. Maar ook daarvoor was geen plan. Dus bleven we nog zeker een uur zitten, terwijl we wisten: die persoon daar is positief."

"Ik kreeg een negatieve testuitslag en moest via een formulier plechtig beloven dat ik vijf dagen in quarantaine zou gaan. En mezelf zou testen. Na het invullen van het formulier ging het heel snel. Even mijn koffer zoeken, en eindelijk: ik kon naar huis! Er werd niet gevraagd hoe ik van plan was om naar huis te gaan. Of ik met het ov ging, of een taxi pakte. Al met al vond ik het heel slecht geregeld." 

Een dag voor de nieuwe maatregelen van het kabinet in werking treden, is de instroom van coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen onverminderd hoog. De verpleegafdelingen hebben afgelopen etmaal 354 nieuwe patiënten met een coronainfectie zien binnenkomen, zo staat in de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). In totaal liggen er zaterdag 2624 mensen met Covid-19 in de ziekenhuizen.

Medewerkers van de verpleegafdelingen verzorgen momenteel 2069 coronapatiënten. Dat is er, ondanks het hoge aantal nieuwe opnames, per saldo één minder dan een etmaal geleden. Dat komt doordat er meer mensen de verpleegafdelingen verlieten dan er nieuw werden opgenomen, bijvoorbeeld omdat ze werden ontslagen uit het ziekenhuis, of overleden. Ook kan het zijn dat patiënten werden overgebracht naar de intensive cares.

Op die afdelingen nam het aantal coronapatiënten dat een bed bezet houdt afgelopen etmaal toe met 27. In totaal behandelen ic-medewerkers op dit moment 555 ernstig zieke coronapatiënten. Er waren 51 nieuwe opnames, maar doordat er ook mensen overleden of de ic mochten verlaten, nam het aantal bezette bedden per saldo minder snel toe. (ANP) 

Schiphol neemt vooralsnog geen extra maatregelen op de luchthaven dan de al geldende regels zoals afstand houden en het verplichte mondkapje om reizigers tegen het coronavirus te beschermen. Dat op twee KLM-vluchten van Zuid-Afrika naar Nederland sprake was van een groot aantal coronabesmettingen noemde de luchthavenexploitant "uitzonderlijk". De kwestie is reden voor Schiphol om met KLM en ook de GGD, die in allerijl moest komen testen, eens goed na te gaan hoe een en ander kon gebeuren.

"We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid op controle, KLM had daar zeker een rol in vrijdag", aldus een woordvoerder van Schiphol. "De verantwoordelijkheid van Schiphol richt zich op het luchthavenproces."

De GGD heeft volgens Schiphol ook geen signaal gegeven voor extra maatregelen, aldus de zegsman, die verder aantekent dat Schiphol niet eerder massaal zoveel mensen heeft moeten testen bij aankomst. "Liever zien we dat reizigers getest zijn voor vertrek, die controle is aan de luchtvaartmaatschappij", aldus de zegsman. Er is nog niet bekend of en hoeveel reizigers daadwerkelijk besmet zijn met de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus die onder meer in zuidelijk Afrika rondwaart.

Schiphol vindt dat de huidige test- en quarantaineverplichtingen bij vliegreizen "relatief goed" werken. "Ook zijn de besmettingsaantallen aan boord van een vliegtuig relatief laag", zegt de woordvoerder. "We zullen dus naar de optelsom van de situatie kijken", aldus de zegsman over de hoge besmettingsaantallen op de twee vluchten.

Na aankomst van ruim 600 passagiers op de twee vluchten werden de reizigers opgevangen in twee aparte ruimtes op Schiphol. Op beelden op sociale media was te zien dat het druk was in de ruimte en dat mensen niet altijd een mondkapje droegen of goed afstand hielden.

"We hebben de twee vluchten op twee losse plekken afgehandeld, om zo de reizigersstromen van elkaar en van andere reizigers op de luchthaven te spreiden", zegt de woordvoerder. In hoeverre personeel van Schiphol gehandhaafd heeft op het naleven van de regels voor afstand en mondkapjes kon de woordvoerder nog niet zeggen. "We vragen mensen om voldoende afstand te houden, maar het blijft de verantwoordelijkheid van mensen zelf." (ANP) 

De GGD Kennemerland is bezig met een vluchtcontactonderzoek van de 600 reizigers die vrijdag met twee KLM-vluchten terugkeerden uit Zuid-Afrika, nu is gebleken dat 61 van hen positief getest zijn op het coronavirus. Dit zegt een woordvoerder van de GGD Kennemerland.

Tijdens een vluchtcontactonderzoek wordt onder meer duidelijk op welke stoelnummers besmette personen hebben gezeten, zodat andere reizigers daarover kunnen worden geïnformeerd. De woordvoerder van de GGD Kennemerland zegt dat gezien het hoge aantal besmettingen aan boord van de vliegtuigen sowieso alle reizigers van beide vluchten worden benaderd door de GGD.

Hoe het mogelijk is dat 10 procent van de reizigers besmet bleek met het coronavirus, is volgens de zegsman reden voor nader onderzoek. "We willen onder meer weten hoeveel van de positief geteste reizigers waren gevaccineerd en mogelijk niet waren getest voordat ze aan boord stapten. Het is niet ondenkbaar dat veel gevaccineerden zich bevinden in de groep die positief is getest. Het is ook mogelijk dat geteste mensen op weg naar het vliegveld besmet zijn geraakt." Het is nog niet bekend of zij besmet zijn met de nieuwe Omikron-variant, het onderzoek daarnaar staat onder leiding van het RIVM.

Het vluchtcontactonderzoek heeft geen directe gevolgen voor de reizigers die bijvoorbeeld krijgen te horen dat ze tijdens de vlucht naast een besmet persoon hebben gezeten. Reizigers die negatief getest zijn, zitten thuis in quarantaine en dienen zich in alle gevallen na vijf dagen te testen. (ANP)

Luchtvaartmaatschappij Qatar Airways neemt geen passagiers meer mee die Zuid-Afrika, Zimbabwe of Mozambique willen verlaten. Dat heeft te maken met zorgen over de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus, meldt het bedrijf. Dat benadrukt dat passagiers nog wel naar de betreffende landen mogen reizen.

Reizigers krijgen met onmiddellijke ingang te maken met de nieuwe regels. Dat betekent dat passagiers die een vlucht hadden geboekt in grote steden als Johannesburg, Kaapstad en Harare voorlopig niet meer worden meegenomen. "Deze beperkingen blijven van kracht tot we aanvullende instructies krijgen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)", meldt de luchtvaartmaatschappij.

Ook meerdere landen hebben al reisbeperkingen ingesteld vanwege de nieuwe coronavariant. Nederland verbood vrijdag vluchten uit landen in zuidelijk Afrika. De passagiers op vluchten die uit de regio die nog onderweg waren, zijn op Schiphol getest en moesten daarna in quarantaine. (ANP)

Luchtvaartmaatschappij KLM heeft geen verklaring voor het relatief grote aantal besmette reizigers op de twee vluchten die vrijdag aankwamen vanuit Zuid-Afrika. Na het opduiken van de Omikron-variant van het coronavirus in zuidelijk Afrika, stelde de Nederlandse regering een vliegverbod in. "Feit is dat je op andere plekken besmet kunt raken tussen het moment van testen en van boord gaan", aldus een KLM-woordvoerder.

Van de 600 mensen in de twee KLM-vliegtuigen die vrijdag terugkeerden uit Zuid-Afrika zijn 61 mensen positief getest op het coronavirus. Het is nog niet bekend of zij besmet zijn met de nieuwe Omikron-variant. Dit wordt nog onderzocht.

Aan boord zorgt KLM ervoor dat de passagiers de veiligheidsregels zoals mondkapjes dragen "zo goed mogelijk in acht nemen". KLM heeft luchtfilters die de lucht "voortdurend" verversen, maar wijst er ook op dat de besmette reizigers nadat ze van boord kwamen in een ruimte op Schiphol zijn opgevangen. Daar houdt de controlemogelijkheid van KLM op, aldus de woordvoerder.

KLM zegt zich te houden aan de geldende inreisregels zoals landen die opstellen. "Wij zijn als luchtvaartmaatschappij niet de partij om de beslissing te nemen over wel of niet inreizen. Wij zijn afhankelijk van welke regels er door overheden gesteld worden. Daar zien we op toe, dat is ons beleid. Dat vinden we ook belangrijk want deze landen hebben het beste zicht op wat noodzakelijk is in een land", aldus de woordvoerder. (ANP)

Reizigers die sinds afgelopen maandag vanuit zuidelijk Afrika zijn aangekomen in Nederland, worden door de GGD opgeroepen zich zo snel mogelijk te laten testen. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat positief geteste mensen in quarantaine moeten.

Het gaat om reizigers die zijn aangekomen vanuit Botswana, Zuid-Afrika, Zimbabwe, Lesotho, Eswatini (Swaziland) en Namibië. Voor die landen geldt sinds vrijdag een inreisverbod voor niet-EU-burgers, vanwege de besmettelijkere Omikron-variant van het coronavirus. Sinds zaterdag 00.01 uur geldt er ook een inreisverbod voor niet-EU-reizigers uit Mozambique. (ANP)

De Amerikaanse staat New York roept een noodtoestand uit vanwege zorgen over de coronapandemie. Dat gebeurde volgens lokale media enkele uren nadat gouverneur Kathy Hochul had gemeld dat nauwlettend in de gaten wordt gehouden of de nieuwe Omicron-variant opduikt in haar staat.

Het uitroepen van de noodtoestand geeft de autoriteiten meer mogelijkheden om in te grijpen als de situatie verslechtert. Zo kan volgens NBC New York opdracht worden gegeven om niet-spoedeisende medische procedures in ziekenhuizen te beperken. Ook kunnen mogelijke personeelstekorten in de zorg effectiever worden aangepakt.

De noodmaatregelen worden op 3 december van kracht en hebben niet alleen te maken met Omicron. De autoriteiten zeggen dat de druk op ziekenhuizen in de afgelopen maand al is toegenomen. In de circa 20 miljoen inwoners tellende staat worden dagelijks weer zo'n 300 coronapatiënten opgenomen in het ziekenhuis. (ANP)

Voor het eerst sinds ruim vier maanden is op Sint Maarten sprake van 'maar' twintig geregistreerde coronabesmettingen. In de afgelopen maanden lagen de aantallen beduidend hoger, met als dieptepunt 345 besmettingen op 14 augustus.

Op 12 juli kende het eiland negentien besmettingen. Op dat moment waren er in totaal 34 coronadoden, inmiddels is dat aantal opgelopen tot 75. Vrijdag lagen er geen coronapatiënten meer in het ziekenhuis. Elf mensen zitten momenteel in quarantaine op het eiland, twintig personen moeten in thuisisolatie verblijven.

De overheid benadrukt dat de bevolking nog steeds in publieke ruimtes een mondkapje moet dragen en sociale contacten zo veel mogelijk dient te vermijden. Verder wordt iedereen aangeraden vaak de handen te wassen. (ANP)

De anti-Covid-pil van farmabedrijf MSD blijkt in een laatste evaluatie minder effectief dan gedacht. Uit de meest recente klinische studies blijkt dat de pil 30 procent bescherming biedt tegen sterfte of opname in het ziekenhuis, meldt het bedrijf vrijdag. Eerder leek dat in 50 procent van de gevallen zo te zijn.

MSD vroeg eerder deze week goedkeuring aan het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) om de pil in Europa op de markt te mogen brengen. Het EMA moet de aanvraag nog beoordelen, maar gaf Europese overheden alvast toestemming het middel voor te schrijven.

De MSD-pil heet molnupiravir en wordt op de markt gebracht onder de naam Lagevrio. Het middel is bedoeld voor mensen die net positief zijn getest op het virus en risico lopen daar heel ziek van te worden. Binnen vijf dagen na de eerste symptomen moeten mensen beginnen met het slikken van de pil. Die nemen ze vervolgens twee keer per dag, vijf dagen lang.

Ook Pfizer heeft het EMA om een beoordeling van z'n anti-Covid-pil Paxlovid gevraagd. (ANP)

Zaterdag is de laatste dag dat niet-essentiële winkels tot 18.00 uur open mogen blijven en horeca tot 20.00 uur. Zondag gaan om 05.00 uur nieuwe coronamaatregelen in en moeten deze bedrijven om 17.00 uur de deuren sluiten.

Horecabezoekers mogen zaterdag nog van hun tafel naar de wc lopen zonder mondkapje, wat zij vanaf zondag wel moeten. Dit geldt op alle plekken waar mensen een vaste zitplek hebben, zoals bioscopen en theaters. Op deze locaties moet vanaf zondag ook weer 1,5 meter afstand worden gehouden.

De maatregelen werden vrijdag door demissionair premier Mark Rutte aangekondigd. De regels gaan pas zondag in om bijvoorbeeld horeca de tijd te geven voorbereidingen te treffen, zoals reserveringen afzeggen en tafels op 1,5 meter afstand zetten.

De nieuwe regels zijn in ieder geval tot en met zaterdag 18 december van kracht. Op 14 december zal de situatie opnieuw worden beoordeeld. (ANP)

Het Outbreak Management Team (OMT) heeft het kabinet opnieuw gevraagd om te overwegen de kerstvakantie van scholen naar voren te verlengen om zo het aantal coronabesmettingen terug te dringen. Dat staat in het laatste OMT-advies aan het demissionaire kabinet.

Premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge maakten vrijdag nieuwe maatregelen bekend om zo het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames terug te dringen. Een langere schoolvakantie hoort niet bij de aangekondigde maatregelen.

Toen eind vorig jaar de besmettingsgolf opliep, noemde het OMT een langere kerstvakantie ook al als een optie om het aantal coronabesmettingen sneller te laten dalen. Minister Arie Slob (Onderwijs) vond dat toen ook geen goed idee.

Het OMT vraagt in het advies ook "aandacht voor Black Friday en de risico's die aan de drukte in (winkel)centra verbonden zijn, juist nu maatregelen worden aangescherpt". (ANP)

Vorige week meldde minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) dat de naleving en controle op het coronatoegangsbewijs nog steeds niet was verbeterd. Een week later gaat het nog steeds niet goed. Dat blijkt uit de laatste handhavingscijfers.

Er zijn vijftien lasten onder dwangsommen opgelegd en zeven keer is een bedrijf gesloten, meldt zorgminister Hugo de Jonge vrijdag aan de Kamer. Verder zijn er afgelopen week minimaal twintig bestuurlijke waarschuwingen gegeven.

Een coronatoegangsbewijs is vanaf 13 jaar nodig in de horeca, bij evenementen en andere activiteiten. Bezoekers kunnen met de coronapas aantonen dat ze gevaccineerd zijn, een negatieve test hebben of dat ze een corona-infectie hebben doorgemaakt.

Naast de pas moet er ook een identiteitsbewijs worden getoond. Vorige week berichtte Grapperhaus aan de Kamer dat er geen enkele sector is waar meer dan pakweg een derde van de bezoekers echt volgens die regel gecheckt wordt.

Het demissionaire kabinet overweegt het gebruik van het coronatoegangsbewijs uit te breiden naar de niet-essentiële winkels en dienstverlening. Voor het geval deze uitbreiding doorgaat is het "kabinet met de sector bezig om een plan uit te werken om de controles van de ondernemers zo te organiseren dat het adequaat, uitvoerbaar en hanteerbaar is", aldus De Jonge.

Voor dat plan zal het kabinet ook geld vrijmaken. Eerder werd al 45 miljoen euro gereserveerd voor gemeenten en ondernemers om de controle en handhaving op de coronatoegangsbewijs te verbeteren. (ANP)

De politie en het OM signaleren dat er sprake is van "uitputting van medewerkers en middelen" door aanhoudende onrust in het land over de coronamaatregelen. De politie verwacht dat de reguliere en uitstelbare politiezorg daardoor afgeschaald moet worden. "Niet vanwege de handhaving van coronamaatregelen, maar om de openbare orde te handhaven, demonstraties te begeleiden en ongeregeldheden te voorkomen en te bestrijden."

Mocht code zwart in de ziekenhuizen van kracht worden, dan is bijstand van defensie "onvermijdelijk". In ieder geval van de Koninklijke Marechaussee, maar ook andere defensieonderdelen. "Omdat daardoor ongeregeldheden kunnen ontstaan waar extra inzet van de politie nodig is", staat in een toelichting op de wet die de vrijdag aangekondigde maatregelen mogelijk moet maken en naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Politie en OM constateren dat het draagvlak onder burgers en ondernemers voor de coronamaatregelen afneemt. Dit bemoeilijkt handhaving en leidt tot meer escalatiemomenten. Ook heeft er een verdieping en verbreding van het maatschappelijk ongenoegen plaatsgevonden. "Dit leidt inmiddels tot verstoringen van de openbare orde waarbij het geweld zich, meer dan voorheen, richt tegen politie, handhavers, hulpverleners en gezagsdragers." (ANP)

Hoewel er nog geen officieel besluit is om (groepen van) kinderen van 5 tot en met 11 jaar te vaccineren, wordt eind volgende maand al wel de eerste levering verwacht van het coronavaccin van Pfizer/BioNTech bestemd voor kinderen. Het gaat om 42.000 doses met aangepaste kinderdosering, schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer.

De Gezondheidsraad verwacht eind volgende week met een advies te komen over het vaccineren van kinderen die behoren tot een medische risicogroep. Daarna neemt De Jonge een besluit. Het RIVM werkt vooruitlopend hierop al aan scenario's voor de vaccinatie van de kinderen. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) oordeelde eerder deze week dat het vaccin van Pfizer/BioNTech veilig en effectief is voor kinderen vanaf 5 jaar.

Verder heeft De Jonge via de gezamenlijke inkoopprocedure van de Europese Commissie een reservering geplaatst voor de anti-Covid-pillen Paxlovid van Pfizer en Lagevrio van MSD. Deze pillen zouden volgens de fabrikanten voorkomen dat mensen die positief getest zijn op het coronavirus uiteindelijk ernstig ziek worden. Het EMA moet de geneesmiddelen nog wel goedkeuren. (ANP)

Het Amerikaanse biotechbedrijf Moderna ontwikkelt een boostervaccin voor de Omicron-variant van het coronavirus, dat vrijdag door de Wereldgezondheidsorganisatie als zorgelijk werd bestempeld. Eerder ontwikkelde Moderna al boosters voor de Beta- en Delta-varianten van het virus. Het bedrijf zegt binnen zestig tot negentig dagen een vaccin klaar te kunnen hebben voor klinische studies.

Ook Pfizer/BioNTech heeft aangegeven de Omicron-variant te onderzoeken. "We verwachten over twee weken meer data uit onze laboratoriumproeven", zegt BioNTech in een verklaring. "Uit deze data moet blijken of voor de nieuwe variant een aanpassing aan ons vaccin noodzakelijk is." Pfizer/BioNTech zegt binnen honderd dagen een nieuw vaccin te kunnen leveren aan patiënten. (ANP)

De GGD gaat ervan uit dat 85 passagiers uit de twee vliegtuigen die vrijdag terugkeerden uit Zuid-Afrika besmet zijn met het coronavirus. Of dat ook de nieuwe besmettelijke Zuid-Afrikaanse variant is, moet later blijken uit vervolgonderzoek door het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. In de twee KLM-toestellen zaten circa 600 mensen.

De besmette personen worden ondergebracht in een bewaakt isolatiehotel, wie een negatieve testuitslag krijgt, moet vijf dagen in thuisquarantaine om zich na vijf dagen opnieuw te laten testen.

"Inmiddels zijn voldoende resultaten binnen om een prognose te doen en informatie te delen over de uitslagen", aldus een woordvoerder vrijdagavond laat. "Op dit moment zijn 110 uitslagen bekend. Hiervan zijn 15 uitslagen positief en 95 uitslagen negatief. Op basis van deze resultaten verwachten wij een vindpercentage van 13,6 procent. Dat betekent dat we rekening houden met circa 85 positieve coronatesten in totaal."

Vrijdagochtend kreeg GGD Kennemerland van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport de opdracht de passagiers van de twee vluchten uit Zuid-Afrika te testen op corona. Daarvoor werden speciale teststraten ingericht op Schiphol."

De reizigers zijn op Schiphol opgevangen om getest te worden en te wachten op de uitslag. "Passagiers met een negatieve uitslag mogen de luchthaven verlaten of doorreizen. Reizigers met een positieve testuitslag gaan in isolatie in een hotel op of nabij Schiphol", aldus de woordvoerder. "Zij blijven daar voor een periode van in ieder geval zeven dagen, wanneer zij klachten hebben en vijf dagen wanneer zij geen klachten hebben."

De passagiers uit de twee toestellen, die kort na elkaar zijn geland, werden gescheiden gehouden van andere mensen op Schiphol. Het ene toestel kwam uit Kaapstad en landde vrijdag rond 10.30 uur op Schiphol. De andere vlucht, vanuit Johannesburg, kwam daar rond 11.00 uur aan.

Het gebeurt zelden dat mensen in Nederland verplicht in een hotel moet verblijven terwijl ze hier een eigen woning hebben. In oktober 2020 werd in het Groningse Haren een quarantainehotel ingericht voor asielzoekers met corona uit azc's in de drie noordelijke provincies. Afgelopen maand zat een groep overwegend oudere Nederlanders lange tijd vast in een corona-hotel op het Italiaanse eiland Sardinië. (ANP)

De ongeveer 600 passagiers die vrijdag in twee toestellen van de KLM in Nederland zijn teruggekeerd uit Zuid-Afrika, moeten in isolatie in een hotel als ze positief worden getest op corona. Dat laat de GGD Kennemerland weten. De uitslagen waren rond 20.30 uur nog niet binnen. Hoe lang ze in het hotel moeten blijven en of het hotel bewaakt wordt, kon een woordvoerder nog niet zeggen.

De reizigers krijgen in de loop van de avond de uitslag te horen van hun coronatest. Mochten ze positief testen op corona dan moet nog wel verder worden onderzocht of het gaat om de nieuwe, vermoedelijk besmettelijkere variant die in Zuid-Afrika is ontdekt. Dat onderzoek wordt gedaan door de Erasmus Universiteit of het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. De tweede uitslag moeten ze dus verplicht afwachten in het isolatie-hotel. Alle andere reizigers uit de twee toestellen moeten in thuisquarantaine, ook als ze een negatieve testuitslag krijgen.

De GGD Kennemerland is verantwoordelijk voor het testen van reizigers op Schiphol. De passagiers uit de twee toestellen, die kort na elkaar zijn geland, zijn gescheiden gehouden van andere mensen op Schiphol. Het ene toestel kwam uit Kaapstad en landde rond 10.30 uur op Schiphol. De andere vlucht, vanuit Johannesburg, kwam rond 11.00 uur aan.

Het stadsbestuur van Parijs heeft het vrijdag verplicht gesteld om op plaatsen waar veel mensen samenkomen voortaan ook in de buitenlucht een mondkapje te dragen. De maatregel wordt nodig geacht omdat het aantal besmettingen in de Franse hoofdstad hard oploopt.

Mondkapjes zijn onder meer verplicht op markten, rond scholen en universiteiten, bij evenementen en in wachtrijen.

In een verklaring schrijft de Parijse politie dat het aantal coronabesmettingen in de afgelopen week is opgelopen tot 266 per 100.000 inwoners. In oktober lag het aantal nog tussen de 50 en 100.

De nieuwe aanscherping van de coronamaatregelen treft de culturele en creatieve sector hard. Daarom komt het demissionaire kabinet met een nieuw steunpakket van 68 miljoen euro, waar de sector het tot het eind van het jaar mee moet doen. 

Musea, theaters en concertzalen moeten hun deuren vanaf zondag dagelijks om 17.00 uur sluiten. Overdag kunnen ze ook minder bezoekers ontvangen omdat de 1,5 meter afstand verplicht wordt. Er mag in doorstroomlocaties zoals musea en monumenten één persoon per 5 vierkante meter worden toegelaten. De maatregelen gelden in elk geval voor drie weken.

"Juist nu de agenda's van de instellingen weer gevuld waren met nieuwe voorstellingen en tentoonstellingen van internationaal allure is dit een extra harde klap", aldus het ministerie van Cultuur. "Culturele zelfstandigen zien opdrachten opdrogen en culturele instellingen blijven achter met uitverkochte voorstellingen die niet door kunnen gaan."

Verder gaat het ministerie geld dat al was gereserveerd voor lokale en regionale cultuur nu uitkeren. Het gaat om 41,6 miljoen euro voor gemeenten en 9,9 miljoen voor provincies.

De studentenbonden zijn opgelucht dat het hoger onderwijs openblijft. "Online-onderwijs is rampzalig voor de mentale gezondheid van jongeren", zei Ama Boahene, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond LSVb. 

Ook voorzitter Lisanne de Roos van studentenbond ISO noemt het een enorme opluchting dat studenten ook de komende tijd naar colleges kunnen. Wel hebben het hoger onderwijs en mbo hebben met beperkingen te maken: er mogen nog maar 75 personen tegelijkertijd in een ruimte zijn. Tijdens examens of tentamens mogen er wel meer studenten en docenten in een zaal aanwezig zijn.

De Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters (NVBF) noemt het "een enorme klap" dat bioscopen en filmtheaters niet alleen om 17.00 uur moeten sluiten, maar dat ze behalve de controle van het coronatoegangsbewijs ook de 1,5 meter afstand moeten gaan handhaven.

De NVBF verwacht door de nieuwe maatregelen de komende weken een omzetverlies van minimaal 80 procent, laat de branchevereniging weten. Een nieuw steunpakket, dat het kabinet heeft aangekondigd, noemt de NVBF dan ook noodzakelijk. De sector vindt de maatregelen onbegrijpelijk. "Gedurende de gehele coronacrisis zijn er geen herleidbare besmettingen naar de bioscopen en filmtheaters vastgesteld."

Op plekken met een hoog besmettingsrisico kan, volgens demissionair zorgminister Hugo de Jonge, in de toekomst alleen met een vaccinatie of immuniteit toegang verkregen worden. "Welk scenario het wordt, dat kiest het virus. 3G waar mogelijk, 2G waar nodig. Het is aan ons om zo goed mogelijk op alle scenario’s voorbereid te zijn."

Het kabinet volgt met de nieuwe coronamaatregelen voor '100 procent' het jongste advies van het Outbreak Management Team (OMT). Dat zei demissionair premier Mark Rutte vrijdag op de coronapersconferentie.

Rutte werd gevraagd naar individuele OMT-leden die de afgelopen dagen pleidooien hielden voor strengere maatregelen dan wat er tot dusver was uitgelekt over het OMT-advies.

'Het OMT adviseert ons als team', aldus Rutte. En met de maatregelen die het kabinet nu treft komt het reproductiegetal van het virus weer onder de 1, zegt Rutte, verwijzend naar de modellen. "Je hebt wel te maken met het advies van het team, en niet van individuele leden."

De premier hoopt dat de maatregelen voldoende zijn om dit jaar wel een zorgeloze kerst te kunnen vieren. "Ik hoop het echt, maar er is geen garantie dat we kerst kunnen vieren zonder maatregelen."

Als het echt niet anders kan om opa en oma te bezoeken met de feestdagen laat je dan testen. Hou anderhalve meter afstand. "We willen niet de ouderen besmetten door de kleintjes," zegt demissionair premier Rutte.

Het kabinet neemt de maatregelen voor drie weken en kan nog niet zeggen welke maatregelen dan nog nodig zijn. 

Demissionair premier Mark Rutte: "Het OMT zegt ons dat we met dit pakket voldoende resultaat kunnen bereiken om de druk op de ziekenhuizen te verlagen. Maar het is geen garantie. De komende drie weken gaan we kijken wat er gebeurt." Op dinsdag 14 december maakt het kabinet de balans op en volgt een nieuwe persconferentie. 

De politie heeft een groep mensen die zich op en bij de Turfmarkt in Den Haag heeft verzameld, waar demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge hun coronapersconferentie houden, gevraagd naar de Koekamp te vertrekken. Dat is een plek waar vaker betogingen plaatsvinden.

Lees hier een overzicht van de nieuwe coronabeperkingen, die in zullen gaan vanaf zondag 28 november om vijf uur 's morgens.

Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de nieuwe coronavariant die is ontdekt in Zuid-Afrika als zorgelijk bestempeld. De variant krijgt de naam Omicron, zoals ook eerdere varianten benoemd zijn met een letter uit het Griekse alfabet. Voorlopig onderzoek laat volgens de WHO zien dat het virus met deze mutaties besmettelijker is dan eerdere varianten, terwijl de heersende Deltavariant al voor een besmettingsgolf in Europa en elders zorgt.

Volgens de WHO is ook de kans op een herbesmetting bij Omicron mogelijk groter dan bij andere varianten. De nieuwe variant is goed op te sporen met huidige PCR-testen en er wordt verder onderzoek naar gedaan. De WHO vraagt landen daaraan bij te dragen, onder andere door snel nieuwe uitbraken met Omicron te melden.

Het kabinet gaat weer meer steun geven aan ondernemers die geraakt zijn door de coronamaatregelen. De loonsteunregeling NOW keert terug: bedrijven krijgen een deel van de loonsom vergoed als hun omzet behoorlijk daalt. De tegemoetkoming voor de vaste lasten (TVL) was in het vierde kwartaal al beschikbaar, maar ondernemers krijgen nu 100 procent van de geschatte vaste lasten vergoed, in plaats van 85 procent.

Met de uitbreiding van de steun is zo'n 2,2 miljard euro gemoeid, laat het ministerie van Economische Zaken weten. De terugkeer van de loonsteun, in de vorm van 'NOW 5', kost zo'n 1,5 miljard euro. Bedrijven kunnen 85 procent van de loonkosten vergoed krijgen. Het ministerie van Sociale Zaken hoopt dat werkgevers nog voor het einde van het jaar kunnen aankloppen bij het loket voor de loonsubsidie.

Demissionair premier Mark Rutte roept op de komenden weken extra te letten op mensen die in een onveilige thuissituatie zitten of eenzaam zijn. De aangescherpte coronamaatregelen, waardoor mensen weer veel meer thuis komen te zitten, kunnen "op een afschuwelijke manier doorwerken achter de voordeur", waarschuwt hij.

Rutte denkt met name aan vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Maar ook aan ouderen die door alle beperkingen verder dreigen te vereenzamen.

"We moeten echt, ook nu weer, op elkaar blijven letten", zegt Rutte. "Dus vraag gewoon eens aan mensen: hoe gaat het met je. En als je mensen kent die echt in een onveilige thuissituatie zitten, neem dan contact op met de instanties die we daarvoor hebben. Juist in deze fase mag het niet ieder voor zich zijn."

We mogen niet immuun worden voor het leed dat dit virus aanricht. De enige manier waarop we de coronacrisis door kunnen komen is samen, besluit De Jonge de persconferentie. 

Vijftig procent op de covid-afdeling en zeventig procent op de intensive care zijn niet gevaccineerd, zegt demissionair zorgminister Hugo de Jonge. "Dat is de ongemakkelijke waarheid. Vaccineren werkt en keuzes hebben consequenties. Het is nooit te laat om voor een vaccinatie te kiezen. "

Aan het einde van deze winter is iedereen waarschijnlijk wel beschermd, door vaccinatie of door het virus op te lopen, zegt de Jonge. "Maar zorg op tijd dat het is door een prik, niet door ziek te worden."

Houd ook bij Sinterklaas de groep beperkt met maximaal vier gasten vanaf 13 jaar oud, zegt Rutte. "Doe allemaal een zelftest om zeker te weten dat je geen corona hebt."

De meeste mensen raken thuis besmet met corona, bijvoorbeeld door een besmette huisgenoot of bezoeker. Ook op feesten thuis raken veel mensen besmet. Begin november meldde het RIVM dat een op de vijf van de besmette personen op een feestje was geweest in de week ervoor. 

Kinderen van 12 jaar of jonger moeten ook thuisblijven als ze milde verkoudheidsklachten hebben. Ook moeten zij zich dan laten testen bij de GGD.

Eerder mochten zij volgens het zogeheten 'snottebellenbeleid' nog wel naar school met lichte klachten. Zij moesten alleen thuisblijven in afwachting van een testuitslag of als ze in nauw contact waren geweest met een besmet persoon.

De sterke toename van het aantal coronabesmettingen komt deels door het hoge aantal infecties op scholen. Over het algemeen worden kinderen niet ernstig ziek door corona.

Onderwijs blijft open om kinderen te ontzien, zegt Rutte. De gevolgen van het sluiten van onderwijs zijn namelijk groot. Wel komen er maatregelen om het onderwijs veiliger te maken zoals het dragen van mondkapjes, looproutes, en twee keer per week zelftesten voor primair onderwijs en middelbaar onderwijs, zegt Rutte. 

Demissionair premier Mark Rutte erkent dat de coronaboodschap van het kabinet, met name over het belang van testen en thuisblijven bij klachten, onvoldoende overkomt. "Dat reken ik mezelf aan", zegt hij.

Het kabinet heeft de afgelopen weken veelvuldig gehamerd op naleving van de basismaatregelen tegen het coronavirus. Toch zijn de besmettingscijfers blijven oplopen. En uit allerlei onderzoeken blijkt volgens Rutte dat 'ons gedrag sinds 12 november beperkt is veranderd'. Nog altijd laat een meerderheid zich bij klachten niet testen.

De maatregelen gaan pas zondag in omdat er heel veel geregeld moet worden voor de handhaving ervan. Hierdoor moeten bedrijven de tijd krijgen om ze voor te bereiden, zegt Rutte. 

Uit alles blijkt dat ons gedrag na de laatste persconferentie maar heel weinig veranderd is, zegt demissionair premier Rutte. In het OMT-advies staat dat de contacten met 20% naar beneden gebracht moeten worden.

Demissionair premier Mark Rutte begint de persconferentie met een terugblik op zijn televisietoespraak in 2020. "Ook toen hoorden we steeds luider wordende noodkreten van het zorgpersoneel."

Het grote verschil volgens Rutte zijn de vaccinaties. "Tegen iedereen die nog twijfelt zeg ik, haal die prik en bescherm jezelf en elkaar. We dachten met vaccinaties van de maatregelen af te zijn, maar de realiteit is heel anders."

De persconferentie in Den Haag is begonnen, volg hier de livestream. 

Nederlanders kunnen van en naar Zuid-Afrika blijven vliegen ondanks het vrijdag ingestelde inreisverbod wegens zorgen over een nieuwe coronavariant. Dat zeggen KLM en het ministerie van Infrastructuur. "Door Zuid-Afrika zijn er geen nieuwe restricties ingesteld", aldus een woordvoerster van KLM. Er worden volgens haar geen voorwaarden gesteld aan mensen die naar Zuid-Afrika willen vliegen. Het inreisverbod terug naar Nederland geldt niet voor Nederlanders en andere EU-burgers.

Vanuit de overheid luidt het advies om alleen voor noodzakelijke reizen naar Zuid-Afrika te gaan en dus niet op vakantie. Nederlanders kunnen terug naar huis en EU-burgers mogen doorreizen op weg naar hun thuisland. Er geldt wel een dubbele testverplichting en een quarantaineplicht.

Er wordt een uitzondering gemaakt voor bepaalde groepen, aldus KLM. Het gaat onder meer om luchtvaartpersoneel, medisch noodzakelijk personeel, zeevarenden en mensen die om dwingende gezinsredenen of humanitaire redenen moeten reizen. Volgens KLM is dat "best een grote groep". Ook voor hen geldt dan wel de dubbele testverplichting en de quarantaineplicht.

De gemeente Den Haag roept mensen op om niet naar de straat te gaan waar demissionair premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge een persconferentie geven over de nieuwe coronamaatregelen. Demonstranten kunnen naar de Koekamp gaan, tegenover station Den Haag Centraal.

Bij de vorige coronapersconferenties braken buiten ongeregeldheden uit. Op de Turfmarkt, de straat waar onder meer de ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken zijn, gooiden tegenstanders van coronabeperkingen stenen en vuurwerk naar de politie.

Rond de persconferentie vrijdagavond zijn geen demonstraties aangemeld, laat de gemeente weten. Dat was bij de vorige onlusten ook niet zo. Daarom is de politie vrijdag "op verschillende plekken in het centrum zichtbaar aanwezig".

Nederland en de andere lidstaten van de Europese Unie hebben afgesproken vluchten uit zeven landen in zuidelijk Afrika voorlopig te weren. Het gaat volgens Brusselse bronnen om Zuid-Afrika, Namibië, Mozambique, Botswana, Zimbabwe, Lesotho en Swaziland. De maatregel moet de opmars vertragen van een nieuwe, verontrustende variant van het coronavirus die in die contreien is opgedoken.

Nederland maakte eerder op de dag, net als veel andere EU-lidstaten, al bekend geen vluchten meer toe te laten uit het zuiden van Afrika. Demissionair coronaminister Hugo de Jonge hield het toen nog bij zes landen; Mozambique ontbrak.

De Nationale Politie houdt rekening met onaangekondigde demonstraties, ongeregeldheden en mogelijk rellen na de persconferentie van vrijdagavond over een aanscherping van de coronamaatregelen.

Verschillende Limburgse steden hebben uit voorzorg noodverordeningen afgekondigd uit vrees voor rellen. In Maastricht geldt die vandaag vanaf 18.00 uur, tot dinsdagochtend 06.00 uur voor de hele stad, maakte de gemeente bekend. 

De fabrikanten van coronavaccins die de Europese Unie in de arm heeft genomen hebben beloofd hun vaccin "onmiddellijk" aan te passen aan nieuwe virusvarianten. Er zijn dus voorzorgsmaatregelen genomen voor de komst van een verontrustende nieuwe variant als die uit Zuid-Afrika, verzekert voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie.

Von der Leyen heeft vrijdag overlegd met de fabrikanten en met wetenschappers over de nieuwe variant, laat ze weten. De variant beheerst het nieuws omdat die nog een stuk besmettelijker lijkt dan de Deltavariant die nu al hevig huishoudt in de EU. 

Het kabinet kan de avondklok weer invoeren als het nodig is, maar volgens demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie) is dit "een laatste redmiddel". Volgens hem geeft de wet nu al ruimte voor een herinvoering van de maatregel. Wel benadrukt de minister dat het kabinet "uiterste middelen niet meteen moet inzetten".

Eerder dit jaar gold ook een avondklok, van eind januari tot en met eind maart. Die heeft volgens het Outbreak Management Team (OMT) goed geholpen tegen de verspreiding van het virus, zegt Grapperhaus. 

Demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie) heeft er geen goed woord voor over dat jongeren in de grensregio in het weekend met partybussen naar Duitsland gaan om daar te feesten.

"Dat is verkeerd", zegt Grapperhaus. "Bovendien, het leidt er alleen maar toe dat je de kans loopt dat je allemaal besmettingen veroorzaakt, daar of hier. Dat betekent alleen maar meer ellende. Doe dit nou niet, volg onze adviezen", luidt de oproep van de minister.

Honderden tieners maken wekelijks de oversteek naar de oosterburen, waar het nachtleven niet is gesloten. Nederlandse touringcarbedrijven vervoeren de jongeren. Mondkapjes worden niet gedragen in de bussen, berichtte RTV Oost. 

Het kabinet zal de komende tijd echt fors moeten ingrijpen om het aantal coronabesmettingen te verlagen, zegt demissionair zorgminister Hugo de Jonge. Hij waarschuwt dat mensen zich "schrap moeten zetten voor een barre winter". Het kabinet zal "alle maatregelen nemen die nodig zijn om de zorg te ontlasten".

"Als je het zo hard ziet oplopen, moet je die kentering forceren", zegt De Jonge op de dag dat hij een nieuwe fase in de zorg aankondigt. In het hele land worden planbare operaties uitgesteld om meer acute zorg te kunnen verlenen. De maatregelen die eerder deze maand werden aangekondigd, hebben nog weinig effect.

De 'avondlockdown' gaat vanaf zondag gelden. Dat betekent dat restaurants en cafés, 'niet-essentiële' winkels, de cultuursector, 'doorstroomlocaties' en de amateursport om 17:00 sluiten. Supermarkten mogen wel tot 20:00 openblijven. 

Dat lekte zojuist uit via de NOS en RTL Nieuws. Ook blijven de basis- en middelbare scholen definitief open, maar hierbij gelden wel aanvullende maatregelen. Zo zijn leerlingen vanaf groep zes op basisscholen en middelbare scholieren verplicht in de gang een mondkapje te dragen. Dat zal het kabinet vanavond bekend maken op de persconferentie om 19:00.

De maatregel geldt voorlopig voor drie weken en gaan zondag in. Scholen mogen wel geopend blijven van het kabinet. 

Minister De Jonge heeft fase 2D afgekondigd voor alle ziekenhuizen. Dat betekent dat planbare maar urgente zorg, zoals hartoperaties, ingrepen bij kanker en hersenchirurgie worden geschrapt. Indien nodig en 'medisch aanvaardbaar' worden ook kritieke planbare operaties langer uitgesteld dan eigenlijk de bedoeling is. Dit om handen vrij te spelen voor zorg voor Covid-patiënten en op de intensive cares. Ook wordt de hulp van Defensie ingeschakeld. Fase 2D gold ook afgelopen voorjaar op het dieptepunt van de epidemie.

Vanavond maken minister De Jonge en premier Rutte nieuwe coronamaatregelen bekend om de opleving van het coronavirus terug te dringen. Over deze maatregelen is nog weinig duidelijk, wat aanduidt dat het kabinet er nog niet helemaal uit is. Het lijkt erop dat horeca en niet-essentiële winkels vanaf 17.00 uur dicht moeten. 

De hoogspanning waaronder de coronamaatregelen tot stand komen, heeft alles te maken met de situatie in de zorg. Het Landelijk Netwerk Acute Zorg verzocht minister De Jonge eerder deze week om fase 2D af te kondigen.

Na fase 2D volgt fase 3A, als ziekenhuizen de patiënten die tegelijkertijd binnenkomen niet meer goed kunnen behandelen. Patiënten met de beste overlevingskans gaan voor, en anderen kunnen niet meer op de ic terecht. Let wel: er is dan in de definitie van minister De Jonge nog steeds geen sprake van code zwart. Dat is pas zo in fase 3C, als ook niet-medische afwegingen een rol spelen bij de selectie van patiënten. Volgens het draaiboek van de artsenorganisaties kan er bijvoorbeeld geselecteerd worden op leeftijdscohort – jonger gaat voor. In laatste instantie wordt er geloot.

Lees hier meer over de verschillende fases in de acute zorg.

De Belgische horeca moet voorlopig weer om 23.00 uur sluiten en het nachtleven gaat opnieuw dicht. Ook privéfeestjes zijn de komende weken verboden, hebben de autoriteiten besloten. Met de nieuwe maatregelen hoopt België de nieuwe golf van coronabesmettingen te bedwingen.

Ook België boekt de laatste dagen recordaantallen coronagevallen. De ziekenhuizen dreigen de toeloop van patiënten niet meer aan te kunnen en ook testcentra kunnen het werk niet meer aan. Ruim een week geleden werden de coronamaatregelen al aangescherpt, maar dat blijkt niet genoeg. "Het virus heeft ons verschalkt", constateert premier Alexander De Croo.

De horeca moet niet alleen vroeger dicht, maar er mogen ook hooguit nog zes gasten aan een tafel. Voor kerstmarkten geldt hetzelfde sluitingsuur. Discotheken en het overige nachtleven moeten helemaal op slot. Evenementen zijn alleen nog toegestaan als bezoekers op hun plaats blijven zitten. De maatregelen gaan zaterdag al in en zijn voorlopig voor drie weken van kracht.

Dat de Belgische horeca 's avonds de komende weken langer openblijft dan de Nederlandse, baart deskundigen al onmiddellijk zorgen. Viroloog Marc Van Ranst vreest dat Nederlanders naar Belgische cafés en restaurants zullen uitwijken.

België gaat het toedienen van boosterprikken nog versnellen, kondigt De Croo aan. Wie Janssen of AstraZeneca heeft gekregen moet binnen vier maanden een oppepper voor de afweer kunnen halen, bij Pfizer en Moderna wordt dat zes maanden. Verder komen er inloopcentra waar mensen zich kunnen laten testen.

De scholen blijven open, ook al blijken die een belangrijke spil in de verspreiding van het virus. Wel komen er strengere voorschriften. Zo moeten groepen mogelijk beter worden gescheiden en wordt een mondkapje vaker verplicht.

Burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen heeft een aangekondigde demonstratie van Nederland in Verzet van zondag in de binnenstad van Nijmegen geweigerd. Hij heeft dat gedaan op advies van politie en koepelorganisatie GGD GHOR en in overleg met het Openbaar Ministerie in de Nijmeegse driehoek "vanwege ernstig risico op verstoring van de openbare orde en veiligheid en het niet kunnen handhaven van de coronamaatregelen".

De politie zegt signalen te hebben gehad dat er niet alleen vreedzame demonstranten, maar ook andere groeperingen naar de demonstratie zouden komen, zoals voetbalhooligans. Die zouden uit zijn op een confrontatie met de politie of andere groepen. De demonstratie zou daarom een gevaar vormen voor de veiligheid in de binnenstad, aldus de gemeente.

Omdat sommige demonstranten hebben aangegeven zich niet te zullen houden aan het verbod, geldt er zondag een noodverordening in de stad en is Nijmegen aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Dat betekent dat de politie mensen mag fouilleren en aanhouden die zich in groepsverband ophouden, wapens of vuurwerk bij zich dragen, of signalen vertonen die duiden op demonstreren of uit zijn op confrontatie met anderen of de politie.

De demonstranten wilden een route lopen door de binnenstad, waarna ongeveer 3000 deelnemers bij elkaar zouden komen op de Grote Markt. Bruls laat weten dat het verbieden van de demonstratie hem "pijn in het democratisch hart" doet. "Het recht op demonstreren is een belangrijk onderdeel van onze democratie. Iedereen mag zijn mening uiten. Maar als er signalen zijn van ernstig risico voor de veiligheid en gezondheid van onze bezoekers, inwoners, winkeliers, horeca en hulpverleners, dan kan ik niet anders dan verbieden."

De initiatiefnemer van de demonstratie, Michel Reijinga, wil eerst de reacties van zijn achterban op social media in de gaten houden en later op de dag dieper op het verbod ingaan. Wel heeft hij direct op Facebook laten weten dat de demonstratie is verboden. "Iedereen die er wel heengaat, doet dat op persoonlijke titel", aldus Reijinga. "Het is even wennen dat er weer een demo verboden wordt, het is zo lang goed gegaan."

(ANP)

Frankrijk verbiedt alle vluchten uit zuidelijk Afrika voor tenminste de komende 48 uur vanwege de nieuwe coronavariant die daar is opgedoken. Mensen die recent uit de regio naar Frankrijk zijn gekomen moeten zich laten testen op het coronavirus.

Volgens het gezondheidsministerie zijn in Frankrijk nog geen gevallen van de variant waargenomen. Meerdere Europese en Aziatische landen hebben inmiddels al vergelijkbare maatregelen genomen. Ook de Europese Commissie wil dat er een stop komt op vluchten uit het zuiden van Afrika. (ANP)

Duitsland gaat reizigers uit zuidelijk Afrika weren vanwege de recent ontdekte mutatie van het coronavirus. Het land wil op die manier voorkomen dat de nieuwe variant zich snel verspreidt. Alleen Duitsers mogen het land nog in, onder strenge voorwaarden.

Het reisverbod gaat op vrijdagavond in, zei gezondheidsminister Jens Spahn. Duitsers die terugkomen moeten veertien dagen in quarantaine. " Het laatste dat we nodig hebben is een nieuwe virusvariant", aldus Spahn.

Duitsland verklaart landen in zuidelijk Afrika vrijdag tot virusvariantgebied, wat betekent dat de strengst mogelijke maatregelen gelden, dat staat gelijk aan een inreisverbod. Verder zijn er geen landen ter wereld die als variantgebied gelden in Duitsland.

De Europese Commissie maakte vrijdag bekend een noodstop voor luchtverkeer uit zuidelijk Afrika af te kondigen. Italië zei kort na Duitsland dat mensen die recent in Zambia, Zuid-Afrika, Lesotho, Botswana, Mozambique, Namibië en Eswatini zijn geweest te weren.

Beurzen onderuit, olieprijzen dalen
De schrik om de nieuwe variant zit er ook goed in op de financiële markten. De AEX zakte ruim 3 procent. Vooral de Europese bedrijven in de luchtvaartsector en reisbranche kregen forse klappen door de vrees voor nieuwe reisbeperkingen. Ook de oliebedrijven gingen in de uitverkoop door de vrees dat vraag naar olie weer afneemt door de nieuwe reisbeperkingen. Shell zakte bijna 6 procent. In Londen verloor BP 8 procent en TotalEnergies daalde 6 procent in Parijs. Een vat Amerikaanse olie werd 5,3 procent goedkoper op 74,22 dollar. Brentolie kostte 4,6 procent minder op 78,49 dollar per vat.

Aan het begin van de vrijdagavond staat opnieuw een coronapersconferentie op de planning. Demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge zullen dan bekendmaken welke maatregelen het kabinet heeft genomen om het grote aantal besmettingen terug te dringen. Volgens een betrokkene zal het kabinet eerder op de dag flink wat knopen moeten doorhakken.

Het lijkt het meest waarschijnlijk dat het kabinet meegaat in het advies van het Outbreak Management Team om horeca, niet-essentiële winkels en culturele instellingen om 17.00 uur te laten sluiten. Het onderwijs kan mogelijk openblijven. Maar of er op scholen bijvoorbeeld extra maatregelen worden overwogen om besmettingen daar tegen te gaan, is nog onduidelijk.

Een relatief groot deel van de besmettingen wordt veroorzaakt op scholen, ook omdat kinderen onder de twaalf jaar niet gevaccineerd zijn. In een spoedadvies donderdag zei het OMT dat scholen open moeten blijven. In een eerder advies zeiden de deskundigen al maatregelen voor het onderwijs het liefst te willen "vermijden". Maar er zouden mogelijk wel aanvullende regels op scholen nodig zijn. (ANP)

Black Friday zorgt vrijdag mogelijk voor extra drukte in de Nederlandse winkelstraten, iets wat vanwege de vele coronabesmettingen van de laatste tijd gevoelig ligt. Koopjesjagers verspreid over het land kunnen op deze dag bij tal van winkels terecht voor lucratieve aanbiedingen. Wel is de situatie dit keer anders dan eerdere jaren.

Winkelbrancheorganisaties als RND en INretail hebben bijvoorbeeld opgeroepen om promoties zo veel mogelijk te spreiden over meerdere dagen. Ook is consumenten aangeraden om vooral op rustige momenten te shoppen. Een woordvoerder van INretail durft geen voorspellingen te doen, maar denkt dat de drukte door die oproep best weleens mee zou kunnen vallen. Het is voor de branche belangrijk een verantwoordelijke boodschap uit te dragen, om extra beperkende coronamaatregelen voor winkeliers zo veel mogelijk te voorkomen.

Waar Black Friday enkele jaren geleden succesvol overwaaide uit de Verenigde Staten, is er nu ook een tegenbeweging die aan populariteit wint. Zo begon het goede doel Trees for All enkele jaren geleden met Green Friday, waar verschillende winkelketens zich achter hebben geschaard. Een winkel als Dille & Kamille heeft vrijdag geen speciale aanbiedingen en roept mensen op de natuur in te gaan. Intratuin vergroent 1 vierkante meter voor iedere boom die klanten deze dag kopen.

Pakketbezorgers krijgen het waarschijnlijk wel erg druk. PostNL verwacht deze dag en ook rond zogeheten Cyber Monday piekdrukte. Veel webwinkels stunten al de hele week met kortingen. Bol.com, de grootste webshop van Nederland, denkt dat zijn verkopen rond de actie zelfs nog iets hoger zullen uitkomen dan vorig jaar. Maar precieze aantallen worden niet genoemd. Het bedrijf doet zijn uiterste best om alle bestellingen van klanten op tijd, dus voor de feestdagen, afgeleverd te hebben.

Wie op zoek is naar Black Friday-koopjes moet wel goed opletten niet in 'nepaanbiedingen' te trappen. Daarvoor waarschuwde de Autoriteit Consument & Markt (ACM) eerder deze week. Onderzoek van de toezichthouder wees uit dat webshops nog regelmatig met aanbiedingen stunten die mooier lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Consumenten werd ook aangeraden zich altijd af te vragen of ze een product wel voor de aangeboden prijs willen hebben. (ANP)

De stijging van het aantal sterfgevallen zet door, zo laten cijfers van vorige week zien. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) merkt opvallend veel overlijdens op bij mensen van 65 jaar of ouder. De onderzoekers weten later pas waaraan deze mensen zijn overleden. Maar de oorzaak ligt vermoedelijk bij de nieuwe golf van coronabesmettingen en ziekenhuisopnames.

Vorige week overleden bijna 3850 mensen. Dat zijn er zo'n 900 meer dan te verwachten viel op basis van sterftecijfers in voorgaande jaren en demografische trends.

Het valt binnen de lijn der verwachting dat het aantal sterfgevallen soms wat hoger ligt en soms wat lager. Pas als er veel meer mensen overlijden dan gebruikelijk, is er sprake van oversterfte. Sinds begin augustus was dit bijna elke week het geval.

Vorige week nam vooral het aantal 80-plussers toe dat kwam te overlijden. Maar ook bij mensen van tussen de 65 en 80 jaar was een stijging in het aantal sterfgevallen te zien. Dit najaar merkten de onderzoekers slechts enkele weken oversterfte op bij jongere leeftijdsgroepen.

Uitvaartondernemers hebben het "verspreid druk", laat hun branchevereniging BGNU weten. "Bij de een is het angstvallig doodstil, de ander heeft het juist enorm druk, zoals in Limburg", zegt BGNU-directeur Heidi van Haastert.

Iemand die overlijdt, moet binnen zes werkdagen worden begraven of gecremeerd. Dat lukt nog; volgens de BGNU is er genoeg plek voor nabestaanden om in alle rust afscheid van een dierbare te nemen. "We hebben behoorlijk wat overcapaciteit in de branche. We hebben genoeg vet op de botten en we kunnen nog indikken. Dit vangen we prima op." Ook begraafplaatsen en mortuaria hebben volgens de vereniging nog voldoende ruimte. (ANP)

Londen heeft zes Afrikaanse landen toegevoegd aan de rode lijst uit angst voor de nieuwe corona-mutatie B.1.1.529, die in veel opzichten afwijkt van de Delta-variant. Vluchten uit onder meer Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe en Namibië worden met ingang van vrijdag 12.00 uur Engelse tijd geweerd. Britse reizigers die terugkeren uit een van die landen moeten verplicht in quarantaine.

Minister van Volksgezondheid Sajid Javid zei dat deze laatste mutant gezien het aantal veranderingen in het spike-eiwit, waarmee het virus de menselijke cellen binnendringt, mogelijk nog besmettelijker is dan de gevreesde Delta-variant. Ook is de kans aanwezig dat bestaande vaccins ertegen minder effectief zijn.

Ook Israël reageerde snel op de ontdekking van de virusvariant en kondigde donderdag na spoedberaad van de regering-Bennett met onmiddellijke ingang reisbeperkingen af voor de landen in zuidelijk Afrika, waaronder verder nog Lesotho, Mozambique en Eswatini (Swaziland). Buitenlanders uit die regio zijn voorlopig niet welkom, Israëlische ingezetenen die er zijn geweest worden maximaal veertien dagen ter isolatie ondergebracht in een coronahotel.

Israël begon eind juli al met het toedienen van een boosterprik. Ruim 40 procent van de 9,4 miljoen miljoen inwoners heeft inmiddels al een derde dosis vaccin gekregen. Deze week is een start gemaakt met de inenting van kinderen tussen de 5 en 12 jaar. (ANP) 

Het kabinet heeft een idee welke "richting" het op wil om het aantal coronabesmettingen te verminderen, maar een officieel besluit volgt vrijdag. Ingewijden melden dat er nog veel kan veranderen. Het lijkt het meest waarschijnlijk dat het kabinet meegaat in het advies van het Outbreak Management Team om horeca, niet-essentiële winkels en culturele instellingen om 17.00 uur te laten sluiten.

De betrokken bewindslieden overlegden donderdag zoals gebruikelijk weer op het Catshuis. Tijdens dat overleg toonden demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge zich de grootste voorstanders van hard ingrijpen.

Het lijkt ook waarschijnlijk dat het onderwijs open zal blijven, iets wat het OMT ook al adviseerde. Maar of er op scholen bijvoorbeeld extra maatregelen worden overwogen om besmettingen daar tegen te gaan, is nog onduidelijk. (ANP)

 De GGD'en kunnen medewerkers op test- en vaccinatielocaties die aan het maximale aantal tijdelijke contracten zitten, zonder nadelige financiële gevolgen in vaste dienst nemen. Het ministerie van Volksgezondheid betaalt eventuele ontslagvergoedingen als deze mensen na de coronacrisis niet meer nodig zijn, meldt een woordvoerder.

Koepelorganisatie GGD GHOR waarschuwde eerder deze week dat ervaren krachten mogelijk de deur moet worden gewezen, omdat zij al twee keer verlenging van hun tijdelijke arbeidsovereenkomst hebben gehad. Volgens de wet moeten zij dan een vaste aanstelling krijgen, of ontslagen worden.

Dat komt op een uiterst ongelegen moment. Door de hoge besmettingsgraad laten momenteel veel mensen zich testen en de verwachting is dat dit nog wel even zo blijft. Daarnaast is de komenden maanden veel menskracht nodig bij de GGD'en om iedereen die dat wil een boostervaccinatie te geven. (ANP)

Het aantal mensen dat met een corona-infectie is opgenomen in een ziekenhuis is afgelopen etmaal met 10 gestegen naar 2545 patiënten, zo staat in de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het aantal opgenomen patiënten op de verpleegafdelingen nam iets af, het aantal patiënten op de ic's nam juist verder toe.

Zorgverleners op de intensive cares behandelen momenteel 530 Covidpatiënten, een stijging van 25 patiënten ten opzichte van 24 uur geleden. Er liggen donderdag voor het eerst meer coronapatiënten op de ic's dan een jaar geleden. Op 25 november 2020 werden er 529 mensen met een corona-infectie geholpen op een intensive care.

Tsjechië heeft wegens het oplaaien van de coronacrisis opnieuw de noodtoestand afgekondigd. Dat heeft premier Andrej Babis bevestigd tegen persbureau CTK. De maatregel gaat donderdag om middernacht in en geldt de komende dertig dagen.

Eerder deze week kwam de aftredende regering in overleg met de gouverneurs van de Tsjechische regio's tot de slotsom dat er nog geen sprake was van een zeer verontrustende situatie. De Tsjechische gezondheidsautoriteiten meldden donderdag echter opnieuw ruim 18.000 nieuwe coronabesmettingen op een bevolking van 10,7 miljoen mensen. Tot dusver is ongeveer 58 procent van hen volledig ingeënt tegen Covid-19.

Om tot de noodzakelijk geachte verdere restricties te kunnen overgaan, moest Babis de noodtoestand uitroepen. Die biedt hem de mogelijkheid om bijvoorbeeld grote evenementen te verbieden, bars en restaurants te sluiten of eventueel over te gaan tot een volledige lockdown. De 2G-regel - alleen toegang voor gevaccineerden en/of genezen Covid-19-patiënten - werd begin deze week al ingevoerd omdat de al geldende beperkingen het virus niet konden indammen. (ANP)

Tsjechië heeft wegens het oplaaien van de coronacrisis opnieuw de noodtoestand afgekondigd. Dat heeft premier Andrej Babis bevestigd tegen persbureau CTK. De maatregel gaat donderdag om middernacht in en geldt de komende dertig dagen.

Eerder deze week kwam de aftredende regering in overleg met de gouverneurs van de Tsjechische regio's tot de slotsom dat er nog geen sprake was van een zeer verontrustende situatie. De Tsjechische gezondheidsautoriteiten meldden donderdag echter opnieuw ruim 18.000 nieuwe coronabesmettingen op een bevolking van 10,7 miljoen mensen. Tot dusver is ongeveer 58 procent van hen volledig ingeënt tegen Covid-19.

Om tot de noodzakelijk geachte verdere restricties te kunnen overgaan, moest Babis de noodtoestand uitroepen. Die biedt hem de mogelijkheid om bijvoorbeeld grote evenementen te verbieden, bars en restaurants te sluiten of eventueel over te gaan tot een volledige lockdown. De 2G-regel - alleen toegang voor gevaccineerden en/of genezen Covid-19-patiënten - werd begin deze week al ingevoerd omdat de al geldende beperkingen het virus niet konden indammen. (ANP)

Afgelopen etmaal heeft het RIVM 22.274 positieve coronatests geregistreerd. Dat is iets lager dan vorige week donderdag en daardoor zakt het gemiddelde. Dat is voor het eerst sinds 30 september. Het is wel de tiende dag op rij met meer dan 20.000 nieuwe gevallen.

In de afgelopen zeven dagen zijn 155.523 besmettingen vastgesteld. Gemiddeld komt het neer op 22.218 nieuwe gevallen per dag. In de week tot en met woensdag waren er gemiddeld zo'n 22.400 positieve tests per dag.

Het is niet duidelijk waar de daling van het gemiddelde door komt. Het kan een tijdelijk dipje zijn, het kan ook komen doordat de GGD'en tegen hun maximale capaciteit aan zitten en niet in staat zijn om nog veel meer mensen te testen dan ze nu al doen, maar het zou ook kunnen betekenen dat de groei wat begint af te vlakken.

Het gemiddelde was 55 dagen achter elkaar recht omhooggegaan. Dat is net geen record. In september en oktober vorig jaar, bij het begin van de tweede golf, steeg het gemiddelde 57 dagen achter elkaar.

Amsterdam telde zoals gebruikelijk de meeste positieve tests. Bij 993 inwoners van de hoofdstad werd het coronavirus aangetroffen. Rotterdam had 743 nieuwe gevallen, Den Haag 509, Utrecht 333 en Tilburg 328. Voor de tweede dag op rij is geen enkele gemeente coronavrij. Schiermonnikoog en Vlieland sluiten de rij met elk één positieve test.

Het RIVM kreeg in de afgelopen dag 61 meldingen dat een coronapatiënt aan de gevolgen van de besmetting is overleden. Dat is het hoogste aantal sinds 2 maart. De gemeenten Den Haag, Assen en Harderwijk hadden elk drie overleden inwoners. Dat hun heengaan nu is gemeld, wil niet zeggen dat ze de afgelopen dag zijn gestorven.

In de afgelopen week registreerde het RIVM 298 sterfgevallen, gemiddeld bijna 43 per dag. Dat is het hoogste niveau sinds 4 maart. (ANP)

De Europese Unie heeft genoeg coronavaccins om de vaccinatiecampagne op te voeren en boosterprikken te zetten, zegt Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. "We worden getroffen door een nieuwe golf en we moeten het inenten verder opvoeren. U zou uw booster zes maanden na de oorspronkelijke vaccinatie moeten nemen", moedigt ze EU-burgers aan in een onlineverklaring.

"Het goede nieuws is dat we voldoende vaccins hebben. Aan het eind van deze week is een miljard doses aan de lidstaten geleverd", aldus de Duitse, die is opgeleid en heeft gewerkt als arts. "We moeten de immuniteit van gevaccineerden aanhouden."

Vaccinatie tegen Covid-19 redt duizenden levens in de EU, stelt Von der Leyen. "En boosters geven ons zelfs een hogere beschermingsgraad dan de originele vaccinatie. Ze zullen veel ziekenhuisopnames en doden voorkomen."

Het ECDC, het Europese RIVM, raadt volledig gevaccineerden sinds woensdag aan na een halfjaar een boosterprik te nemen. De commissie nam die aanbeveling eerder donderdag over door voortaan ook de booster in de Europese coronapas (DCC) voor reizen in de EU op te nemen. Voor een geldig inentingsbewijs is een booster binnen uiterlijk negen maanden na de eerste vaccinatiecyclus nodig. (ANP)

Het is onvermijdelijk dat de acute planbare zorg, die eigenlijk binnen zes weken moet plaatsvinden, de komende tijd moet worden afgeschaald. Dat zei demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) donderdag na overleg over de coronabestrijding.

Het Landelijk Netwerk Acute Zorg vroeg De Jonge woensdag om de zogenoemde fase 2D af te kondigen, waarbij kritieke zorg zoals chemotherapie of niertransplantaties moeten worden afgeschaald. De Jonge hoopt "voor het einde van de dag" een besluit te nemen over het verzoek. Toezichthouders kijken momenteel of andere vormen van zorg al genoeg zijn afgeschaald, om tot fase 2D over te gaan, aldus de bewindsman.

De Jonge benadrukt dat het land eerder dit jaar, van januari tot mei, ook in fase 2D zat. "We wilden daar zo lang mogelijk uit blijven, maar het is onvermijdelijk dat die fase gaat intreden. Het betekent wel dat hele goede afspraken nodig zijn over het afschalen van andere zorg. Het kan niet dat er in de ene regio nog heupoperaties worden uitgevoerd, terwijl elders chemokuren eruit gaan." (ANP)

Het aantal mensen dat met een corona-infectie is opgenomen in een ziekenhuis is afgelopen etmaal met 10 gestegen naar 2545 patiënten, zo staat in de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het aantal opgenomen patiënten op de verpleegafdelingen nam iets af, het aantal patiënten op de ic's nam juist verder toe.

Zorgverleners op de intensive cares behandelen momenteel 530 Covidpatiënten, een stijging van 25 patiënten ten opzichte van 24 uur geleden. Er liggen donderdag voor het eerst meer coronapatiënten op de ic's dan een jaar geleden. Op 25 november 2020 werden er 529 mensen met een corona-infectie geholpen op een intensive care.

Er werden de afgelopen 24 uur 49 nieuwe coronapatiënten op de ic's opgenomen. Doordat er ook mensen overleden of de intensive care-afdelingen mochten verlaten, nam het totaal aantal patiënten minder snel toe.

Op de verpleegafdelingen liggen nu 2015 coronapatiënten. Dat zijn er 15 minder dan een dag geleden. Ook van dinsdag op woensdag nam het aantal opgenomen coronapatiënten op de verpleegafdelingen al af, toen met 22 patiënten.

Afgelopen etmaal werden 304 nieuwe patiënten op de verpleegafdelingen opgenomen, maar doordat er meer mensen werden ontslagen, overgeplaatst of overleden, daalde de totale bezetting in de klinieken toch.

Het aantal nieuwe opnames op de verpleegafdelingen en klinieken blijft onverminderd hoog. Ter vergelijking: precies een maand geleden werden er 73 nieuwe coronapatiënten in de klinieken opgenomen en 19 op de ic's. Eind september ging het dagelijks om enkele tientallen nieuwe opnames op de verpleegafdelingen en minder dan 10 nieuwe mensen op de ic's.

Om ziekenhuizen te helpen, worden coronapatiënten onderling verspreid. Sinds deze week gaan er ook weer patiënten naar Duitsland. Donderdagochtend zou voor het eerst weer een coronapatiënt per helikopter naar een ziekenhuis bij de oosterburen worden vervoerd, maar het toestel moest ter hoogte van Apeldoorn keren vanwege mist. Dat meldt een woordvoerder van het ziekenhuis Zuyderland, vanwaar de patiënt zou worden vervoerd. Mogelijk lukt het later op de dag alsnog de patiënt te verplaatsen. Afgelopen dagen werden telkens twee patiënten per dag naar een Duits ziekenhuis gebracht, met speciaal ingerichte ambulance. (ANP)

De Duitse luchtmacht levert twee vliegtuigen voor het verplaatsen van ernstig zieke patiënten tussen ziekenhuizen. Door de vele coronabesmettingen in het land is de druk op sommige ziekenhuizen zodanig toegenomen dat ze geen plek meer hebben op de intensivecareafdelingen.

De luchtmacht heeft een Airbus A310 MedEvac klaarstaan voor het vervoer van zes patiënten per keer. Er is ook een surveillancetoestel, een A319OH, omgebouwd zodat er aan boord plek is voor twee patiënten. Naar verwachting worden tegen het weekend tientallen patiënten verplaatst.

De patiënten gaan naar ziekenhuizen met genoeg capaciteit op de intensivecareafdelingen. Het is nu met name druk in de ziekenhuizen in het zuiden en oosten van Duitsland. Daar worden de inwoners extra hard getroffen door de vierde besmettingsgolf. Dit zijn ook de regio's waar relatief weinig mensen hun coronaprikken hebben gehaald.

Duitsland vangt ook Nederlandse coronapatiënten op nu de drukte in de ziekenhuizen in Nederland is toegenomen. In deelstaat Noordrijn-Westfalen, die aan Nederland grenst, is plek voor twintig patiënten uit Nederland. (ANP)

Nergens in het westen van Europa worden zoveel coronagevallen vastgesteld als in Limburg. In de provincie zijn in de afgelopen twee weken 22.482 inwoners positief getest. Dat komt neer op 2012 gevallen op elke 100.000 inwoners, oftewel één op elke vijftig Limburgers. Ook voor Nederland is dat een record, sinds het begin van de epidemie had een provincie nog nooit zo veel positieve tests.

Limburg en de elf andere provincies blijven, zoals verwacht, op het hoogste waarschuwingsniveau staan. Ze kleuren net als vorige week donkerrood op de Europese coronakaart. Die wordt elke donderdag vastgesteld door de Europese gezondheidsdienst ECDC. Op de kaart staan in totaal 212 regio's. Limburg en zestien andere regio's hebben meer dan 2000 besmettingen per 100.000 mensen.

De meeste besmettingen worden vastgesteld in het midden van Europa. In de Oostenrijkse deelstaat Salzburg zijn van 8 tot en met 21 november 3237 op elke 100.000 inwoners positief getest. Daarna volgt Opper-Oostenrijk. Andere landen met veel positieve tests zijn Slowakije, Tsjechië, Slovenië en Kroatië. (ANP)

De Europese vaccinwaakhond bepaalt donderdag of ook kinderen van 5 tot en met 11 jaar het coronavaccin van Pfizer en BioNTech kunnen krijgen. De beide bedrijven hadden in oktober om uitbreiding van hun vergunning gevraagd.

Een veiligheidscommissie van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) vergadert donderdag om een eindoordeel op te stellen. Dat advies wordt waarschijnlijk in de loop van de middag naar buiten gebracht, laat de in Amsterdam gevestigde toezichthouder weten.

Als het EMA zegt dat het vaccin veilig en werkzaam is voor de jonge kinderen, en dat de voordelen groter zijn dan de mogelijke risico's, gaat dat advies naar de Europese Commissie. Die beslist of het daadwerkelijk mag worden gebruikt voor de leeftijdsgroep. Daarna kunnen Nederland en de andere Europese landen zelf beslissen of ze kinderen die jonger dan 12 zijn daadwerkelijk gaan vaccineren. (ANP)

De Kinderombudsman roept het kabinet op om jongeren te ontzien bij het wetsvoorstel voor de invoering van een zogeheten 2G-coronatoegangsbewijs. Met zo'n bewijs mogen alleen genezen of gevaccineerde mensen naar binnen bij bijvoorbeeld evenementen en restaurants.

Ook wil de organisatie niet dat er een coronapas op basis van 3G komt in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Daarbij krijgen mensen een QR-code als zij zijn gevaccineerd, zijn genezen of negatief zijn getest.

"Beide maatregelen hebben verregaande gevolgen voor het dagelijks leven van jongeren en zetten daarmee hun ontwikkeling, rechten en in het bijzonder het recht op onderwijs onder druk", schrijft Kinderombudsman Margrite Kalverboer in een brief aan het kabinet.

Zij zegt zich het meeste zorgen te maken over het recht op onderwijs. "Dat is een essentiële voorziening waar alle jongeren toegang toe moeten hebben. Als de coronapas wordt ingevoerd in het mbo, wordt het onderwijs voor niet-gevaccineerde studenten minder toegankelijk." (ANP)

Het reisadvies voor Malta en de Canarische Eilanden gaat vrijdag van groen naar geel. Vanaf dan gelden de eilanden als een hoogrisicogebied, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Reizigers die vanuit deze gebieden naar Nederland komen, moeten vanaf zondag een coronabewijs laten zien.

Brunei Darussalam en Moldavië gaan van zeerhoogrisicogebied naar hoogrisicogebied. Vanaf vrijdag vervalt de eis om altijd te testen (ook als de reiziger gevaccineerd is) en de quarantaineplicht. Reizigers kunnen dan met een coronabewijs naar Nederland reizen. Deze gebieden blijven oranje.

Deze wijzigingen zijn gebaseerd op het advies van het RIVM en de lijst met veilige landen van de EU. (ANP)

Defensie wil de vaccinatieplicht onder militairen uitbreiden. Daarover is het ministerie in gesprek met de vakbonden. Een woordvoerder van het departement bevestigt berichtgeving van De Telegraaf hierover.

Momenteel worden alleen militairen die op missie gaan verplicht gevaccineerd. Dat wil het ministerie uitbreiden naar militairen die zich voorbereiden op een missie of op korte termijn kunnen worden uitgezonden. De Wet Immunisatie Militairen (WIM) geeft Defensie de mogelijkheid om militairen onder bepaalde omstandigheden te verplichten tot een vaccinatie. Een speciale commissie van deskundigen moet dan wel akkoord gaan.

Volgens de woordvoerder is de uitbreiding er gekomen op advies van deze commissie. Defensie hoopt "op korte termijn" de verplichting te verruimen "om zo nog beter de veiligheid van de militairen te kunnen borgen".

Zeven militairen hebben een bezwaarschrift ingediend omdat zij verplicht moesten worden gevaccineerd voor ze op missie gingen, aldus de woordvoerder. (ANP)

Het aantal coronagevallen in België blijft stijgen. Het aantal besmettingen, ziekenhuisopnames gaan allemaal fors omhoog, blijkt donderdag uit voorlopige cijfers van gezondheidsinstituut Sciensano.

Tussen 15 en 21 november werden er dagelijks 16.100 besmettingen vastgesteld, een stijging met 53 procent op weekbasis. In totaal raakten sinds de start van de pandemie al ruim 1,7 miljoen Belgen besmet met het virus. Een kentering in de cijfers lijkt er voorlopig niet te komen: uit voorlopige cijfers blijkt dat er op 22 november ruim 23.600 besmettingen werden vastgesteld, dat is het hoogste cijfer sinds de start van de pandemie.

Tussen 18 en 24 november werden dagelijks gemiddeld 295 mensen opgenomen in het ziekenhuis, een stijging met 22 procent. In totaal liggen er op dit moment 3.397 mensen in het ziekenhuis (+21 procent), van wie er 686 intensieve verzorging nodig hebben (+21 procent).

In de week van 15 tot 21 november overleden dagelijks gemiddeld 37 mensen aan de gevolgen van het coronavirus, een stijging met 33 procent op weekbasis. Sinds de start van de pandemie zijn er in België al ruim 26.700 coronadoden geteld. (ANP)

In Duitsland zijn sinds het begin van de coronapandemie meer dan 100.000 mensen overleden aan de gevolgen van het coronavirus. Het Robert Koch Instituut voor ziektebestrijding (RKI), de tegenhanger van het Nederlandse RIVM, meldde donderdag dat er in de afgelopen 24 uur 351 mensen zijn overleden aan de gevolgen van het virus, waardoor de mijlpaal van 100.000 doden werd gepasseerd.

Er werden donderdag ook 75.961 nieuwe besmettingen gemeld door het RKI, het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie. Woensdag werd er nog een recordaantal van 66.884 nieuwe coronabesmettingen gemeld.

De Duitse autoriteiten vrezen dat de ziekenhuizen de toestroom van coronapatiënten spoedig niet meer aankunnen. (ANP)

Veel zal er voor Nederland niet veranderen als vandaag de nieuwe Europese coronakaart uitkomt. Het hele land staat al op donkerrood, het hoogste waarschuwingsniveau dat er is, en roder dan donkerrood kan Nederland niet worden. Maar het aantal positieve tests schiet nog steeds omhoog.

Limburg is en blijft de grootste brandhaard. In de afgelopen twee weken zijn daar bijna 22.500 inwoners positief getest. Dat komt neer op 2012 gevallen op elke 100.000 inwoners. Anders gezegd: van elke 50 Limburgers bleek eentje in de afgelopen twee weken besmet. Daarmee is Limburg ook een van de grootste brandhaarden van West-Europa.

Noord-Holland is de snelste stijger. In de afgelopen twee weken zijn daar bijna 36.400 inwoners positief getest. Dat is bijna 57 procent meer dan bij de huidige kaart, die vorige week werd vastgesteld. In Zeeland en Noord-Brabant steeg het aantal positieve tests in een week tijd met bijna 55 procent.

De coronakaart wordt elke donderdag vastgesteld door het ECDC, de Europese gezondheidsdienst waar onder meer het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bij aangesloten is. De organisatie kijkt naar het aantal en het percentage positieve tests in de twee vorige kalenderweken. De Europese coronakaart heeft vier kleuren. Van laag naar hoog zijn dat groen, oranje, rood en donkerrood. (ANP)

Tijdens de coronapandemie is er wereldwijd meer huiselijk geweld gemeld, concludeert Oxfam op basis van een nieuw rapport dat donderdag verschijnt. De hulporganisatie vindt dat overheden te weinig doen om geweld tegen te gaan en vreest vooral voor de veiligheid van vrouwen, meisjes en LHBTQI+'ers.

Oxfam deed onderzoek naar het aantal meldingen van geweld, inclusief huiselijk geweld, tegen vrouwen, meisjes en LHBTQI+'ers in tien landen. In Maleisië verslechterde de situatie het snelst, daar werden tijdens de eerste maanden van de coronapandemie meer dan twee keer zoveel meldingen (stijging van 111 procent) gedaan van geweld. Ook in Colombia (79 procent meer meldingen), Italië (73 procent meer meldingen) en Zuid-Afrika (69 procent meer meldingen) werd fors meer geweld gesignaleerd. In de overige landen Argentinië, Tunesië, China, Somalië, het Verenigd Koninkrijk en Cyprus steeg het aantal meldingen tussen de 25 en 50 procent.

Uit het rapport blijkt volgens Oxfam dat verschillende landen, ondanks eerdere beloftes, geen serieuze maatregelen namen om dit geweld aan te pakken. Oxfam roept overheden op meer te doen. Dat kan bijvoorbeeld door geld te investeren in vrouwenrechtenorganisaties en feministische bewegingen. (ANP)

Een Belgische arts die ervan wordt verdacht zeker 2000 coronacertificaten te hebben vervalst, is woensdagavond gearresteerd door de politie van Charleroi. De man riskeert een gevangenisstraf van 5 tot 10 jaar als hij veroordeeld wordt.

De Belgische autoriteiten deden de afgelopen dagen onderzoek naar de arts, die in Luik vervalste coronacertificaten uitgaf. Hij wordt verdacht van valsheid in geschrifte. De zaak kwam aan het licht toen bleek dat veel valse certificaten door dezelfde arts waren uitgegeven.

In België hebben inwoners een coronapas nodig om toegang te krijgen tot horecazaken. Ook moet zorgpersoneel zich verplicht laten vaccineren. (ANP)

De rechter heeft in 2020 minder strafzaken aangeleverd gekregen en heeft hier ook minder vaak een oordeel over geveld. De oorzaak ligt bij de uitbraak van het coronavirus. Magistraten behandelen tijdens de eerste lockdown alleen spoedeisende zaken. Bovendien zorgde de pandemie er ook op verschillende manieren voor dat het Openbaar Ministerie (OM) minder zaken doorstuurde naar de rechter.

Rechters deden vorig jaar 65.900 keer een uitspraak in eerste aanleg, 23 procent minder dan in 2019. De rechter legt de laatste jaren relatief gezien steeds meer gevangenisstraffen op en juist minder geldboetes.

Het OM nam vorig jaar 8 procent minder strafzaken in behandeling die mogelijk uit konden monden in een rechtszaak. In 45 procent van de beslissingen die justitie nam over zulke zaken kwam het tot een dagvaarding, ofwel een verzoek om voor de rechter te verschijnen. In 2019 ging het nog om 49 procent.

"Het OM hield er rekening mee dat rechters ook niet veel zaken konden behandelen", vermoedt een woordvoerder van het CBS. Een andere mogelijke oorzaak is dat justitie vanwege corona meer tijd nodig had om onderzoeken die voorafgaan aan strafzaken af te ronden.

Bovendien werd er minder criminaliteit geregistreerd toen het land op slot ging. Dat ging bijvoorbeeld om inbraken, zakenrollen en geweldpleging. Daardoor zijn vermoedelijk ook minder zaken bij de rechter terechtgekomen. Het effect hiervan is waarschijnlijk niet zo groot omdat het enige tijd duurt voordat het OM een zaak doorstuurt naar de rechter. Een afname van de geregistreerde criminaliteit betekent overigens niet dat er daadwerkelijk minder criminaliteit was, benadrukken de onderzoekers.

Justitie behandelt steeds minder strafzaken met een minderjarige verdachte. Vorig jaar was 8 procent van de verdachten in door het OM behandelde rechtbankstrafzaken minderjarig, tegen 13 procent in 2010. (ANP)

Restaurants, bioscopen, theaters en stadions in Italië zijn vanaf 6 december niet langer toegankelijk voor mensen die geen coronavaccin hebben gehad of hersteld zijn van Covid-19. De regering van premier Mario Draghi verklaarde ook dat vaccinatie vanaf 15 december verplicht wordt voor leraren, agenten en militairen. Voor zorgpersoneel geldt dat al.

Een "supergroene" coronapas moet het bewijs leveren van vaccinatie of herstel. Wie die niet kan tonen, mag niet deelnemen aan culturele en sportactiviteiten. In bedrijven geldt geen verplichting, maar is een negatieve testuitslag vereist. De pas zou volgens bronnen ook verplicht worden in het openbaar vervoer. De maatregelen gelden vooralsnog tot 15 januari.

Andere Europese landen, zoals Oostenrijk, gingen Italië voor in het beperken van de mogelijkheden voor ongevaccineerden. "We zien vandaag een zeer ernstige situatie in buurlanden en we zien ook een situatie in Italië die geleidelijk maar constant verslechtert, zei Draghi na kabinetsberaad. Hij verdedigde de maatregelen met de waarschuwing dat een nieuwe lockdown het herstel na de economische recessie van vorig jaar teniet kan doen. "Ik hoop dat we een goede kerst zullen hebben, dat zal zeker het geval zijn voor gevaccineerden."

De regering besloot verder dat boosterprikken beschikbaar worden voor iedereen boven de 18 jaar. Nu kunnen alleen mensen boven de 40 die extra vaccins halen. De vaccinatiegraad in Italië is relatief hoog. (ANP) 

De speciaal voor corona ingerichte traumahelikopter Lifeliner 5 zal vanaf donderdag weer vliegen om coronapatiënten te verplaatsen. Dat meldt het Radboudumc. De helikopter vliegt vanuit Leeuwarden, in opdracht van het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Het medische team aan boord van de helikopter komt van het Radboudumc. De helikopter zal van maandag tot en met zaterdag vliegen. Hoe lang de Lifeliner 5 ditmaal wordt ingezet is nog niet duidelijk.

Ook in eerdere fases van de coronacrisis hielp de Lifeliner 5 bij het verplaatsen van coronapatiënten. Sinds juni werd vanwege het lage dalende patiënten in de ziekenhuizen het toestel weer enkel voor zijn vaste vluchten van de Waddeneilanden ingezet. Voor spoedvervoer voor de Waddeneilanden is nu een vervangende helikopter beschikbaar gemaakt, aldus het Radboudumc.

Donderdag wordt naar verwachting de eerste coronapatiënt per helikopter naar Duitsland gebracht, een patiënt die momenteel in het ziekenhuis Zuyderland in Limburg ligt. (ANP) 

Een recordaantal verpleeghuizen heeft te maken met een corona-uitbraak. In 894 locaties zijn in de afgelopen vier weken bewoners positief getest, meer dan een derde van alle verpleeghuizen in Nederland. In Zuid-Limburg heeft meer dan de helft van de verpleeghuizen onlangs te maken gehad met besmettingen.

Bewoners en medewerkers van verpleeghuizen waren in januari als eersten aan de beurt om tegen het coronavirus te worden gevaccineerd. Sinds het begin van de prikcampagne daalde het aantal besmettingen op de locaties snel. Tijdens de vierde golf in juli bleven verpleeghuizen grotendeels gespaard. Er was wel een lichte toename van het aantal besmettingen te zien, maar die viel in het niet bij de stijging in de rest van de samenleving. De laatste weken gaat het echter snel. Begin oktober hadden iets meer dan honderd verpleeghuizen een recente besmetting. (ANP) 

Als iedereen zich moet laten testen om binnen te komen bij bepaalde locaties, zoals in de horeca, is dat in de praktijk eigenlijk niet uitvoerbaar. Dit beleid - ook wel 1G genoemd - is ingrijpend, moeilijk te organiseren en ook erg kostbaar, schrijft demissionair zorgminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Onder meer de ChristenUnie wilde dat graag, als alternatief voor 2G waar het kabinet op aankoerst.

Uit berekeningen komt naar voren dat de kosten voor 1G-beleid hoog zijn, maar ook moeilijk in te schatten. Het laagste bedrag in de verschillende scenario's komt uit op 138 tot 155 miljoen euro per week terwijl het hoogste bedrag oploopt van 1,4 tot zelfs 2,2 miljard euro per week.

De kosten hangen niet alleen af van de testen die gebruikt zouden moeten worden (sneltesten of PCR-testen) maar ook van het gedrag van mensen. Uit onderzoek blijkt dat mensen minder vaak naar locaties zullen gaan waar ze zich moeten laten testen voor toegang - ook al zijn ze gevaccineerd of genezen. Dat geldt voor alle sectoren, maar de daling zal het grootst zijn bij restaurants en overige horeca, aldus de minister.

Het Outbreak Management Team (OMT) heeft de opties vergeleken en stelt dat 1G effectiever is dan 3G, maar minder effectief dan 2G. Tegelijk geven de modellen onzekerheid aan omdat er veel verschillende factoren meespelen zoals welke testen er worden gebruikt en het gedrag van mensen. Sneltesten zijn goed bij 2G maar om 1G het effectiefst te laten zijn, zouden er PCR-testen moeten worden gebruikt. En dat is volgens De Jonge "niet uitvoerbaar en gegeven de kosten maatschappelijk niet verantwoord". (ANP) 

De grote steden treffen maatregelen om de verwachte drukte rond het uit de Verenigde Staten overgewaaide koopjesfestijn Black Friday in goede banen te leiden. Zo worden in Rotterdam op vrijdag en zaterdag extra boa's ingezet om te garanderen dat het winkelpubliek zich aan de anderhalve meter houdt. Ook werkt Utrecht op die dagen met zogenoemde publieksbegeleiders op drukke plekken. Verder proberen ondernemers in de steden het prijzencircus wat te spreiden, zodat ook het publiek meer momenten heeft de winkels te bezoeken.

Naast de extra boa's in Rotterdam werkt deze stad ook met een soort publieksbegeleiders op drukke plekken, maar daar heten die shoppingcoaches. "Zij leggen mensen uit welke regels er gelden en delen mondkapjes uit", aldus een woordvoerder.

Net als in Rotterdam pogen ook in Utrecht de ondernemers hun publiek aan te sporen vooral online te winkelen. Verder geldt in de domstad sinds begin november al dat er in de binnenstad geen uitstallingen meer zijn toegestaan. Daarnaast wordt gehandhaafd op gevaarlijk gestalde fietsen in de binnenstad. Terrassen mogen alleen binnen toegestane grenzen worden opgesteld, op enkele markten worden specifieke maatregelen getroffen om de drukte beter te spreiden. Zoals met borden.

Verder wordt in de stad een buitenreclamecampagne geactualiseerd op basis van de meest recente maatregelen. (ANP) 

Voor het eerst in bijna twee weken is het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen woensdag iets afgenomen. Er liggen nu 2535 patiënten met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 5 minder dan dinsdag, aldus cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Sinds het begin van de maand is de ziekenhuisbezetting van coronapatiënten verdubbeld.

Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten woensdag af met 22 tot 2030. Op de intensive cares liggen nu 505 mensen met corona, 17 meer dan een dag eerder. Eind mei lagen er voor het laatst meer dan 500 Covidpatiënten op de ic's.

In de afgelopen 24 uur werden er op de verpleegafdelingen 272 nieuwe coronapatiënten binnengebracht. Op de ic's werden er 47 mensen opgenomen. Het LCPS verwacht niet dat het aantal Covidpatiënten in de ziekenhuizen op korte termijn afneemt. 

Volgens een enquête van de Algemene Onderwijsbond (AOb) is er maar weinig draagvlak voor een coronatoegangsbewijs voor studenten in het mbo, hbo en wo. Zo'n 42 procent van de 3700 ondervraagden, werkend in het onderwijs, is tegen zo'n maatregel. Iets meer dan de helft is voor.

De meningen van voor- en tegenstanders lopen uiteen. Ze variëren van 'door de invoering van een toegangsbewijs creëer je tweedeling in de maatschappij en de uitval van een grote groep studenten' tot 'ik ben er voorstander van om iedereen verplicht te laten vaccineren, en bij fraude een flinke straf toe te kennen'.

"Het is een grondwettelijk recht om je niet te laten vaccineren, het verplicht stellen van een coronatoegangsbewijs is daarmee in strijd. Tegelijkertijd is er een groot risico op besmetting, dus is de veiligheid van studenten en medewerkers in het geding", zegt een van de ondervraagden. (ANP) 

De eerste mensen met geboortejaar 1937 zijn uitgenodigd voor het krijgen van hun boosterprik. Een deel van de brieven voor deze groep veelal 84-jarigen is dinsdag en woensdag verzonden, meldt het RIVM. Alle mensen geboren in 1936 of eerder kregen de dagen daarvoor al een uitnodiging gestuurd.

Het is niet zo dat alle mensen uit 1937 nu al worden uitgenodigd. Het RIVM stuurt dagelijks naar ruim 50.000 mensen een brief, van oud naar jong. In totaal zou het gaan om 700.000 ouderen in de groep van 80 jaar en ouder die een uitnodiging moeten krijgen.

Deze aantallen zijn afgestemd op hoeveelheden die bijvoorbeeld de post en de vaccinatielocaties en callcenters van de GGD'en aan kunnen. Het RIVM kan niet zeggen wanneer mensen uit latere geboortejaren een uitnodiging kunnen verwachten. De geplande einddatum voor het inenten van 80-plussers blijft voorlopig staan op eind december, aldus een woordvoerder. Daarna komt de groep tussen de 60 en 79 jaar aan de beurt. (ANP)

De Franse regering gaat donderdag nieuwe coronamaatregelen aankondigen. De voorkeur gaat volgens een woordvoerder uit naar het creëren van meer bewustzijn over de basisregels en een versnelde vaccinatiecampagne, maar er wordt ook gekeken naar het strenger handhaven van het gebruik van de coronapas.

De besluitvorming over de maatregelen vindt volgens Franse media woensdag plaats. De regeringswoordvoerder zegt dat er geprobeerd zal worden om de feestdagen te redden en het land zo goed mogelijk door de winter te slepen. De persconferentie met minister Olivier Véran van Volksgezondheid vindt donderdagmiddag plaats.

Het coronavirus verspreidt zich steeds sneller in Frankrijk. De autoriteiten meldden dinsdag meer dan 30.000 besmettingen, waarmee het daggemiddelde over een week voor het eerst sinds augustus weer op ruim 20.000 kwam te staan. Deze cijfers laten volgens Véran zien dat "Frankrijk helaas in een vijfde golf zit". Het reproductiegetal is opgelopen naar 1,6. Dat betekent dat 100 mensen met het coronavirus gemiddeld 160 anderen besmetten.

De vaccinatiegraad in Frankrijk ligt volgens het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) met 69,4 procent van de hele bevolking net boven het EU-gemiddelde van 65,7 procent. (ANP)

Als mensen rond de kerstdagen en de jaarwisseling bij elkaar op bezoek gaan, winkelen en reizen, kan dat leiden tot een nieuwe golf coronabesmettingen. Daarvoor waarschuwt de Europese gezondheidsdienst ECDC. Die roept de aangesloten landen, waaronder Nederland, op om snel beperkingen in te voeren. Ook moeten ze zo snel mogelijk zorgen dat alle mensen van 40 jaar en ouder een boosterprik kunnen krijgen.

Coronabeperkingen zijn volgens het ECDC een "directe manier om de verspreiding onder controle te krijgen". Boosterprikken "verlengen de controle over de verspreiding na de directe impact van de maatregelen".

Als voorbeelden van maatregelen noemt het ECDC het dragen van mondkapjes, werken vanuit huis en beperking van het aantal reizigers in het openbaar vervoer. Daarnaast kunnen landen een maximum stellen aan het aantal mensen dat mag meedoen aan "sociale en publieke evenementen bij eindejaarsvieringen". Ook na de jaarwisseling moeten die regels nog lang blijven gelden, verwacht het ECDC. (ANP)

De volgende vergadering van het Outbreak Management Team (OMT) blijft voorlopig voor vrijdag gepland staan. De bijeenkomst wordt vooralsnog niet vervroegd, laat een woordvoerder weten. Het team adviseert het kabinet over de coronamaatregelen.

Intensivist Diederik Gommers, een van de 'vast uitgenodigde experts' bij het OMT, had opgeroepen om woensdag al te vergaderen. Hij wil snel adviseren over strenge maatregelen, omdat volgens hem over tien dagen 'code zwart' dreigt te ontstaan. In die situatie moeten ziekenhuizen bij de ingang kiezen wie ze nog helpen en wie niet, omdat er niet genoeg bedden beschikbaar zijn.

Kinderarts Károly Illy, een van de andere experts in het OMT, heeft geen bezwaar tegen eerder vergaderen, maar laat die beslissing aan voorzitter Jaap van Dissel. "Dit is zo belangrijk dat ik ieder moment mijn agenda kan leegmaken voor het OMT als het nodig is." Illy laat zich nog niet uit over de maatregelen die nodig zijn om de besmettingsgolf in te dammen en de grootste problemen in de ziekenhuizen te voorkomen. "Bij de vorige vergadering, afgelopen vrijdag, hebben we gezegd dat we de eerdere maatregelen een kans moeten geven. Wat het effect is en of het voldoende is, ga ik vrijdag horen. Voor vrijdag kan ik niet zeggen wat er moet gebeuren." (ANP)

Het demissionaire kabinet wil zelftesten breed gaan inzetten voor mensen met coronaklachten. Nu de GGD'en het erg druk hebben en tegen de limieten van hun testcapaciteit aanlopen moeten zelftesten ervoor zorgen dat mensen sneller een test doen, en zo meer coronabesmettingen worden opgespoord.

Uiterlijk 3 december moet de inzet van de zelftesten een feit zijn, schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer.

Het kabinet volgt daarmee een advies van het Outbreak Management Team (OMT) op, dat stelt dat "frequent en laagdrempelig zelftesten een belangrijke aanvulling kan zijn op het huidige pakket, ook voor mensen met klachten, en zou kunnen helpen de drempel voor testen te verlagen en bereidheid te verhogen".

Het OMT adviseert de testen gratis beschikbaar te stellen, en daarmee de drempel voor mensen zo laag mogelijk te maken. "Volgens een zeer recente vignettestudie van de gedragsunit van het RIVM leidt het thuis beschikbaar hebben van zelftesten op het moment van klachten, tot een verwachtte verdubbeling van zelftesten bij klachten (20,5 procent naar 42,2 procent op dag 1 van klachten)", schrijft het OMT.

De experts stellen geen zicht te hebben op de kwaliteit van de verschillende zelftesten die in Nederland beschikbaar zijn. Door ze gratis te verstrekken kunnen er kwalitatief goede tests worden gekozen, zo redeneren ze.

Het OMT stelt nog wel een aantal voorwaarden aan de brede inzet van zelftesten: zo moet die zijn gericht op niet-kwetsbare personen, en moet een positieve zelftest altijd worden opgevolgd door een professioneel afgenomen test.

(ANP)

Het is vanaf vandaag weer verplicht om 1,5 meter afstand te houden. Het kabinet heeft de maatregel, die eind september verdween, opnieuw ingevoerd vanwege het nog altijd oplopende aantal coronabesmettingen. Dinsdag meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 153.957 positieve coronatests in zeven dagen tijd. Een week eerder kwamen er nog ruim 110.000 besmettingen aan het licht.

De maatregel om 1,5 meter afstand te houden geldt niet voor mensen die tot één huishouden behoren. Ook op plaatsen als de bioscoop of het restaurant waar het coronatoegangsbewijs moet worden getoond, is afstand houden niet verplicht. Voor het hoger en het middelbaar beroepsonderwijs geldt de maatregel niet, net als voor sporten en andere hobby's waarbij afstand houden niet gaat. Bij contactberoepen als de kapper, fysiotherapeut en bij autorijles geldt in de meeste gevallen een mondkapjesplicht. In winkels moet afstand worden gehouden en een mondmasker worden gedragen.

Om te voorkomen dat komende week nog meer strikte maatregelen moeten worden genomen, riep demissionair premier Mark Rutte maandag iedereen nogmaals op de basismaatregelen zoals thuisblijven en testen bij klachten, ruimtes goed ventileren en regelmatig handen wassen beter na te leven. (ANP)

Vanaf 30 april 2022 opent Nieuw-Zeeland de grenzen voor gevacineerde reizigers van over de hele wereld, zei Covid-19-minister Chris Hipkins woensdag. Sinds maart 2020 is de grens van het land vanwege Covid-19 voor nagenoeg iedereen gesloten, behalve voor eigen burgers en inwoners.

Wel hield Hipkins nog een slag om de arm: "Er is nog steeds sprake van een wereldwijde pandemie met een toename van het aantal gevallen in Europa en andere delen van de wereld, dus we moeten heel voorzichtig zijn bij het heropenen van de grens."

Reizigers worden bij aankomst verwacht zeven dagen in een zelfopgelegde quarantaine te gaan, met testvereisten voor en na de reis. Reizigers uit landen met een hoger risico moeten zeven dagen in een verplichte quarantaine, gevolgd door drie dagen zelfisolatie.

Nieuw-Zeeland registreerde woensdag 215 nieuwe coronagevallen. Ongeveer 92 procent van de in aanmerking komende bevolking heeft er een eerste vaccindosis gekregen, terwijl 84 procent van de inwoners volledig is gevaccineerd. Op een bevolking van 5 miljoen heeft Nieuw-Zeeland sinds het begin van de pandemie ongeveer 10.200 besmettingen en 40 doden gemeld. (ANP)

Honderden medewerkers van Google, dat onderdeel is van techconglomeraat Alphabet, verzetten zich tegen het vaccinatiebeleid van het bedrijf. Google vroeg zijn 150.000 medewerkers om voor 3 december hun vaccinatiestatus te uploaden naar een intern systeem, ook de mensen die niet van plan waren om naar kantoor te komen, meldt CNBC op basis van interne documenten.

Het manifest binnen Google werd ondertekend door minstens 600 werknemers. De bedrijfsleiding wordt daarin gevraagd om het vaccinatiebeleid in te trekken en een nieuw plan op te stellen.

Amerikaanse bedrijven met meer dan honderd medewerkers moeten er van president Joe Biden tegen 4 januari voor zorgen dat hun werknemers volledig tegen het coronavirus gevaccineerd zijn of regelmatig getest worden. Google besloot naar aanleiding hiervan om de vaccinatiestatus van werknemers op te vragen. Medewerkers kregen tot 12 november de tijd om een vrijstelling aan te vragen, bijvoorbeeld om medische redenen. Per geval zou uitzonderlijk worden beslist. Ook moeten alle mensen in het bedrijf die op directe of indirecte manier aan projecten voor de overheid werken gevaccineerd zijn, zonder uitzondering. Zelfs regelmatig testen is in dit geval geen alternatief.

In het manifest worden werknemers opgeroepen om zich tegen het plan te verzetten, inclusief mensen die al gevaccineerd zijn. De ondertekenaars willen een vaccinatiebeleid voor 'alle Googlers'.

Google zegt in een reactie dat het bedrijf achter het beleid blijft staan. (Redactie)

Als de coronamaatregelen - zoals nu wordt verwacht - langer dan drie weken duren, dan moeten bedrijven volgens de coalitiepartijen ook een beroep kunnen doen op loonsteun van de overheid. VVD, D66, CDA en ChristenUnie bepleiten de terugkeer van de zogenoemde NOW-regeling tijdens een debat over het economisch steunpakket op woensdag, bevestigen partijen na berichtgeving door de NOS.

Het kabinet heeft eerder al gezegd dat de loonsubsidie een mogelijkheid is als de 'milde lockdown' langer duurt. "Mocht het tegenvallen, mocht het toch langer duren dan drie weken, dan hebben we in onze achterzak onze instrumenten, waaronder de NOW", zei minister Stef Blok (Economische Zaken) op de dag dat het kabinet de steunregelingen bekendmaakte. (ANP)

Over tien dagen zitten de intensive care-afdelingen in 'code zwart', waarbij ziekenhuizen moeten besluiten wie ze nog kunnen helpen en wie niet. Dat zegt Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. "Ik denk dat er nu een momentum is om keiharde maatregelen te nemen en dat zo snel mogelijk", zegt hij tegen de Tweede Kamer.

"Het is écht 1 minuut voor 12. Als wij over tien dagen in dit zwarte scenario zitten, dan is de wereld te klein", aldus Gommers. Hij zou Kamerleden eigenlijk bijpraten over 2G-bewijzen, maar volgens hem moeten er eerst veel strengere maatregelen voor iedereen komen. Anders is het kabinet veel te laat met maatregelen "om een zorginfarct eind volgende week te voorkomen".

De ic-baas heeft dan ook zijn collega's uit het Outbreak Management Team (OMT) gevraagd of ze niet eerder konden vergaderen, "morgen in plaats van vrijdag". Hij wil snel adviseren over strenge maatregelen, "omdat wij niet in code zwart kunnen komen terwijl het land nog open is. Dat kan niet." Als er onverhoopt een groot tekort ontstaat op de ic van bemande bedden, kan het niet zo zijn dat mensen nog kunnen winkelen en de kroeg in kunnen, aldus Gommers.

"De uitstroom aan personeel is zo groot geweest dat we veel minder rek hebben, en dat we veel minder ic-capaciteit hebben", legt Gommers uit. "Dus de bedden staan er, de beademingsapparaten staan er, de monitoren zijn er, maar we missen de verpleegkundigen." Daarom kan de intensive care niet zo opschalen zoals het in de eerste golf deed. (ANP)

Het Duitse leger gaat een coronavaccinatie verplichten, als eerste instantie in het land. Het ministerie van defensie en een afvaardiging van het personeel hebben besloten de prik tegen het coronavirus op te nemen in de lijst verplichte inentingen, melden Duitse media.

Defensieminister Annegret Kramp-Karrenbauer had herhaaldelijk nadrukkelijk gepleit voor een vaccinatieplicht. "Een volledige immunisatie van de soldaten is steeds meer in ons belang", aldus een woordvoerder. De militairen van de Bundeswehr moeten zich nu bijvoorbeeld al laten prikken tegen tetanus of, bij inzet in bepaalde gebieden, tegen gele koorts. Een weigering kan worden bestraft. (ANP)

De politie en buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) hebben op korte termijn meer mensen nodig om te kunnen controleren of mensen zich houden aan de anderhalvemeterregel. Dat zegt Gerrit van de Kamp, voorzitter van politiebond ACP, in reactie op het bericht dat het vanaf woensdag 24 november weer verplicht is om anderhalve meter afstand te houden.

Het ministerie van justitie en veiligheid meldde dat de politie en boa's vanaf 24 november weer kunnen handhaven op de anderhalvemeterregel. Volgens Van de Kamp is het gezien de onderbezetting bij de politie niet "realistisch" om te verwachten dat het verplicht houden van afstand goed kan worden gecontroleerd.

Ook Richard Gerrits, voorzitter van vakbond BOA ACP, noemt de regel moeilijk te handhaven vanwege personeelstekorten. "Ik begrijp het besluit, maar voor boa's is dit een opdracht die niet is uit te voeren", aldus Gerrits. "We hebben er simpelweg de mensen niet voor en komen handen tekort." Daarnaast wijst Gerrits erop dat boa's terughoudend zullen zijn met het opleggen van boetes. "Mensen zullen weer aan de maatregel moeten wennen, dus ik denk dat het de eerste dagen voornamelijk aanspreken en attenderen is."

Dat denkt ook Ruud Kuin van de Nederlandse BOA Bond. "Deze verplichting overvalt ons allemaal, ook de boa's. Dus het is niet zo dat er vanaf morgen snoeihard gehandhaafd gaat worden", aldus de voorzitter. "Deze handhaving gaat ten koste van andere dingen, er staan geen extra mensen voor klaar." Kuin denkt verder dat er eerst weken communicatie vanuit de overheid voor nodig is voordat mensen de urgentie en de noodzaak inzien. "Met handhaving alleen los je het niet op." (ANP)

Bijna een kwart van alle mensen die naar een teststraat van de GGD gaan, heeft het coronavirus onder de leden. De regionale gezondheidsdiensten voerden vorige week een recordaantal van ruim 629.000 testen uit en dat bracht bijna 140.000 besmettingen aan het licht. Het betekent dat 22,2 procent van alle testen positief is. Ook dat is een record.

Het oude record van het percentage positieve tests heeft slechts één week standgehouden. Vorige week was 19,6 procent van alle bij de GGD geteste mensen besmet. In oktober vorig jaar, bij de eerste piek van de tweede golf, was zo'n 18 procent van alle testen bij de GGD positief. Bij de vierde golf in juli bleek het bij ongeveer 16 procent van alle uitgevoerde tests om een besmetting te gaan.

Minder mensen lieten zich testen om naar bijvoorbeeld een restaurant, café of museum te kunnen gaan. De commerciële bureaus voerden vorige week ruim 490.000 toegangstesten uit, tegen bijna 590.000 een week eerder. Ook al waren er minder tests, die leverden wel meer besmettingen op. Bijna 7100 mensen die een toegangstest lieten doen, waren positief, tegen ruim 6100 een week eerder. Nog nooit vielen zo veel toegangstesten positief uit.

Het coronavirus geldt als onder controle wanneer bij voldoende tests minder dan 5 procent van alle geteste mensen positief is. De Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties, de WHO, raadt aan om maatregelen pas te versoepelen wanneer minstens twee weken achter elkaar minder dan 5 procent van alle tests positief is. (ANP)

Het demissionaire kabinet bespreekt woensdag vermoedelijk het vervroegen van de coronapersconferentie. Dat melden ingewijden naar aanleiding van berichtgeving van de Telegraaf. De persconferentie staat gepland voor volgende week vrijdag, maar gaat mogelijk naar het begin van die week.

Er is nog niets definitief besloten over het vervroegen van de persconferentie van premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge, laten bronnen weten. Maar het is "geen ondenkbaar scenario", zo is ook te horen.

Woensdag komen de meest betrokken bewindslieden bij het coronadossier weer bijeen. Het Outbreak Management Team (OMT) komt vrijdag met een nieuw advies. Zondag zal er dan weer overleg zijn op het Catshuis. Dan kan er maandag of dinsdag weer een persconferentie worden gehouden. (ANP)

Pas volgende week behandelt de Tweede Kamer de drie wetten over coronatoegangsbewijzen. Daarmee wordt het vrijwel onmogelijk om ze al begin december in te voeren, zoals het demissionaire kabinet wilde.

De wetten moeten ook nog door de Eerste Kamer en, net als in de Tweede Kamer, is steun daar hoogst onzeker.

Twee van de drie wetten zijn nodig om coronatoegangsbewijzen te kunnen invoeren op de werkvloer en in het hoger onderwijs. De derde gaat over 2G-beleid in onder meer de horeca en niet-essentiële winkels. Wordt die laatste aangenomen, dan mogen op die plekken alleen nog gevaccineerden en mensen die van corona zijn genezen naar binnen.

Een aantal Tweede Kamerfracties zegt tijd nodig te hebben om het grote pakket wetgeving goed te bestuderen.

 Farmaceut MSD wil zijn anti-Covid-pil in Europa op de markt brengen en heeft daarom de officiële aanvraag voor goedkeuring ingediend. Nu moet de toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), beoordelen of het middel veilig en werkzaam is. Daarna is het aan de Europese Commissie om te beslissen of het middel wordt toegelaten in Nederland en de andere EU-landen.

MSD heeft proeven gedaan met het middel en de uitkomsten daarvan gedeeld met het EMA. Dat verwacht daardoor al binnen een paar weken klaar te kunnen zijn met de beoordeling. In afwachting van de goedkeuring mogen Nederland en de andere Europese landen de pil alvast gebruiken.

De MSD-pil heet molnupiravir en wordt op de markt gebracht onder de naam Lagevrio. Het middel is bedoeld voor mensen die net positief zijn getest op het virus en risico lopen daar heel ziek van te worden. Binnen vijf dagen na de eerste symptomen moeten mensen beginnen met het slikken van de pil. Die nemen ze vervolgens twee keer per dag, vijf dagen lang. Het middel moet voorkomen dat de klachten erger worden en mensen in een ziekenhuis belanden of overlijden.

Het bureau kijkt ook al mee met de proeven van een tweede Covid-behandeling. Die heet Paxlovid en is ontwikkeld door Pfizer. (ANP)

De Raad van State waarschuwt het kabinet niet steeds coronaregels los te laten om ze daarna weer in te voeren. Een dergelijk "jojo-effect" leidt tot verwarring bij burgers, waardoor ze zich minder goed aan de coronaregels houden.

De belangrijkste juridische adviseur van de overheid begrijpt dat regels zo snel mogelijk worden losgelaten zodat de samenleving weer open kan. Maar als de cijfers vervolgens weer snel oplopen, moeten de regels weer worden teruggedraaid. Dit leidt niet alleen tot teleurstelling, maar tast ook de geloofwaardigheid van het kabinet aan, aldus de Raad van State. Het kan zelfs tot het tegenovergestelde effect leiden dat de druk op de zorg verder toeneemt.

De Raad van State komt met het advies naar aanleiding van de verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, waarin de coronamaatregelen zijn opgenomen. Het adviesorgaan vindt het "gelet op de huidige omstandigheden" gerechtvaardigd dat het kabinet deze wet verlengt.

De Raad van State pleitte eerder ook al voor "een zo consistent en coherent mogelijk beleid". Eerder dit jaar waarschuwde de Raad van State dat de geloofwaardigheid van de regels in het geding is als aangekondigde versoepelingen niet kunnen doorgaan. (ANP)

Iets meer dan 100.000 mensen hebben zich vorige week laten vaccineren tegen het coronavirus. Dat is het laagste aantal in ongeveer een maand tijd. In de beide weken ervoor kregen telkens ongeveer 125.000 mensen een prik.

Zo'n 49.000 mensen kregen vorige week een eerste prik, tegen ruim 67.000 de week ervoor en ruim 71.000 nog een week eerder. Het aantal tweede prikken steeg wel iets, van 40.000 twee weken geleden naar bijna 45.000 nu. Verder kregen ruim 13.000 mensen met afweerproblemen een aanvullende dosis. Dat is vergelijkbaar met de weken ervoor.

De wekelijkse vaccinatiecijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) melden niet hoeveel mensen een boosterprik hebben gekregen. Sinds vorige week kunnen ouderen en zorgmedewerkers zo'n extra inenting krijgen, om hun afweer tegen het coronavirus te versterken. Zij waren begin dit jaar als eersten aan de beurt in de vaccinatiecampagne. (ANP)

Het coronavirus verspreidt zich vooral onder twee groepen: jonge kinderen en hun ouders. De meeste positieve tests afgelopen week waren onder 5- tot en met 14-jarigen en om 35- tot en met 44-jarigen. Het zijn schoolgaande kinderen en hun ouders, bevestigt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.

In de afgelopen week zijn ruim 32.000 kinderen van 5 tot en met 14 jaar oud positief getest. Dat is 58 procent meer dan in de week ervoor. In de leeftijdsgroep van 35- tot en met 44-jarigen steeg het aantal gevallen met ruim 40 procent. In de groep ertussen, de jongeren en jonge volwassenen, was de toename veel kleiner.

Door het hoge aantal positieve tests lukt het de GGD'en nauwelijks nog om bron- en contactonderzoek te doen. In minder dan een kwart van de gevallen wordt nog duidelijk hoe mensen het coronavirus hebben opgelopen.

Als het lukt om de bron van de besmetting te vinden, was school of kinderdagverblijf opvallend vaak de haard. Bijna 20 procent van de besmettingen gebeurde op zo'n plek, tegen zo'n 15 procent vorige week en 10 procent de week ervoor. (ANP)

De Tweede Kamer wil meer tijd om een aantal wetsvoorstellen over de coronabestrijding te behandelen. Demissionair Hugo de Jonge (volksgezondheid) wilde de wetsvoorstellen deze week behandeld zien, maar daar gaat het parlement niet in mee.

De drie voorstellen, over een mogelijk 2G-beleid en invoering van het coronatoegangsbewijs (CTB) in het hoger onderwijs en op de werkvloer, worden op z'n vroegst volgende week behandeld. Aanstaande dinsdag bepaalt de Kamer of dat kan of dat er mogelijk nog meer tijd voor nodig is. Verschillende partijen willen eerst de antwoorden van het kabinet op Kamervragen afwachten, die maandagavond moeten komen. Als die in hun ogen niet afdoende zijn, dan willen ze de wetsbehandeling nóg een week uitstellen.

Een van de voorstellen, om de invoering van het CTB op de werkvloer mogelijk te maken, leek door de aanwezige Kamerleden controversieel te werden verklaard. Dat betekent normaal gesproken dat een voorstel pas kan worden behandeld als er een nieuw kabinet is. Later in het debat leek het voorstel tot het controversieel verklaren toch niet op een meerderheid te kunnen rekenen. De vergadering werd kort geschorst voordat de verwarring was opgehelderd. (ANP)

Een collectieve aangifte tegen Willem Engel, voorman van actiegroep Viruswaarheid, is sinds maandagavond door circa 1200 mensen ondertekend. Volgens de initiatiefnemers van de aangifte maakt Engel zich schuldig aan opruiing, verspreiding van medische desinformatie, oplichting en uitingen met een terroristisch oogmerk.

Initiatiefnemer Norbert Dikkeboom omschrijft Engel als "een buitengewoon storende factor in het debat rondom de coronacrisis en de bijbehorende maatregelen". De afgelopen maanden verzamelde hij tal van uitspraken van Engel, die volgens hem ronduit strafbaar zijn. "Het is in de loop der tijd alleen maar gekker geworden."

Dikkeboom vindt dat Engel ten onrechte de strafrechtelijke dans ontspringt, waar andere voor vergelijkbare vergrijpen worden aangepakt. De recente rellen in Rotterdam zien de aangevers als direct gevolg van de in hun ogen opruiende oproepen van Engel, "omdat het stelselmatige opruien inmiddels maar een klein vonkje nodig heeft om te leiden tot escalaties".

Met zijn uitlatingen jaagt Engel een deel van de bevolking angst aan voor het beleid van de overheid en het vaccinatiebeleid, zegt Dikkeboom, waarmee hij zich schuldig zou maken aan het doen van uitingen met een terroristisch oogmerk. "Engel voedt een klimaat van onveiligheid, waarbij hij de Nederlandse staat afschildert als een dictatuur (regime)", zo staat in de aangifte. Door zijn systematische oproep het beleid van de overheid te negeren en te saboteren en herhaaldelijk te beweren dat bewindslieden strafbaar zijn en veroordeeld dienen te worden, zorgt Engel "voor ontwrichting van de politieke en sociale structuren in Nederland".

Engel verspreidt volgens de aangifte stelselmatige onjuiste medische informatie. Daarmee "zaait hij angst en verdeeldheid" en brengt hij grote schade toen aan de volksgezondheid. De aangifte wegens oplichting is gebaseerd op het veronderstelde misbruik door Engel van donatiegelden.

Dikkeboom verwacht dat de website aangiftewillemengel.nl ongeveer twee weken in de lucht zal blijven. Daarna zal de aangifte, voorzien van een pakket bijlagen, worden aangeboden aan OM-topman Gerrit van der Burg. Er is gekozen voor een collectieve aangifte, zegt Dikkeboom, om politiebureaus niet te overspoelen met individuele aangiftes. Hij benadrukt dat de persoonsgegevens van ondertekenaars op de site goed zijn beveiligd. De aangifte is getoetst door een strafrechtadvocaat.

Volgens Engel is de aangifte niet gebaseerd op feiten en daarmee vals. Hij heeft de aangifte bestudeerd en er geen strafbare feiten op kunnen ontdekken. "Ik probeer het debat scherp te voeren, maar ga nooit over de lijn." (ANP)

Een groeiend aantal Nederlandse ziekenhuizen slaagt er niet meer in om alle zorg te leveren die binnen zes weken noodzakelijk is om gezondheidsschade bij patiënten te voorkomen. Inmiddels lukt het veertien ziekenhuizen niet meer om deze zogenoemde "kritieke planbare zorg" altijd op tijd te verlenen, blijkt uit een overzicht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Afgelopen donderdag ging het nog om twaalf ziekenhuizen.

Het snel stijgende aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen legt steeds meer druk op intensive cares en verpleegafdelingen. De NZa stelt vast dat die druk "gegroeid en ernstig" is. Planbare zorg, waaronder alle zorg valt die een tijdje kan wachten zonder dat de patiënt daar blijvende schade van ondervindt, komt ook verder in het gedrang. Het lukt nu 49 van de 73 ziekenhuizen niet meer om die volledig te leveren. Dat betekent dat het 'stuwmeer' aan in te halen operaties ook weer zal toenemen.

Dat minder reguliere zorg wordt geleverd, is ook te zien aan het aantal operatiekamers dat in gebruik is: dat ligt 29 procent lager dan normaal.

(ANP)

De eerste coronapatiënt is dinsdagmorgen met een speciale ambulance vanuit het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam vertrokken naar Bochum in Duitsland. De patiënt lag hoogstwaarschijnlijk op de intensive care en is rond 10.45 uur vertrokken, meldt een woordvoerster van het ziekenhuis.

Later op de dag wordt er nog één andere coronapatiënt naar Duitsland gebracht, laat het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) weten. Details daarover zijn nog niet bekend. Woensdag gaat het verplaatsen verder.

In totaal is plek voor twintig coronapatiënten bij de oosterburen. Het gaat om zowel bedden op intensive cares als op verpleegafdelingen. Alle patiënten komen terecht in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, die grenst aan Nederland.

Het verplaatsen van coronapatiënten is "heel arbeidsintensief", aldus een woordvoerster van het LNAZ. In de zogenoemde 'mobiele intensive care unit' waar de patiënt mee wordt verplaatst gaan een ic-arts en een ic-verpleegkundige mee. (ANP)

Lees ook:
Ook vóór code zwart loopt het de verpleegkundigen al over de schoenen

Een Belgische arts wordt ervan verdacht zo'n 2000 valse vaccinatiecertificaten te hebben verstrekt. De toezichthouder rook onraad omdat de man melding maakte van coronaprikken "in alle uithoeken van Wallonië en mogelijk ook daarbuiten" en op abnormale tijden, zegt de zorgminister van Wallonië.

De arts wordt vervolgd voor valsheid in geschrifte en mag voorlopig geen inentingsbewijzen meer uitdelen. Ook zijn klanten kunnen worden vervolgd. Hun coronapas is ongeldig gemaakt. Ze krijgen een uitnodiging om zich alsnog echt te laten inenten.

Toezichthouder AVIQ speurt verder naar andere misstanden, laat de Waalse minister van Volksgezondheid Christie Morreale weten. Het vertrouwen van gevaccineerden en van andere artsen is geschonden, zei ze dinsdagochtend op de Franstalige zender LN24.

Eerder deze maand werden twee doktersassistentes in Amsterdam aangehouden voor handel in valse vaccinatiebewijzen. (ANP)

Naar aanleiding van de rellen van afgelopen weekend zijn inmiddels 173 mensen gearresteerd. Demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat er nog "vele arrestaties" zullen volgen. Volgens Grapperhaus wordt er ingezet op snelrecht en zal de schade worden verhaald op de daders.

Het afgelopen weekend braken op verschillende plaatsen in het land rellen uit, waarbij onder meer zwaar vuurwerk en stenen werden gegooid naar hulpverleners. In Rotterdam schoot de politie vrijdagavond gericht op enkele relschoppers, nadat een demonstratie tegen de aangekondigde coronamaatregelen uit de hand was gelopen.

Zaterdag en zondag waren er rellen in onder meer Den Haag, Katwijk, Bunschoten en Urk. Die ongeregeldheden zijn volgens Grapperhaus "ogenschijnlijk" het resultaat van "zeer georganiseerd geweld" en hebben waarschijnlijk niets te maken met maatschappelijke of politieke onvrede. Aan deze georganiseerde rellen deden ook minderjarigen mee. "Demonstreren doe je niet met geweld. Dit had niets met een demonstratie te maken", aldus de minister.

Demissionair premier Mark Rutte sprak zich maandag uit tegen de rellen. "Dit is puur geweld onder het mom van demonstreren." 

(ANP)

Het is volgens de deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT) vooral belangrijk dat de geldende coronamaatregelen beter worden opgevolgd. Dat werkt beter dan nieuwe maatregelen. In het jongste advies aan het kabinet benadrukt het team van deskundigen dat het kabinet adviseert dit met hoofdletters. Het is DE ENIGE WIJZE om een mogelijke lockdown te voorkomen. 

Begin deze week waarschuwde het kabinet de Nederlandse bevolking nog één keer. Iedereen moet nu écht de basisregels opvolgen. Anders, zo dreigden demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge maandagmiddag, zal het kabinet zeer spoedig overgaan tot ‘lockdownachtige maatregelen’. De druk om strenger in te grijpen neemt van alle kanten toe. Ziekenhuisbestuurders, Tweede Kamerfracties en burgemeesters roepen het kabinet op om nu al meer beperkingen in te voeren.

De term 'code zwart' valt vaak dezer dagen. Hij staat symbool voor het uitkomen van het ultieme doemscenario van deze pandemie, het moment waarop het de zorg definitief over de schoenen loopt en artsen pijnlijke keuzes tussen patiënten moeten maken. Ziekenhuizen bereiden zich voor op dat scenario, maar het loopt verpleegkundig personeel nu al over de schoenen. Wat dat betekent in de praktijk, leest u hier.

(ANP/Redactie)

Naar verwachting verhuizen de eerste coronapatiënten dinsdag naar een Duits ziekenhuis in de grensregio. De oosterburen springen bij omdat de druk op de ziekenhuiszorg in Nederland in rap tempo toeneemt.

In totaal is er plek voor twintig Covid-patiënten op zowel de intensive cares als de verpleegafdelingen in Duitsland. Het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) denkt dat niet alle mensen in één dag verplaatst kunnen worden naar ziekenhuizen van de oosterburen. Zoveel mogelijk mensen worden naar verwachting dinsdag naar een ziekenhuis in de deelstaat Noordrijn-Westfalen gebracht. Zo nodig gaat het verplaatsen op woensdag verder.

Eerder deze maand leek het er nog op dat de Duitsers niet zouden kunnen helpen bij de coronacrisis in de ziekenhuizen omdat ook in Duitsland het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis snel stijgt. Het verhaal was toen dat Duitsland ook te weinig zorgpersoneel en een te grote aanwas van coronapatiënten had. Vorige week meldde Ernst Kuipers, voorzitter van het LNAZ, dat hij toch overeenstemming had gevonden met een Duitse collega over hulp.

Lees ook: De groeiende instroom van coronapatiënten betekent dat ziekenhuizen steeds meer moeten beknibbelen op de zorg. In het uiterste geval moeten familieleden gaan helpen met het verzorgen van patiënten, vertelt Esther Peters van het Maastricht UMC+.

Israël is maandagavond al gestart met de vaccinatiecampagne voor kinderen van 5 tot 11 jaar, een dag vroeger dan gepland. Het land gebruikt daarvoor speciale vaccins met een lagere dosering.

Het Israëlische ministerie van Gezondheid besloot een week geleden om het vaccin van Pfizer/BioNTech ook in te zetten voor de 5- tot 11-jarigen. Dat zou gaan om ongeveer één miljoen kinderen. Normaal zou de vaccinatiecampagne dinsdag starten, maar volgens persbureau AFP werden maandagavond al de eerste kinderen gevaccineerd.

Israël was in december vorig jaar één van de eerste landen die een grootschalige vaccinatiecampagne startten. Intussen zijn ruim 5,7 miljoen van de 9 miljoen inwoners volledig gevaccineerd. Ruim vier miljoen mensen hebben zelfs al een boosterprik ontvangen.

Om de nieuwe campagne voor kinderen tussen 5 en 11 jaar officieel te lanceren, zal premier Naftali Bennett zijn jongste zoon dinsdagochtend laten vaccineren in een ziekenhuis in een buitenwijk van Tel Aviv. (Redactie) 

Strengere regels voor scholen wil het OMT het liefst "vermijden", ondanks het oplopende aantal besmettingen onder kinderen. Wel vindt het Outbreak Management Team het belangrijk de situatie op scholen "nauwlettend" te volgen, om te kijken of kinderen niet te veel andere leeftijdsgroepen aansteken.

Mogelijk zijn er dan "toch aanvullende maatregelen" nodig op scholen, staat in het OMT-advies. Het kabinet had het deskundigenteam gevraagd naar advies over het basis- en voortgezet onderwijs omdat veel scholen recent klassen naar huis moesten sturen wegens besmettingen. Het OMT ziet ook dat vooral kinderen jonger dan twaalf "na de herfstvakantie vaker dan voorheen in uitbraken en clusters van coronagevallen betrokken zijn".

Maar er is steeds meer bewijs "voor schade aan de ontwikkeling van kinderen" die niet naar school kunnen om lessen te volgen. Daarom adviseert het OMT voorlopig nog geen nieuwe maatregelen voor schoolkinderen. Mogelijk moet de rest van de samenleving aanvullende maatregelen accepteren, waar kinderen "omwille van hun ontwikkeling" zich niet aan hoeven te houden.

Overigens is het wel belangrijk dat ook basisschoolleraren thuisblijven als ze snotteren of andere corona-gerelateerde klachten hebben en zich laten testen, aldus het OMT. Kinderen moeten in quarantaine "als een huisgenoot of overig nauw contact positief getest is". (ANP)

Het is volgens de deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT) vooral belangrijk dat de geldende coronamaatregelen beter worden opgevolgd. "Verbeterde naleving van de bestaande maatregelen" werkt beter in het verminderen van het aantal contacten - en daarmee besmettingen - dan nieuwe maatregelen. De experts schrijven dat in hun jongste advies aan het kabinet.

"Opvolging van de basisregels is dé wijze om te voorkomen dat striktere maatregelen bovenop de bestaande, tot aan zelfs een mogelijke lockdown nodig zullen zijn in de komende winterperiode", schrijft het OMT. "In de huidige situatie van viruscirculatie geldt dit voor zowel de niet-gevaccineerde als de gevaccineerde personen."

Voor de wat langere termijn (komende weken en maanden) kan "het aanzienlijk versnellen van de boostervaccinaties voor 60-plussers" vooral soelaas bieden. Ook moet het kabinet blijven proberen meer mensen een prik te laten halen. "Op de lange termijn biedt vooralsnog alleen een hoge immuniteit onder de bevolking bescherming tegen optreden van steeds weer nieuwe infectiegolven", schrijft het OMT.

De deskundigen hebben zich ook gebogen over een plan van de horeca-sector om kroegen en restaurants ook na 20.00 uur open te laten, maar na dat tijdstip geen nieuwe bezoekers meer binnen te laten. "Omdat het risico op besmetting ook afhankelijk is van de contactduur tussen de bezoekers en de intensiteit van het contact, zal door het voorstel het aantal besmettingen toenemen." (ANP)

 Een 2G-systeem, waarbij mensen genezen of gevaccineerd moeten zijn om toegang te krijgen tot bepaalde plekken, kan het aantal besmettingen op deze locaties halveren ten opzichte van 3G, waarmee ook ongevaccineerden met een negatieve test naar binnen mogen. Dat blijkt uit een berekening die het Outbreak Management Team (OMT) naar het kabinet heeft gestuurd, hoewel er volgens de deskundigen zelf grote onzekerheden aan kleven.

Het aantal ziekenhuisopnames als gevolg van de besmettingen op die locaties, ligt bij 2G zo'n 82 procent lager dan bij 3G. Een systeem waarbij iedereen moet bewijzen een negatieve testuitslag te hebben (1G), vermindert zowel het aantal besmettingen als het aantal ziekenhuisopnames met 35 procent. Het allerbeste werkt een systeem waarbij alleen gevaccineerde of genezen mensen worden toegelaten mét een negatieve testuitslag. Dat vermindert het aantal besmettingen met 79 procent en zorgt voor 93 procent minder ziekenhuisopnames ten opzichte van het huidige 3G-systeem.

De uitkomsten van de berekeningen hangen wel af van hoe goed het vaccin bescherming biedt en hoe precies de testuitslag is. Zo is 2G (alleen toegang voor genezen of gevaccineerde mensen) bij de huidige precisie van tests ongeveer net zo effectief "in het buiten houden van besmettelijke personen" als 1G (iedereen krijgt alleen toegang met een negatieve testuitslag). Het OMT kijkt hierbij naar 'test-sensitiviteit', ofwel "het percentage terecht positieve uitslagen onder de zieke personen". Hoe hoger de sensitiviteit, hoe beter.

Als de testuitslag betrouwbaarder is (een test-sensitiviteit van meer dan 69 procent), werkt het systeem van 'iedereen testen' beter dan 2G als het om het voorkomen van besmettingen gaat. Pas als de test-sensitiviteit meer dan 88 procent is, werkt 1G beter dan 2G in het voorkomen van ziekenhuisopnames.

Het OMT benadrukt dat het niet echt te voorspellen is hoe zo'n systeem precies uitpakt. Zo hebben bepaalde systemen negatieve effecten op de naleving. De resultaten van de berekeningen "moeten gezien worden als het maximaal haalbare, omdat daarbij aangenomen wordt dat de opvolging en de controle en de handhaving optimaal zijn". (ANP)

De mogelijkheid om 2G-beleid in te voeren is "uit grondrechtelijk oogpunt te rechtvaardigen", oordeelt de Raad van State, de belangrijkste adviseur van de regering. Wel vindt de Raad van State dat in de wet duidelijk moet worden wanneer sprake is van een "hoogrisico-situatie". Alleen in zo'n situatie mag 2G worden ingezet. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge heeft dit alleen in de toelichting gezet.

2G maakt het mogelijk op bepaalde plekken alleen toegang te verlenen aan mensen die ofwel zijn gevaccineerd, ofwel zijn genezen (recent een corona-besmetting hebben doorgemaakt). De Jonge stuurde het wetsvoorstel waarin het 2G-systeem wordt vastgelegd maandagavond naar de Kamer.

De raad had flinke kritiek op een conceptwetsvoorstel, maar dat is op sommige punten inmiddels aangepast. Naar aanleiding van het advies, is in de wet nu "expliciet" gezet "in welke sectoren en onder welke omstandigheden" de 2G-coronapas mag worden ingezet. Maar de Raad van State wilde ook dat in de wet zelf wordt opgenomen wat precies wordt verstaan onder een "hoogrisico-situatie". Alleen in zo'n situatie mag 2G worden ingezet, maar het is niet duidelijk wanneer hier sprake van is. De RvS heeft het kabinet gevraagd dit expliciet in de wet te zetten, en niet alleen in de toelichtende tekst (memorie van toelichting).

De Jonge wil dit toch niet doen, "omdat de inzichten omtrent de epidemiologische omstandigheden en de kenmerken van hoogrisico-settings" kunnen veranderen, schrijft hij in een reactie.

De Raad van State wil ook dat snel duidelijk wordt hoe de uitzondering op 2G eruit gaat zien voor mensen die zich niet kúnnen laten vaccineren, bijvoorbeeld om medische redenen. Het kabinet kan dat nog niet zeggen.

Maar het invoeren van 2G is volgens de Raad van State te rechtvaardigen, gezien het hoge aantal corona-besmettingen. Het is goed dat het beleid alleen in bepaalde sectoren wordt ingezet én slechts onder bepaalde voorwaarden. Belangrijk is voor de Raad van State verder dat de 2G-toegangspas "in ieder geval" niet wordt gevraagd op de werkvloer of voor toegang tot essentiële voorzieningen, zoals het onderwijs. Het wetsvoorstel gaat wel in op de mogelijke invoering van het 3G-beleid (negatief getest, gevaccineerd, of genezen) in het onderwijs en op de werkvloer. (ANP)

Het kabinet wil het mogelijk maken om 2G-beleid in te voeren voor de horeca, evenementen, cultuur en niet-essentiële dienstverlening. Daar kan men dan bezoekers toelaten die gevaccineerd zijn óf genezen van corona. Een negatieve test is dan niet meer voldoende. Dat staat in het wetsvoorstel dat het demissionaire kabinet naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Als de Eerste en Tweede Kamer instemmen met het wetsvoorstel, betekent dat niet direct dat 2G ook echt van kracht wordt in deze sectoren. De wet geeft het kabinet alleen de mogelijkheid om de maatregel te nemen. Het kabinet schrijft in de wet dat het alleen tot 2G overgaat als 3G niet werkt. In dat laatste geval krijgen ook ongevaccineerden toegang, als zij een negatieve testuitslag hebben.

Bovendien hoeft de maatregel niet breed in een hele sector te worden ingezet, maar kan die ook gerichter worden toegepast. Het gaat vooral om "hoogrisico-omgevingen", waar mensen geen vaste zitplaats hebben en waar afstand houden moeilijk is.

In het onderwijs en op de werkvloer gaat 2G niet gelden, maar daar wil het kabinet 3G wel mogelijk maken. Ook in de zogeheten "niet-essentiële detailhandel", zoals een bouwmarkt, wil het kabinet 3G kunnen inzetten. (ANP)

Apotheker Rogier Hilbers vaccineert in het Friese Oosterwolde zelf zijn patiënten tegen het coronavirus. Voor zover bekend is hij de eerste apotheker die dit doet. Hij en de Friese GGD hopen dat een persoonlijke aanpak ertoe zal leiden dat meer mensen zich zullen laten vaccineren. "Ik ken mijn patiënten, want ik zit dichtbij ze in de wijk. Mensen kunnen met al hun vragen bij mij terecht, zonder afspraak", vertelt Hilbers.

Nu is Hilbers nog de enige apotheker die zelf coronavaccins toedient, maar hij hoopt dat het initiatief snel navolging krijgt. In eerste instantie denkt de GGD aan uitbreiding van deze werkwijze naar andere Friese apotheken.

De actie van Hilbers is onderdeel van een proef in samenwerking met de GGD, aldus de apothekersvereniging KNMP. Voorzitter Aris Prins legt uit: "In landen waar apothekers al mogen vaccineren helpt dat de vaccinatiegraad te doen stijgen. Niet alleen omdat er op meer plekken geprikt wordt, maar ook omdat mensen die zich via de apotheker laten inenten ook weer andere mensen overhalen alsnog hun vaccinatie te halen."

Apothekers mogen op dit moment niet zomaar zelf vaccins toedienen. Hilbers moest eerst trainingen volgen en een proeve van bekwaamheid doen onder toeziend oog van een arts. Om alle apothekers bevoegd te maken is een wetswijziging nodig, legt Prins uit. Apothekers pleiten daar al langer voor. "Apothekers zijn al veel betrokken bij vaccins, onder meer bij registratie en ontwikkeling. Ze krijgen ook veel vragen over vaccinatie. Zelf gaan prikken zou een logische volgende stap zijn." (ANP)

Ziekenhuizen lijken steeds meer last te hebben van agressie richting hun personeel. Volgens de beroepsorganisatie voor verzorgenden en verpleegkundigen NU'91 neemt de agressie weer toe nu het aantal coronabesmettingen en de druk op de zorg stijgen. Het Rotterdamse Erasmus MC zegt dat de beveiliging daar dagelijks drie tot vier keer moet komen helpen om te de-escaleren. Incidenteel moeten extra beveiligers worden ingezet, aldus een woordvoerster van het ziekenhuis.

"Patiënten en bezoekers pikken de maatregelen niet meer, en houden zich er ook niet meer aan. Als verpleegkundigen daar iets van zeggen, worden ze soms buitengewoon agressief bejegend." Volgens het Rotterdamse ziekenhuis is de agressie "heviger en dreigender" dan voor de coronacrisis. Ook het Radboudumc in Nijmegen ziet dat medewerkers agressiever verbaal bejegend worden dan voorheen. Fysiek geweld blijft tot nu toe uit. Ook heeft het ziekenhuis geen extra beveiligers ingezet.

NU'91 zegt dat de agressie "een heel groot punt van zorg" is, zeker met het oog op een eventueel code zwart. Dat is de toestand waarin ziekenhuizen zo weinig plekken overhebben dat ze moeten kiezen wie ze nog opnemen. 

Een woordvoerster van de beroepsorganisatie zegt dat verpleegkundigen nu al worden bedreigd, onder meer met "ik wacht je op". Zij vindt dat werkgevers strenger moeten optreden als sprake is van zulke agressie. "Werkgevers moeten dan voor hun medewerkers aangifte doen, maar op dat vlak gebeurt te weinig." (ANP)

Lees ook:
Kabinet zinspeelt op snelle verzwaring van de coronamaatregelen
Het kabinet dreigt met ‘lockdownachtige’ maatregelen, als de besmettingscijfers niet snel dalen. De Nederlandse bevolking krijgt de schuld van die hoge cijfers.

 Ziekenhuizen zijn begonnen met de voorbereidingen op de zogenoemde code zwart. Het Radboudumc in Nijmegen en het Rotterdamse Erasmus MC zijn net als eerder in de coronacrisis bezig medewerkers bij te scholen over de patiëntselectie die zij moeten maken als ziekenhuizen niet meer alle acute zorg kunnen leveren. Het Amsterdam UMC zegt dat hun mensen daar al op voorbereid zijn.

Code zwart wil zeggen dat alle reguliere zorg in de ziekenhuizen is gestopt en dat er alleen nog acute zorg wordt verleend. Zorgverleners bepalen op basis van een proces dat triage heet welke patiënt ze wel en niet gaan behandelen. Die situatie wordt landelijk uitgeroepen door de minister van Volksgezondheid. Die zei, evenals voorzitter van de Landelijk Netwerk Acute Zorg Ernst Kuipers, maandag al dat we nog ver van dat scenario verwijderd zijn. De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) zei eerder op de dag juist dat code zwart niet ver weg meer is.

Het Radboudumc, Erasmus MC en Amsterdam UMC hebben zogeheten triagecommissies. Dat zijn groepjes met artsen die kijken naar de selectiecriteria voor het opnemen van patiënten, mocht niet iedereen meer in een ziekenhuis zorg kunnen krijgen. Het Radboud-ziekenhuis en Erasmus MC zijn sinds een aantal dagen weer bezig medewerkers de protocollen bij te brengen.

Het Amsterdam UMC zegt dat het voorbereid is op code zwart. "Onze triagecommissie staat paraat, maar we zijn geen oefeningen aan het doen." (ANP)

De behoefte aan coronatesten "blijft enorm groot" en daardoor is het ook nog altijd "extreem druk" bij het landelijke callcenter en het onlinereserveringssysteem, meldt GGD GHOR Nederland. Het kan daardoor de nodige moeite kosten om een test in te boeken, zeker voor mensen die daar niet ver voor willen of kunnen reizen.

De GGD'en lieten vorige week al weten dat ze aan de grens zitten van hun testcapaciteit. Ze zijn die aan het uitbreiden tot 120.000 per dag. "Zo verlengen regionale GGD'en openingstijden, worden op bestaande locaties extra testlijnen geopend en wanneer de mogelijkheid ertoe is, worden nieuwe locaties geopend." Maandag waren rond 14.00 uur al zo'n 95.000 afspraken ingepland, laat een woordvoerster weten. 

Om de reserveringen te versoepelen zijn enkele aanpassingen in het onlinesysteem doorgevoerd. Daardoor komen volgens GGD GHOR meer tijdvakken beschikbaar en worden plekken die tijdelijk zijn gereserveerd eerder weer vrijgegeven. (ANP)

Nederlanders laten hun auto vaker staan sinds het advies geldt om alleen naar kantoor te gaan als het niet anders kan. Vorige week waren er op werkdagen zo'n 8 procent minder personenauto's op de weg. Op de vrijdag daarvoor paste de regering het thuiswerkadvies aan om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dat meldt het Nationaal Dataportaal Wegverkeer (NDW), dat ook een afname van de files registreert.

Maar er rijden nog lang niet zo weinig personenauto's op de weg als op het dieptepunt in april 2020, tijdens de eerste lockdown. De verkeersdrukte zou tijdens werkweken nog ongeveer moeten halveren om dat niveau te bereiken.

Het aantal files ging vorige week tijdens werkdagen ongeveer door de helft. De onderzoekers hebben hierbij gekeken naar de filezwaarte. Dat berekenen ze door het aantal minuten file te vermenigvuldigen met het aantal kilometers. (ANP)

Tussen zondagochtend en maandagochtend zijn 23.066 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is het op een na hoogste aantal ooit. Afgelopen donderdag meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zo'n 23.600 positieve tests.

In de afgelopen zeven dagen zijn 151.196 besmettingen bevestigd. Dat is het hoogste weektotaal ooit. Vorige week maandag werd voor het eerst de grens van 100.000 positieve tests in een week tijd gepasseerd, nu gaat Nederland voor het eerst door de barrière van 150.000 positieve tests in zeven dagen.

Het weektotaal ligt 49 procent hoger dan vorige week, dus de verspreiding van het virus verliest nog geen tempo. Gemiddeld komt het neer op bijna 21.600 nieuwe gevallen per dag. Dat gemiddelde stijgt voor de 53e dag op rij en dat is bijna een record.

Het RIVM kreeg in de afgelopen dag 29 meldingen dat een coronapatiënt aan de gevolgen van de besmetting is overleden. Voor een maandag is dat het hoogste aantal sinds 22 februari, precies negen maanden geleden. Doorgaans meldt het RIVM op maandagen wat minder sterfgevallen. Mensen die in het weekeinde zijn overleden, worden vaak in de loop van maandag geregistreerd, waarna ze meegeteld worden in de cijfers die het RIVM op dinsdag naar buiten brengt.

In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM het overlijden van 247 coronapatiënten. Dat komt neer op gemiddeld ruim 35 sterfgevallen per dag. Dat is het hoogste niveau sinds 12 maart. (ANP)

 Volgens demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zijn we nog "heel ver vandaan" van code zwart in de ziekenhuizen. Hij ziet de uitspraken van de ziekenhuizen hierover vooral als een "uiting van grote zorg".

De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) waarschuwde maandag nog voor code zwart. In dit scenario hebben ziekenhuizen geen bedden meer over en moet er tot "niet-medische selectie" worden overgegaan wie nog wordt opgenomen.

De Jonge wees erop dat momenteel 450 tot 460 bedden op de ic's zijn bezet met coronapatiënten. Het aantal beschikbare bedden wordt nu opgeschaald naar 1150 en kan in een latere fase nog naar 1350 bedden gaan, zei hij. Het aantal besmettingen met het coronavirus loopt al weken op, net als het aantal opnames in de ziekenhuizen.

De zorg staat volgens De Jonge "totaal onder druk", maar we zijn "nog lang niet" bij code zwart. Alle scenario's liggen volgens hem klaar en er wordt mee geoefend. (ANP)

Zorgmedewerkers van de Nederlandse ziekenhuizen behandelen momenteel 2430 coronapatiënten, zo staat in de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat is een stijging van 114 patiënten ten opzichte van een etmaal geleden.

Op de verpleegafdelingen liggen momenteel 1960 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat is een stijging van per saldo 110 patiënten ten opzichte van 24 uur geleden. De klinieken namen 254 nieuwe coronapatiënten op. Doordat er ook mensen de afdelingen verlieten of overleden, steeg het totaalaantal opgenomen patiënten in de klinieken minder hard.

Medewerkers van de ic's moeten momenteel zorg verlenen aan 470 coronapatiënten. Dat zijn er per saldo vier meer dan zondag. Er werden 34 nieuwe ernstig zieke coronapatiënten op de ic's opgenomen, maar doordat er ook patiënten werden ontslagen of overleden, steeg het aantal opgenomen patiënten minder snel.

Afgelopen week werden er gemiddeld 305 nieuwe coronapatiënten per dag in de ziekenhuizen opgenomen. Dat is het hoogste niveau sinds 3 mei. (ANP)

Demissionair premier Mark Rutte doet een dringende oproep aan iedereen om zich beter te houden aan de basismaatregelen tegen het coronavirus. Anders kan het kabinet het zich volgens hem mogelijk niet permitteren te wachten met extra maatregelen tot 3 december, de dag waarop vooralsnog het volgende 'weegmoment' gepland staat.

 Het Outbreak Management Team (OMT) waarschuwt volgens Rutte in zijn jongste advies dat te veel mensen de basisregels laten versloffen, bijvoorbeeld door niet thuis te blijven en te testen bij klachten, geen afstand te houden en onvoldoende te ventileren. De naleving daarvan is "bepalend voor het aantal besmettingen", zo benadrukt de premier.

Het dagelijkse aantal positieve testen ligt al dagen op rij boven de 20.000. Dat getal moet naar beneden, wil de zorg niet volkomen overbelast raken door de toestroom van coronapatiënten. Nu al is het "spannend" in de ziekenhuizen, waarschuwt Rutte. Het is volgens hem dan "heel belangrijk om de komende dagen een kentering te zien, ook in de naleving van de basisregels".

Het demissionaire kabinet kondigde anderhalve week geleden al extra maatregelen aan om het snel stijgende aantal besmettingen terug te dringen. Met onder meer beperktere openingstijden voor horeca en winkels en het weren van publiek bij sportwedstrijden hoopt het "een harde klap" toe te brengen aan het virus. Maar het duurt nog zeker tot het einde van de week voordat de effecten van die ingrepen zichtbaar worden, aldus Rutte. (ANP)

Dichte winkels en restaurants, stille straten en geen kerstmarkten. Oostenrijk ging maandag weer in een strenge lockdown om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Burgers zijn verdeeld over de maatregelen. "Ik ben doodmoe van lockdowns. Ik heb er genoeg van", zei een 42-jarige passant die in Wenen onderweg was naar haar werk.

De bijna 9 miljoen Oostenrijkers hebben sinds maandag weer een geldige reden nodig om hun huis te verlaten. Ze mogen bijvoorbeeld nog wel gaan werken, een stukje wandelen of naar de supermarkt gaan. In hoofdstad Wenen was het op straat rustiger dan gebruikelijk op een maandag.

De maatregelen hebben ook gevolgen voor toeristen. Zo moesten de populaire kerstmarkten sluiten. Gevaccineerde mensen mogen nog wel gebruik maken van skiliften, maar hotels mogen na het begin van de lockdown geen nieuwe toeristen meer ontvangen.

Tegen de plannen bestaat ook verzet. Er demonstreerden afgelopen weekend zo'n 40.000 mensen in Wenen. Een 43-jarige ondernemer klaagde tegenover persbureau Reuters dat de overheid had beloofd dat gevaccineerde mensen weer een normaal leven zouden kunnen leiden. "En dat blijkt nu niet waar te zijn."

De overheid heeft ook besloten tot een vaccinatieplicht, die op 1 februari ingaat. Oostenrijkers krijgen dan een uitnodiging om zich te laten vaccineren. Weigeraars riskeren een boete die kan oplopen tot 3600 euro. Wie later geen boosterprik haalt, kan volgens minister van Grondwettelijke Zaken Karoline Edtstadler een geldstraf krijgen van 1500 euro.

Oostenrijk heeft een vaccinatiegraad van ongeveer 66 procent en dat is volgens de regering schandalig laag. Ook andere landen zien zich genoodzaakt weer hardere maatregelen te nemen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Protestacties van boze burgers liepen de afgelopen dagen in Nederland en België uit op rellen. (ANP) 

Het duurt niet lang meer voor Nederland 'code zwart' bereikt, de toestand waarin ziekenhuizen zo weinig plekken overhebben dat ze moeten kiezen wie ze nog opnemen. Daarvoor waarschuwt de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN).

Het aantal coronapatiënten dat op een verpleegafdeling of intensive care belandt, blijft maar stijgen. En de piek is nog niet bereikt, waarschuwt de zorg. Tegelijk vallen artsen en verpleegkundigen uit, doordat ze zelf besmet raken of doordat ze de werkdruk na bijna twee jaar coronacrisis niet meer aankunnen. Ook de thuiszorg heeft het druk, waardoor het heel moeilijk is om opgeknapte patiënten uit het ziekenhuis te ontslaan. Ze houden daardoor bedden voor zieken bezet.

Kabinetsbeleid

V&VN is niet te spreken over het kabinetsbeleid. "Als je naar de groei van het aantal besmettingen kijkt, zie je dat de landelijke maatregelen lang niet ver genoeg gaan om effect te hebben. Met deze slappe hap houd je de zorg niet overeind", zegt V&VN-bestuurslid Jaap Kappert op de site van de vereniging.

Samen met de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) heeft V&VN in september een zogeheten opschalingsplan gepresenteerd. De intensive cares, die nu iets meer dan duizend bedden beschikbaar hebben, zouden kunnen uitbreiden tot een capaciteit van 1350 bedden. Dat houden ze ongeveer vier weken vol. Na die maand, of als er meer patiënten zijn, dreigt code zwart. In dat geval moeten ziekenhuizen bij de ingang gaan selecteren. Mensen die niet op een ic terechtkunnen, kunnen dan overlijden, terwijl ze anders misschien nog te redden waren. Het is aan demissionair zorgminister Hugo de Jonge om te beslissen wanneer dit punt is bereikt. (ANP)

Oostenrijk gaat maandag weer compleet op slot om de sterke toename van het aantal coronabesmettingen te keren. Alleen supermarkten, drogisten en apotheken mogen openblijven, horeca en de meeste scholen blijven in ieder geval de komende tien dagen dicht. Mensen mogen alleen van huis voor boodschappen, lichaamsbeweging, werk of bezoek aan een arts. De lockdown vormt de opmaat voor de algemene vaccinatieplicht, een primeur in de Europese Unie, die op 1 februari ingaat.

In Oostenrijk is iets meer dan 65 procent van de bevolking gevaccineerd. Sinds een week was in het Alpenland al een lockdown van kracht voor mensen boven de 12 jaar die niet volledig zijn gevaccineerd, op straffe van een boete van 1450 euro.

Het is de vierde keer dat het land met bijna 9 miljoen inwoners helemaal in lockdown gaat. De deelstaten Salzburg en Opper-Oostenrijk kampen met de hoogste infectiecijfers van het land en de ziekenhuizen liggen er vol coronapatiënten. (ANP)

In Groningen is door burgemeester Koen Schuiling zondagavond een noodbevel afgegeven voor het centrum en omgeving. De Mobiele Eenheid (ME) probeert de binnenstad "leeg te vegen" nadat groepjes mensen daar vernielingen plegen, aldus een politiewoordvoerster. Ook wordt er zwaar vuurwerk afgestoken.

In Groningen is zondagmiddag een coronademonstratie geweest, die rustig was verlopen. In de avond kwamen grote groepen mensen bij elkaar na oproepen via sociale media om geweld te plegen. Eerder op de avond riepen de politie en de ME relschoppers op uit het centrum te vertrekken. Daar werd niet naar geluisterd, waarna de vernielingen begonnen.

Onder meer een bushokje en etalageruit hebben het moeten ontgelden, aldus de politie. Busvervoerder Qbuzz meldde al vanwege de onrust de rest van de avond niet meer op en rond de Grote Markt te rijden. (ANP)

 Vanavond is het opnieuw onrustig op straat op meerdere plekken in het land. In Enschede zijn na het ingaan van een noodverordening vijf mensen aangehouden voor opruiing en openlijke geweldpleging en bij het voetbalstadion in Leeuwarden steken groepen vuurwerk af en is de politie aanwezig. Ook onder meer in Roosendaal, Groningen en Tilburg moet de politie optreden vanwege ongeregeldheden.

In Limburg zijn zondagavond in Roermond en Stein vijf mensen aangehouden tijdens een noodverordening, vanwege het bezit van verdovende middelen, het niet tonen van een identiteitsbewijs en belediging, aldus de politie. In beide gemeenten werd de politie een dag eerder bekogeld met zwaar vuurwerk. Naast deze gemeenten is de politie zondag ook zichtbaar en onzichtbaar in andere Limburgse plaatsen aanwezig.

In het centrum van Enschede hangen groepen jongeren rond, die zijn daar naar aanleiding van een oproep op sociale media om te komen rellen, aldus een gemeentewoordvoerder. Het noodbevel is om 20.30 uur ingegaan en geldt tot in ieder geval maandagochtend 07.00 uur. De maatregel maakt het mogelijk om mensen te bevelen uit het centrum te vertrekken. Wanneer die order niet wordt opgevolgd, kan iemand worden aangehouden.

In Groningen zou de politie en Mobiele Eenheid mensen uit het centrum van de stad moeten drijven die vernielingen zouden plegen en met vuurwerk gooiden. Eerder op de dag werd daar geprotesteerd tegen de coronamaatregelen, dat zou vreedzaam zijn verlopen, aldus RTV Noord. Daarna werd via online kanalen opgeroepen om 's avonds te rellen. Busvervoerder Qbuzz meldt vanwege de onrust op en rond de Grote Markt daar de rest van de avond niet meer langs te rijden.

In Roosendaal zou het op meerdere plekken onrustig zijn, aldus BN DeStem, dat meldt dat er zwaar vuurwerk wordt afgestoken op sommige plekken. Politie en ME zijn aanwezig en meerdere mensen zouden zijn aangehouden. Bij een basisschool zou brand zijn ontstaan, waarschijnlijk door een vuurwerkbom. (ANP)

De grootste onrust bij de rellen in Brussel lijkt voorbij. Volgens de politie zijn drie agenten gewond geraakt bij de ongeregeldheden en zo'n 40 verdachten gearresteerd, aldus de Belgische omroep VRT NWS. 

De Brusselse burgemeester Philippe Close veroordeelt relschoppers 'ten strengste', schrijft hij op Twitter. Hij heeft de politie gevraagd om videobeelden van de onlusten te analyseren en onruststokers te arresteren. 

De verkeerssituatie in Brussel was tijdens de betogingen ontregeld na het uit voorzorg sluiten van meerdere tunnels. Inmiddels zijn de tunnels weer open, laat de politie weten. 

Bij de rellen raakten zes politievoertuigen beschadigd en werd een politiescooter in brand gezet, aldus VRT NWS. 

In Belgische media stond in aanloop naar de protesten de vraag centraal of de acties net zo uit de hand kunnen lopen als in Nederland, waar het de afgelopen dagen onrustig was in steden als Rotterdam en Den Haag.

Lees ook: Hoe kon het zo uit de hand lopen in Rotterdam? ‘Dit geweld lijkt een stap verder te zijn gegaan’

Een grote demonstratie in Brussel tegen de Belgische coronamaatregelen is ontaard in veldslagen met de politie. Media melden gewonden en talrijke vernielingen.

Een deel van de 35.000 betogers keerde zich tijdens de mars in het centrum van de Belgische hoofdstad tegen de massaal aanwezige agenten. De onruststokers gooiden met vuurwerk en andere voorwerpen. De politie reageerde met waterkanon en traangas. Op sociale media zijn brandende barricades te zien. Relschoppers beschadigden politievoertuigen. Ook van andere auto's werden de ramen ingesmeten.

Het geweld barstte los toen de mensenmassa aankwam in de zogenoemde Europese wijk, waar zich instellingen van de Europese Unie bevinden. Een deel van de deelnemers weigerde de afgesproken route te volgen.

In Belgische media stond in aanloop naar de betoging de vraag centraal of de actie net zo uit de hand zou kunnen lopen als in Nederland, waar het de afgelopen dagen onrustig was in steden als Rotterdam en Den Haag. De organisatoren van de manifestatie hadden opgeroepen geweldloos te protesteren. Ze zijn het oneens met de coronamaatregelen en zeggen dat ongevaccineerden gedemoniseerd worden door de overheid. België heeft onder meer besloten een vaccinatieplicht in te voeren voor zorgpersoneel. Ook hebben mensen een coronapas nodig om toegang te krijgen tot horecazaken. (ANP / Redactie)

Het RIVM heeft de afgelopen 24 uur 20.717 nieuwe coronabesmettingen vastgesteld, waarmee de nieuwste dagcijfers net iets onder het weekgemiddelde liggen. Gemiddeld werden er per dag 21.059 besmettingen geconstateerd in de laatste zeven dagen. Het is de zesde dag op rij dat er meer dan 20.000 besmettingen aan het licht komen.

Zondag werden elf sterfgevallen door de gevolgen van het virus genoteerd. Dat het overlijden van deze mensen nu is gemeld, wil niet zeggen dat ze de afgelopen dag zijn overleden. Daar kan soms wat tijd tussen zitten. (ANP)

De GGD GHOR Nederland roept mensen die zijn geboren in 1936 of eerder op om een afspraak te maken voor een boostervaccinatie tegen het coronavirus, ook als ze de uitnodigingsbrief van het RIVM hiervoor nog niet hebben ontvangen. Reden om ook mensen die de uitnodiging nog niet hebben ontvangen toch op te roepen alvast een afspraak in te plannen, is een opgelopen vertraging in de bezorging van de brieven.

GGD GHOR Nederland liet eerder weten dat de verzending van de brieven door diverse storingen bij PostNL vertraging had opgelopen. Of de vertraging inmiddels is weggewerkt, weet de GGD GHOR Nederland niet zeker. Daarom is besloten de oproep uit te doen. "De GGD'en staan klaar om deze mensen een booster te geven en we zouden het zonde vinden als een te laat bezorgde brief tot onnodige vertraging leidt in de boostercampagne." (ANP)

Duizenden betogers zijn naar Brussel gekomen om te protesteren tegen het coronabeleid. Ze hebben volgens omroep VRT borden en spandoeken meegenomen met opschriften als "En dan nu een vaccin tegen politieke immoraliteit" en "Generatie QR".

In Belgische media stond in aanloop naar de protesten de vraag centraal of de acties net zo uit de hand kunnen lopen als in Nederland, waar het de afgelopen dagen onrustig was in steden als Rotterdam en Den Haag. "De politie is voorbereid, overlegt met de organisatoren en zal de nodige maatregelen nemen", zei een politiewoordvoerster in Brussel volgens Het Laatste Nieuws.

De organisatoren van de manifestatie hebben opgeroepen om geweldloos te protesteren. Ze vinden sommige maatregelen onwetenschappelijk en zeggen dat ongevaccineerden gedemoniseerd worden door de overheid. De organisatie verwacht dat minstens 20.000 mensen in Brussel komen demonstreren.

België heeft onder meer besloten een vaccinatieplicht in te voeren voor medewerkers van de zorgsector. Ook hebben mensen een coronapas nodig om toegang te krijgen tot horecazaken. (ANP)

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is afgelopen etmaal verder toegenomen. In totaal liggen er nu 2316 patiënten met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 99 meer dan zaterdag, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Het gaat om het hoogste aantal sinds half mei. Vergeleken met precies één jaar geleden, op 21 november 2020, liggen er nu ruim 400 Covidpatiënten meer in de ziekenhuizen.

Op de intensive cares klom het aantal mensen met corona zondag met 34 tot 466. Op de verpleegafdelingen nam dit aantal toe met 65 tot 1850.

In de afgelopen 24 uur werden er 35 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de ic's. Op de verpleegafdelingen werden 252 nieuwe patiënten binnengebracht. (ANP)

In ons land zijn al meerdere mensen aan een nieuw orgaan geholpen dat van iemand kwam die corona had gehad. Ook een orgaan van iemand die aan long-covid leed (onder meer vermoeidheid, spierpijn en hoofdpijn na Covid-19) kan in aanmerking komen. 

Covid-19 noopte tot heldere afspraken over hoe voor iedereen veilig om te gaan met deze donorcategorie. Die afspraken werken. Dat zegt Rogier Hoek, longarts in het Erasmus MC en voorzitter van het LOTTO, landelijk overleg transplantatie thoracale organen.

Omdat er een tekort is aan organen, zoeken de artsen steeds naar "een goede balans" tussen wat misschien nog wel en wat net niet meer kan met bijvoorbeeld longen, harten, levers en nieren, de laatste twee ook van levende donoren. Waren de dokters aan het begin van de pandemie nog aan de voorzichtige kant met organen van mensen die corona hadden gehad, inmiddels worden "verantwoorde risico's genomen". Die risico's zijn volgens Hoek de moeite waard als de ontvanger van een donororgaan een beperkte levensverwachting heeft zonder orgaantransplantatie.

"Sterven op de wachtlijst willen we te allen tijde voorkomen. Iets wat misschien minder ideaal is, kan toch nog goed zijn en is beter dan te wachten op een orgaan dat misschien wel nooit gaat komen", zegt Hoek. En een donororgaan verloren laten gaan is, in het licht van de wachtlijsten, erg zonde als dat niet echt hoeft. (ANP)

Bayern München wil ongevaccineerde voetballers niet meer betalen als ze in quarantaine moeten. Dat meldt de Duitse krant Bild.

Joshua Kimmich, Serge Gnabry, Jamal Musiala, Eric Maxim Choupo-Moting en Michaël Cuisance zouden zich niet hebben laten vaccineren. Zij zouden te horen hebben gekregen dat dit hun volste recht is maar dat ze dan ook de consequenties moeten dragen als ze in quarantaine moeten. Bayern wil hen in die periode geen salaris uitkeren.

Kimmich miste vrijdag de verloren uitwedstrijd tegen FC Augsburg (2-1) omdat hij in quarantaine moest. Hij had contact gehad met iemand die besmet was geraakt met het coronavirus. De international zou 384.000 euro per week verdienen. Het is niet bekend of de vijf niet gevaccineerde spelers akkoord gaan met de maatregelen. Volgens Bild zouden de meeste gevaccineerde spelers van Bayern achter de clubleiding staan. (ANP)

Lothar Wieler, het hoofd van het Robert Koch Instituut voor ziektebestrijding (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, waarschuwt voor nieuwe coronagolven, tenzij meer mensen zich laten vaccineren.

"Als we de vaccinatiegraad niet significant omhoog brengen, geven de modellen aan dat er ook een vijfde coronagolf zal komen", aldus Wieler tegen het Duitse persbureau DPA. Volgens het RKI-hoofd heeft Duitsland momenteel te maken met een nationale noodsituatie en bepaalt wat mensen nu doen de situatie in de winter.

Hoewel de baas van het RKI oproept tot fors meer inentingen, stelt hij ook dat vaccinaties alleen niet genoeg zullen zijn. Ook het verminderen van sociale contacten is volgens Wieler van belang. Hij herhaalde dan ook zijn eerdere oproep aan mensen om grootschalige bijeenkomsten en evenementen in binnenruimtes te vermijden. Ook zouden er preventieve maatregelen moeten worden genomen in deelstaten die minder zwaar zijn getroffen door de huidige vierde golf.

"Het vaccin is de weg uit de pandemie, maar het beschermt minder goed tegen infectie dan dat het beschermt tegen een ernstig ziekteverloop", aldus Wieler. Het RKI wil dat zeker 85 procent van de Duitsers tussen de 12 en 59 jaar en 90 procent van de mensen 60 jaar of ouder zich volledig laat vaccineren. Momenteel is nog geen 70 procent van de Duitsers gevaccineerd. (ANP)

Tennisser Novak Djokovic heeft nog niet besloten of hij in januari volgend jaar zal deelnemen aan het toernooi Australian Open. Dit liet hij weten nadat de organisatie van het tennistoernooi bekendmaakte dat voor alle deelnemende spelers een vaccinatieverplichting geldt.

Djokovic heeft nog geen contact gehad met de organisatie van Australian Open, zei hij na afloop van zijn verlies in de ATP Finals op zaterdag. Hij verloor in de halve finale van Alexander Zverev.

Djokovic heeft momenteel 20 grand slam-titels op zijn naam staan, even veel als Roger Federer en Rafael Nadal. Winst op de Australian Open zou van hem de nieuwe recordhouder maken. Volgens de Australian Open-organisatie heeft Djokovic gezegd dat vaccinatie ‘voor hem een privékwestie is. Wij zouden Novak hier heel graag zien, maar hij weet dat hij gevaccineerd moet zijn om hier te kunnen spelen.’ (Redactie)

In Groot-Brittannië kunnen vanaf maandag alle veertigplussers zich aanmelden voor een boosterprik tegen Covid-19. De enige voorwaarde is dat de vorige prik minstens zes maanden geleden is toegediend.

Tot nu werd de derde prik van het coronavaccin in Groot-Brittannië enkel gegeven aan vijftigplussers of aan mensen met een verhoogd risico.

"Dit betekent dat de mensen zullen kunnen genieten van een veilige kerst", aldus het Britse ministerie van Gezondheid zondag. Premier Boris Johnson had de Britten al gewaarschuwd voor een mogelijke nieuwe besmettingsgolf, verwijzend naar de toename in heel wat Europese landen. Het aantal coronabesmettingen in het land ligt al enkele weken erg hoog, met minstens 40.000 nieuwe gevallen per dag.

In Groot-Brittannië is ruim 80 procent van alle mensen ouder dan twaalf jaar gevaccineerd. Ongeveer een kwart van hen heeft inmiddels al een boosterprik gekregen. (Belga/Redactie)

Voor de vijfde dag op rij zijn meer dan 20.000 coronabesmettingen aan het licht gekomen. Het RIVM kreeg tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend 21.873 meldingen van positieve tests. Dat is het een na hoogste aantal ooit. Alleen afgelopen donderdag waren er nog meer nieuwe gevallen, namelijk zo'n 23.600.

In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM 138.762 positieve tests. Dat is het hoogste weektotaal ooit. Gemiddeld komt het neer op 19.823 bevestigde besmettingen per dag. Dat gemiddelde ligt 48,5 procent hoger dan een week geleden en dat is de grootste toename op weekbasis in bijna een maand tijd.

De lijn van de epidemie gaat sinds begin oktober in een rechte lijn omhoog. Het zevendaagse gemiddelde stijgt zaterdag voor de 51e dag op rij. Dat is bijna een record. In september en oktober vorig jaar, bij het begin van de tweede golf, steeg het gemiddelde 57 dagen achter elkaar. Er lijkt geen rem te staan op de groei van het aantal nieuwe coronabesmettingen en -patiënten. De druk wordt zo hoog dat verder ingrijpen in zicht komt.

Het RIVM kreeg in de afgelopen dag 55 meldingen dat een coronapatiënt aan de gevolgen van de besmetting is overleden. Dat is het hoogste aantal sinds 9 maart. Dat het overlijden van deze mensen nu is gemeld, wil niet zeggen dat ze de afgelopen dag zijn overleden. Daar kan soms wat tijd tussen zitten.

In de afgelopen week registreerde het RIVM het overlijden van 230 coronapatiënten, gemiddeld bijna 33 per dag. Dat is het hoogste niveau sinds 14 maart.

(ANP)

Ziekenhuizen hebben in de afgelopen dag 350 nieuwe coronapatiënten opgenomen. Het is de vierde keer in de afgelopen vijf dagen dat meer dan 300 mensen met corona op een dag moesten worden opgenomen.

Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) meldt dat de ziekenhuizen nu in totaal 2217 coronapatiënten verplegen. Dat zijn er 70 meer dan op vrijdag. Die stijging kwam voor het grootste deel voor rekening van de verpleegafdelingen, waar het aantal coronapatiënten steeg met 66 tot 1785. Op de intensive cares liggen nu 432 ernstige zieke coronapatiënten, 4 meer dan een dag eerder.

Er hebben zich ondanks de afgelasting toch mensen gemeld op de Dam in Amsterdam gemeld om te protesteren tegen het coronabeleid. De demonstratie is na de rellen in Rotterdam vrijdag afgelast, maar dat heeft niet iedereen ervan weerhouden toch naar de hoofdstad te komen. De demonstratie zou om 14.00 uur beginnen.

De mensen praten wat met elkaar en er wordt muziek gedraaid. De sfeer is vrij gemoedelijk. De coronademonstranten zijn niet de enige mensen op de Dam, waar onder meer ook aandacht wordt gevraagd voor de Palestijnse kwestie. Toeristen vermaken zich vooral met het theater dat wordt gespeeld en een straatmuzikant.

"Heulen met het beest voor je feest is meedoen aan discriminatie", staat op een bord van een van de demonstranten. Daarnaast is een Jodenster afgebeeld met in het midden de tekst C-19!, een verwijzing naar corona.

De politie is met veel mensen op de been. Agenten lopen wat door de mensen heen en aan de zijkanten van het plein staan meerdere politiebusjes.

Een coronademonstratie in Breda gaat wel door, maar met meer veiligheidsmaatregelen. "We gaan in Breda laten zien dat het wél kan", zegt een van de organisatoren. 

(ANP)

RIVM-directeur Jaap van Dissel gaat ervan uit dat er na de komende winterperiode geen strenge coronamaatregelen meer nodig zijn, mede dankzij de coronapil die in aantocht is. Het is "onwaarschijnlijk, omdat we dan die medicatie hebben", zegt hij tegen NU.nl.

Het hoofd van het Outbreak Management Team (OMT) benadrukt wel dat het succes van de pil samenhangt met hoe die wordt gebruikt. "Of de patiënt het medicijn inneemt, of die dat op het juiste moment doet, of die het lang genoeg inneemt, dat zijn allemaal factoren die maken hoe succesvol het is."

Van Dissel rekent er volgens NU.nl op dat de pillen volgend jaar ruim beschikbaar zijn. "Het is gunstig, want het gaat er wel aankomen. Als je ze dan breed kan inzetten, dan kan dat een gunstig effect hebben", aldus de RIVM-baas, die aangeeft vanaf het voorjaar ook een hogere vaccinatiegraad te verwachten. Ook zouden meer mensen dan moeten zijn hersteld van het virus. Dat alles bij elkaar zou de druk op de zorg moeten verlichten.

Een anti-Covid-pil van farmaceut MSD mag al door Nederland en andere Europese landen gebruikt worden, bracht medicijnwaakhond EMA vrijdag naar buiten. De pil is nog in afwachting van goedkeuring en toelating, maar landen kunnen "met het oog op toenemende besmettingscijfers en sterfte door Covid-19 in de Europese Unie" er alvast voor kiezen het middel te verspreiden.

De pil is bedoeld voor mensen die net positief zijn getest op het virus en risico lopen daar heel ziek van te worden. Binnen vijf dagen na de eerste symptomen moeten mensen beginnen met het slikken van de capsules. Die nemen ze vervolgens twee keer per dag, vijf dagen lang. Het middel moet voorkomen dat de klachten erger worden en mensen in een ziekenhuis belanden of overlijden. Een coronapil van Pfizer wordt ook beoordeeld door het EMA.

(ANP)

De Belgische overheid heeft sinds het begin van de coronacrisis ruim 6,7 miljoen mondkapjes in beslag genomen omdat die niet aan de kwaliteitseisen voldoen, melden Belgische kranten waaronder Het Nieuwsblad. Inspectiediensten hebben 719 partijen onderzocht en in 241 gevallen, pakweg 30 procent, bleek sprake van vervalste modellen.

Het gaat zowel om chirurgische maskers als om stoffen exemplaren. De inspectie waarschuwt goed na te gaan wat er wordt aangeschaft. "Het is essentieel dat die mondmaskers, hoe je ze ook gebruikt of van waar ze ook komen, toch een adequaat beschermingsniveau bieden", zegt een woordvoerster.

Bij chirurgische maskers moet bijvoorbeeld het CE-label op de verpakking staan. Dat betekent dat producenten zich moeten aanmelden en dat hun producten gecertificeerd moeten worden binnen Europa. Maar dat label wordt vaak vervalst. (ANP)

Twee tieners van 16 en een man van 20 jaar uit het Oostenrijkse Linz hebben bekend van plan te zijn geweest agenten in een hinderlaag te lokken, met benzine te overgieten en in brand te steken. Hun voornemen komt uit onvrede over de coronamaatregelen in het land. Het trio heeft ook toegegeven half november een politiewagen in brand te hebben gestoken, meldde de politie vrijdag.

"We gaan ervan uit dat ze dit echt van plan waren en dat dat niet is gelukt. Daarom hebben ze alleen de politieauto aangevallen", zegt een politiewoordvoerder tegen persbureau DPA. De verdachten zouden hebben verklaard agenten als tegenstanders te zien omdat die de coronamaatregelen handhaven.

Oostenrijk heeft vanwege oplopende besmettingsaantallen besloten tot een lockdown. Maandag gaan onder meer de horeca, veel winkels en scholen dicht. Voor gevaccineerde en van Covid-19 herstelde Oostenrijkers geldt de lockdown tot uiterlijk 13 december. Wie zich nog niet heeft laten inenten blijft langer binnen, afgezien van boodschappen doen of naar de dokter gaan. In februari 2022 wordt de vaccinatieplicht van kracht.

De volledige lockdown komt na twee weken van strengere beperkingen die alleen van toepassing waren op niet-gevaccineerde mensen. Honderden extra politieagenten zijn ingezet om toe te zien op naleving van de coronamaatregelen. (ANP)

De demonstratieve optocht door Breda tegen de coronamaatregelen van het kabinet gaat zaterdag ondanks de rellen in Rotterdam door, laat de organisatie weten. "Wij zijn geschrokken van wat er allemaal is gebeurd in Rotterdam. Wij distantiëren hier ons dan ook van", zegt Joost Eras, die de actie organiseert samen met drie andere dj's die in de Bredase horeca werken. "Maar onze demonstratie gaat door."

Hij benadrukt dat er geen plek is voor geweld tijdens de tweede muziekdemonstratie in twee maanden. "Het is logisch dat mensen er klaar mee zijn, dat zijn wij ook, maar laten we alsjeblieft proberen liefde voorop te stellen. Laten we verbinden, niet slopen. Laten we praten, niet de mond snoeren. Laten we liefhebben, niet haten. Er is alleen maar liefde welkom. Laten we samen vredig demonstreren en het gesprek met elkaar aangaan."

Vrijdagavond verzamelden zich honderden mensen in het Rotterdamse centrum om te protesteren tegen het zogenoemde 2G-beleid waar de overheid op aan stuurt. Daarbij krijgen mensen alleen nog maar een coronatoegangsbewijs wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn. Het liep uit op rellen waarbij zeker zeven mensen gewond raakten en zeker twintig arrestaties werden verricht. De politie loste schoten en meerdere mensen raakten gewond.

De demonstratie in Breda begint om 13.00 uur op het Chasséveld en de deelnemers maken daarna een ronde door de binnenstad. 076AAN verwacht enkele duizenden demonstranten. (ANP)

Bij de rellen in het centrum van Rotterdam op vrijdagavond zijn zeven mensen gewond geraakt en zeker twintig arrestaties verricht. Dat werd duidelijk op een ingelaste persconferentie van de Rotterdamse driehoek (gemeente, politie en Openbaar Ministerie).

Burgemeester Ahmed Aboutaleb sprak van "een orgie van geweld" in het Rotterdamse centrum. Volgens de burgemeester heeft de politie inmiddels "de macht terug" in het hart van de stad, maar blijft die voorlopig in "opperste staat van paraatheid". Ook de politie zelf meldde rond 01.30 uur dat de situatie in de stad "beheersbaar" is.

Vrijdagavond verzamelden honderden mensen zich op de Coolsingel om te protesteren tegen het zogenoemde 2G-beleid waar de overheid op aan stuurt. Daarbij krijgen mensen alleen nog maar een coronatoegangsbewijs wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn.

Bij de rellen die uitbraken loste de politie schoten en raakten meerdere mensen gewond. Het zou gaan om waarschuwingsschoten, maar er werd ook gericht geschoten, zei een politiewoordvoerder. Over de toedracht daarvan kon de driehoek nog niets zeggen. Hetzelfde gold voor de ernst van de verwondingen. Wel is duidelijk dat er ook onder de politie gewonden zijn gevallen. Volgens de politie is ook een journalist gewond geraakt nadat hij belaagd werd door relschoppers. Voor welk medium het slachtoffer aan het werk was, is niet duidelijk. Evenmin is bekend hoe hij er aan toe is.

"Wat er precies gebeurd is, dat gaan we onderzoeken", zei de Rotterdamse hoofdofficier van justitie Hugo Hillenaar, die toevoegde nog meer aanhoudingen te verwachten. "De onderste steen gaat bovenkomen." Er komt een groot onderzoek naar de onlusten en ook naar het optreden van de politie, aldus de driehoek.

De demonstratie op de Coolsingel was niet aangemeld bij de gemeente, lichtte Aboutaleb toe. Acht ME-pelotons uit het hele land, zo'n vierhonderd agenten, werden ingeschakeld toen de boel rond 20.00 uur uit de hand liep. De burgemeester erkende dat de politie de situatie op dat moment niet in de hand had.

De driehoek heeft nog geen concreet beeld van hoe de groepen relschoppers er precies uitzagen. Naast tegenstanders van het coronabeleid zouden er mogelijk ook voetbalhooligans betrokken zijn geweest. Volgens Aboutaleb waren veel aanwezigen uit op onlusten en was er sprake van fors geweld. Agenten werden onder meer met zwaar vuurwerk bekogeld.

De politie zette een waterkanon om de situatie onder controle te krijgen. Vier politiewagens gingen in vlammen op. Brandweerlieden moesten bij het blussen beschermd worden door agenten, aldus Aboutaleb. Ook brommers, prullenbakken en ander straatmeubilair werden in brand gestoken of opgeworpen als barricade.

Tot 04.30 uur geldt er een noodbevel voor het centrum. Dat houdt in dat niemand zich daar mag ophouden. Hetzelfde geldt rondom Rotterdam CS en station Rotterdam Blaak. Het treinverkeer van en naar Rotterdam Centraal werd op last van de politie stilgelegd, maar kwam rond 00.15 uur weer op gang. Ook ging het station enige tijd dicht vanwege de rellen. (ANP)

Bij rellen in Rotterdam op de Coolsingel zijn gewonden gevallen doordat de politie waarschuwingsschoten heeft gelost, meldt de politie. Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen gewond zijn geraakt.

Op de Coolsingel voert de ME vrijdagavond charges uit. Ook is een waterkanon ingezet en is een noodbevel van kracht. Dit betekent dat mensen zich niet mogen ophouden op en rondom de Coolsingel en de stations Centraal Station en Blaak. Het Centraal Station is door de ongeregeldheden inmiddels gesloten, meldt de politie. 

Op sociale media circuleren beelden van een gewond persoon. Volgens de politie is het nog onduidelijk hoe en door wie deze persoon gewond is geraakt.

Voorzitter Gerrit van de Kamp van de politievakbond ACP sluit niet uit dat agenten hadden geschoten uit noodweer omdat "de situatie uiterst bedreigend was en de agenten zich daarom genoodzaakt zagen te schieten". Hij is zeer ontstemd over de situatie. "Dit zijn geen rellen meer dit is extremistisch gedrag. Dit is niet meer normaal." Volgens Van de Kamp is er veel schade aangericht, maar gaat zijn zorg nu eerst uit naar zijn collega's in Rotterdam. "We hopen dat de collega's veilig thuiskomen."(ANP)

De politie heeft het station Rotterdam Centraal en een metrostation afgesloten. In verband met de rellen rijden er geen treinen van en naar Rotterdam CS, meldt NS. Op borden boven de ringweg A20 bij Rotterdam en op lokale wegen worden automobilisten gewaarschuwd het centrum van Rotterdam te mijden wegens de situatie.

Honderden betogers protesteerden tegen het zogenoemde 2G-beleid, waar de overheid op aanstuurt. Mensen kunnen dan alleen nog maar een coronatoegangsbewijs krijgen wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn. De betoging liep uit op rellen. 

Ook zou een journalist zijn aangevallen door relschoppers, maar de woordvoerder kon dat nog niet bevestigen. (ANP)

De politie in Rotterdam heeft bij rellen op de Coolsingel meerdere waarschuwingsschoten gelost. Ook is de ME ingezet om de relschoppers te verdrijven, zegt een woordvoerder van de politie.

Honderden betogers hadden zich vrijdagavond in Rotterdam op de Coolsingel verzameld. Ze protesteerden tegen het zogenoemde 2G-beleid waar de overheid op aan stuurt en waarbij mensen alleen nog maar een coronatoegangsbewijs krijgen wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn. De betoging liep vervolgens uit op rellen.

Betogers staken vuurwerk af en er werden brandjes gesticht op straat, meldt de politie. Er zouden ook politieauto's en straatmeubilair zijn vernield, maar de woordvoerder kon dat niet bevestigen. Op social media zijn ook beelden te zien van een politieauto die in brand zou zijn gestoken.

Eerder op de dag werd via sociale media al opgeroepen tot een betoging tegen 2G. Een woordvoerster van de gemeente liet weten dat de demonstratie niet was aangemeld.

 Honderden betogers hebben zich in Rotterdam op de Coolsingel verzameld. Ze protesteren tegen het zogenoemde 2G-beleid waar de overheid op aan stuurt en waarbij mensen alleen nog maar een coronatoegangsbewijs krijgen wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn.

Ook steken de betogers vuurwerk af en worden er brandjes gesticht op straat. De politie is aanwezig, zegt een woordvoerder. Er zouden ook politieauto's en straatmeubilair zijn vernield, maar de woordvoerder kon dat niet bevestigen.

Eerder op de dag werd via sociale media al opgeroepen tot een betoging tegen 2G. (ANP)

Zuyderland, met ziekenhuizen in Heerlen en Sittard, heeft met corona besmette medewerkers gevraagd toch te komen werken. Het gaat hierbij om besmette medewerkers die géén klachten hebben en het is op vrijwillige basis. De ondernemingsraad (or) is het daar niet mee eens. Maandag volgt overleg tussen or en ziekenhuisbestuur, zo bevestigde een woordvoerder berichtgeving hierover in De Limburger vrijdag.

De raad van bestuur van Zuyderland heeft de or om instemming gevraagd om met corona besmette medewerkers na één dag te vragen om toch te komen werken. Het gaat dan met name om zorgpersoneel op de intensive care en de spoedeisende hulp. De or vindt echter dat alternatieven moeten worden onderzocht, zoals de inzet van het leger of de inhuur van externen. (ANP)

Medewerkers van ziekenhuis Radboudumc in Nijmegen doen in een filmpje op Twitter een dringende oproep aan iedereen om de coronaregels te volgen en bijvoorbeeld de contacten tot een minimum te beperken.

"We balen allemaal verschrikkelijk" van de nieuwe situatie, zegt er een. "Alle ziekenhuizen stromen nu over," stelt de ander. De medewerkers wijzen erop dat de ziekenhuizen al vol lagen met mensen die al lang op zorg moesten wachten en dat ze mensen opnieuw moeten vertellen dat hun behandeling niet doorgaat. Dat doet pijn bij de patiënten en hun familie, bij de zorgverleners, maar straks misschien ook bij diegenen die nu gewoon naar het filmpje kijken of hun dierbaren, waarschuwen ze. (ANP)

Nederland en de andere Europese landen mogen de anti-Covid-pil van MSD alvast gebruiken, in afwachting van goedkeuring en toelating. Dat heeft de Europese toezichthouder voor geneesmiddelen, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam vrijdag laten weten.

Met het advies kunnen landen alvast besluiten om het middel te verstrekken "met het oog op toenemende besmettingscijfers en sterfte door Covid-19 in de Europese Unie," aldus het EMA. Het middel is bedoeld voor mensen die net positief zijn getest op het virus en risico lopen daar heel ziek van te worden. (ANP)

Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus zich verspreidt, loopt langzaam maar zeker iets op. Het staat nu op 1,26. Dat is het hoogste niveau in bijna drie weken. Afgelopen dinsdag was het 1,21, vorige week vrijdag ook.

Een reproductiegetal van 1,26 betekent dat honderd mensen met corona gemiddeld 126 anderen besmetten. Zij dragen het virus over aan 159 mensen, die vervolgens 200 anderen aansteken. Bij elke stap loopt het aantal nieuwe dragers op. (ANP)

Huisartsen en hun medewerkers krijgen vanaf 7 december hun boosterprik tegen corona. Dat schrijft de Landelijke Huisartsen Vereniging. Ze zullen in en door 23 ziekenhuizen worden geprikt. In een aantal regio's wordt het door snelle organisatie mogelijk nog eerder.

Alle huisartsenposten en huisartspraktijken krijgen uiterlijk de eerste week van december brieven met codes, waarmee een afspraak voor de prik kan worden gemaakt. (ANP) 

Europarlementariërs hoeven volgende week niet opeengepakt te vergaderen en te stemmen. Nu het coronavirus weer zo rondwaart, mogen ze toch vanuit huis blijven werken, stelt voorzitter David Sassoli voor.

Het parlement maakte het al snel na het uitbreken van de coronapandemie mogelijk om online mee te vergaderen en te stemmen. Maar vorige maand meende Sassoli juist terug te kunnen keren naar de oude gang van zaken. Alle Europarlementariërs moesten volgende week naar het Franse Straatsburg afreizen om daar bijeen te komen, vond hij.

Dat kwam hem op veel verzet te staan. Nu in veel EU-landen het virus weer snel om zich heen grijpt, zou het onverantwoord zijn met ruim zevenhonderd Europarlementariërs en hun entourage samen te drommen in het Straatsburgse parlementsgebouw, vonden veel leden. Ze vroegen Sassoli het besluit terug te draaien. Die zegt nu dat hij heeft "geluisterd naar de zorgen die velen van jullie hebben uitgesproken" en de fractievoorzitters voorstelt om thuiswerk weer mogelijk te maken.

De voorzitter besloot vorige maand om aan de ingang van de gebouwen van het EP in Straatsburg, Brussel en Luxemburg om een coronapas te vragen. Ook dat is op weerstand gestuit. Een aantal Europarlementariërs stapte naar de Europese rechter. Die moet er nog over oordelen, maar bepaalde wel dat voorlopig een negatieve sneltest genoeg moet zijn om binnen te mogen. (ANP) 

Wie van plan is om binnenkort op vakantie te gaan in Duitsland moet zich vanaf zondag weer aanmelden op www.einreiseanmeldung.de. Wie geen QR-code heeft of een bewijs dat hij genezen is van corona moet verplicht in quarantaine. Wie niet gevaccineerd is mag zich op zijn vroegst vijf dagen nadat hij in Duitsland is gearriveerd laten testen. Afhankelijk van de uitslag eindigt daarna de quarantaine. Voor kinderen jonger dan 12 jaar gelden de regels niet.

Dat komt volgens de Duitse overheidssite grenzinfo.eu en volgens het samenwerkingsverband Euregio doordat Nederland door Duitsland is aangewezen als hoogrisicogebied. De strenge regels hebben al eerder in coronatijd gegolden, maar waren nu al een poosje buiten werking. In Duitsland geldt wel nog steeds een mondkapjesplicht.

De Duitse deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen, grenzend aan Zuid- en Oost-Nederland, besloot eerder deze week al om vanaf komende week de 2G-regel in te voeren voor de hele vrijetijdssector. Dat betekent dat Duitsers, maar ook Nederlanders die graag in Duitsland winkelen en kerstmarkten bezoeken, een QR-code moeten hebben of genezen moeten zijn van Covid-19. De deelstaat Nedersaksen, grenzend aan Noord-Nederland houdt het voorlopig bij 3G: daar zijn ook mensen met een recente negatieve coronatest nog welkom. (ANP) 

De Amerikaanse medicijntoezichthouder FDA keurt een derde prik met het coronavaccin van Moderna en Pfizer/BioNTech goed voor iedereen van 18 jaar en ouder. De boostershot wordt nu in de Verenigde Staten alleen nog toegediend aan bepaalde risicogroepen.

De extra inenting volgt minstens zes maanden na de toediening van de tweede dosis. Nu er goedkeuring ligt, buigt een speciale vaccinatiecommissie van het Amerikaans centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (CDC) zich over de uitrol van de vaccins.

Inwoners van de Verenigde Staten kunnen sinds dit najaar extra worden gevaccineerd als ze minstens 65 jaar zijn, onderliggende medische aandoeningen hebben of vanwege hun werk een verhoogd risico op besmetting lopen. (ANP) 

Ziekenhuizen hebben in de afgelopen dag 317 nieuwe coronapatiënten opgenomen. Dat is het hoogste aantal sinds 4 mei. Het is de derde keer in de afgelopen vier dagen dat meer dan 300 mensen in een dag tijd moesten worden opgenomen vanwege hun coronaklachten.

In de afgelopen week registreerde het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) gemiddeld zo'n 277 nieuwe opnames per dag. Dat is 27 procent meer dan in de week ervoor. Het gemiddelde stijgt voor de 38e dag op rij en staat nu op het hoogste niveau sinds 7 mei.

In totaal behandelen ziekenhuizen nu 2147 coronapatiënten. Dat zijn er 37 meer dan op donderdag. Half mei lagen voor het laatst zo veel mensen in het ziekenhuis vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt.

Van de 2147 opgenomen mensen liggen 1719 op een verpleegafdeling, 22 meer dan op donderdag, en 428 op een intensive care, 15 meer dan een dag eerder. (ANP) 

Het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) hoopt dat de eerste coronapatiënten komende dinsdag overgeplaatst kunnen worden naar Duitsland, zo laat een woordvoerster vrijdag weten. Voorzitter van het LNAZ Ernst Kuipers maakte eerder bekend dat Duitsland toch weer Nederlandse coronapatiënten kan overnemen.

Coronapatiënten die verplaatst worden naar Duitse ziekenhuizen komen terecht in de grensdeelstaat Noordrijn-Westfalen, aldus de woordvoerster. Er is plek voor twintig mensen in Duitsland. Het gaat om zowel ic-bedden als bedden op de verpleegafdelingen.

Het lukt vermoedelijk niet om alle patiënten op dinsdag over te krijgen. Voor het vervoer moeten namelijk ambulances en personeel worden vrijgemaakt. "We verplaatsen zoveel mogelijk mensen op dinsdag en gaan zo nodig op woensdag verder."

Begin deze maand nog, toen de Limburgse ziekenhuizen waarschuwden voor een "zorginfarct", was het volgens het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) nog geen optie om opnieuw patiënten naar Duitsland te brengen. De oosterburen kampten op dat moment ook te zeer met krapte aan zorgmedewerkers en een groeiend aantal patiënten. (ANP) 

Duitsland wijst Nederland vanwege de vele coronabesmettingen in het land vanaf zondag weer aan als een hoogrisicogebied. Reizigers vanuit Nederland moeten zich voor vertrek naar Duitsland via internet registreren bij de Duitse autoriteiten en bij aankomst in quarantaine als ze geen vaccinatie- of herstelbewijs kunnen uploaden.

De quarantaineperiode duurt tien dagen, maar kan vanaf de vijfde dag met een coronatest vroegtijdig worden beëindigd. De inreisbeperkingen gelden voor alle mensen die in de tien dagen voor hun aankomst in een hoogrisicogebied zijn geweest. Bonaire, Sint Eustatius en Saba hebben die status al sinds eind juli.

Duitsland eist van iedereen vanaf 12 jaar, ongeacht waar ze vandaan komen, een coronabewijs als zij het land in reizen of op doorreis zijn. Dat mag een vaccinatie- of herstelbewijs zijn, maar ook een recente coronatest. Reizigers zonder de juiste documenten kunnen worden beboet. Er gelden uitzonderingen voor mensen die bijvoorbeeld voor hun werk of opleiding de grens over gaan.

(ANP)

Mensen die na een eerste coronaprik een mogelijke allergische reactie kregen, kunnen in veruit de meeste gevallen wel gewoon veilig een tweede dosis van het vaccin krijgen. Dat bevestigt allergoloog en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie (NVvAKI) Maurits van Maaren na berichtgeving van de NOS. Reden is dat de soms heftige reactie die sommige mensen kregen na een eerste prik achteraf helemaal geen allergie blijkt te zijn.

Zo kregen mensen bijvoorbeeld hartkloppingen, een druk op de borst, benauwdheid of werden ze onwel. "Dat zijn klachten die vaak niet het gevolg van een allergie zijn, maar eerder bij bijvoorbeeld acute stress of hyperventilatie kunnen voorkomen. En soms is het niet te verklaren", aldus van Maaren. Met goede begeleiding bij de tweede prik blijven de klachten vaak uit.

Allergie tegen bestanddelen van de coronavaccins bestaat wel, maar dat is erg zeldzaam, aldus Van Maaren. Toch kunnen ook in dat geval de meeste mensen alsnog gevaccineerd worden. "Het kan bijvoorbeeld zijn dat je allergisch bent voor een hulpstof uit een van de vaccins. We kunnen dat voor iemand bepalen op basis van een huidtest en dan kan diegene vaak alsnog een prik krijgen, van een ander vaccin dat die hulpstof niet bevat." (ANP) 

De Britse overheid was zo druk met het treffen van voorbereidingen voor een no-dealbrexit, dat er minder tijd en mankracht beschikbaar was om plannen te maken voor wat te doen als er een grote pandemie uit zou breken, zoals corona. Dat stelt de Britse toezichthouder National Audit Office (NAO) na onderzoek.

Het onderdeel van de Britse overheid dat zich bezighoudt met het maken van plannen voor noodgevallen had meer dan de helft van zijn personeel aan het werk gezet om alle mogelijke verstoringen als gevolg van de brexit het hoofd te bieden. Daarmee werden de mogelijkheden van het Civil Contingencies Secretariat om ook andere risico's te behandelen beperkt, aldus het NAO.

Toch waren er volgens de toezichthouder ook positieve effecten van de uitvoerige voorbereiding op mogelijke brexitproblemen. Op verschillende ministeries werd door de aandacht daarvoor de capaciteit om crises het hoofd te bieden uitgebreid.

Andere zaken waar het Verenigd Koninkrijk niet genoeg aandacht aan heeft besteed volgens het NAO zijn onder meer plannen ter ondersteuning van de werkgelegenheid en bescherming van kwetsbare mensen. Bovendien deed de Britse regering te weinig toen het gewezen werd op de gebrekkige voorbereiding op een mogelijke pandemie.

Het rapport van het NAO zet mogelijk meer druk op de regering van premier Boris Johnson. Die ligt al onder vuur vanwege de beslissingen die hij tijdens de coronapandemie nam. Volgend voorjaar begint daarover een groot onderzoek. Het Verenigd Koninkrijk kende niet alleen de meeste coronadoden in Europa, maar kreeg ook de grootste economische klap van alle G7-landen te verwerken.

(ANP)

De Spaanse autoriteiten zijn op zoek naar een groep van veertien Nederlanders die in quarantaine moesten in de regio Extremadura. Volgens Spaanse media zijn onder hen zeker vijf coronabesmettingen opgedoken en moest iedereen verplicht in isolatie, maar is het hele gezelschap spoorloos verdwenen.

De groep verbleef in de provincie Cáceres en moest na een positieve test in quarantaine in een pand bij het plaatsje Navas del Madroño, meldt de nieuwssite El Diario. Eerder deze week bleken de Nederlanders echter te zijn vertrokken, ontdekten de lokale gezondheidsautoriteiten.

De regioregering heeft een alarm verspreid en het ministerie van Gezondheid ingelicht, zegt de burgemeester tegen tv-zender Antena 3. Hij noemt het "surreëel" dat de groep er vandoor lijkt te zijn gegaan. Een aan de lokale overheid verbonden gezondheidsdeskundige spreekt van een "zeer ernstige overtreding" van de coronaregels. (ANP)

Nu het aantal coronagevallen sterkt stijgt, geeft 40 procent van de ongevaccineerden aan dat het slechter met ze gaat. Dat percentage ligt fors hoger dan bij gevaccineerden, van wie 24 procent zegt zich de afgelopen maand mentaal minder te zijn gaan voelen, meldt EenVandaag op basis van eigen onderzoek. Ook voelen mensen die niet gevaccineerd zijn zich eenzamer door coronamaatregelen en discussies over vaccinatie.

Na de invoering van de coronapas zegt 29 procent van de ongevaccineerden minder mensen te ontmoeten. Door ruzies of meningsverschillen over vaccinaties gaan ze bekenden uit de weg of worden ze door hen gemeden. Volgens het actualiteitenprogramma deden 31.158 leden van het EenVandaag Opiniepanel aan het onderzoek mee, waarvan 2536 aangaven niet te zijn gevaccineerd.

Onder de niet-gevaccineerden zijn volgens EenVandaag drie groepen te onderscheiden die sterk van elkaar verschillen op persoonlijke kenmerken, hoe ze in het leven staan maar vooral in de mate waarin er nog een kans bestaat dat zij zich toch laten inenten.

De grootste groep vormen de principiële antivaxers. Zij hebben een sterk gevoel van wantrouwen naar de overheid en farmaceutische bedrijven en zijn niet van plan zich te laten inenten. Ook zijn ze tegen iedere vorm van coronamaatregelen, stemden niet of op Forum voor Democratie. De tweede groep is de inhoudelijk twijfelaar. Deze mensen twijfelen over de werking van het vaccin en hebben angst voor bijwerkingen. En de laatste groep bestaat uit pragmatische uitstellers. Ze zijn er nog niet aan toegekomen een prik te halen. (ANP)

Het Outbreak Management Team (OMT) komt vrijdag weer bijeen voor overleg over het coronabeleid. Zorgminister Hugo de Jonge heeft advies gevraagd over de regels rondom het coronatoegangsbewijs.

Het kabinet stuurt aan op een 2G-beleid, waarbij mensen alleen nog maar een coronatoegangsbewijs krijgen wanneer ze gevaccineerd of genezen zijn. Bij een 1G-beleid zou juist iedereen getest moeten worden voor toegang. Vooral GroenLinks en de ChristenUnie zijn daar voorstander van. De Jonge betwijfelt of het haalbaar is zo'n groot aantal tests per week uit te voeren.

Bij 3G zijn alle drie de opties toegestaan. Dat model is nu van kracht.

Minister van Justitie Ferd Grapperhaus zei eerder deze week dat hij het OMT ook om advies zou vragen over een plan van de horeca om toch langer open te blijven. In dat model mogen mensen vanaf 20.00 uur niet meer binnenkomen in horecazaken, maar mogen de gelegenheden wel openblijven met de gasten die al binnen waren.

Het OMT komt vrijdag samen, maar dat wil niet zeggen dat de experts ook die dag met advies komen. Het kabinet kijkt op 3 december wat het effect is geweest van de coronamaatregelen die vanaf afgelopen zaterdag zijn ingevoerd. (ANP)

In Suriname is nog steeds sprake van een dalende trend in het aantal Covid-19-gevallen, zei Javier Asin, voorzitter van het Nationaal Coördinatie Team Covid-19, donderdag. Toch bereiden de autoriteiten zich alweer voor op een vijfde golf van besmettingen, die er volgens de deskundigen in de komende maanden zeker zal komen.

De ervaring leert dat er een duidelijke relatie is tussen de situatie in Nederland en die van Suriname. Zo blijkt dat na een daling van het aantal besmettingen in Nederland de situatie in Suriname weer verslechtert. De verklaring hiervoor is dat er intensief reisverkeer is tussen Suriname en het voormalige moederland.

"Suriname volgt steevast de golven in het buitenland", zei Asin. "Daarnaast is het in Suriname regentijd waardoor mensen vaker binnen zitten in gesloten ruimtes. Daar komt nog bij dat het in de landen waar de toeristen vandaan komen griepseizoen is." Asin verwacht dat de vijfde golf in Suriname heftiger verloopt dan in Europa. Dit komt door de lage vaccinatiegraad van rond de 42 procent, ongeveer de helft van die van Nederland.

Asin en zijn collega's houden de Covid-19-situatie in andere landen, waaronder Nederland, goed in de gaten. "Ons geluk is dat we iedere keer kunnen leren van wat er eerst in het buitenland is gebeurd", aldus Asin, die het wel verstandiger lijkt om eerder dan Nederland gedaan heeft te beginnen met boosterprikken.

Ook werd donderdag bekend dat de Surinaamse minister van Volksgezondheid, Amar Ramadhin, weer uit het ziekenhuis is. Op 11 november werd hij positief getest op Covid-19, een paar dagen later moest hij in het ziekenhuis worden opgenomen. Hij komt nu thuis weer op krachten. (ANP)

Het aantal sterfgevallen lag vorige week fors hoger dan gebruikelijk is voor deze tijd van het jaar. In totaal overleden er ruim 3750 mensen. Dat zijn er bijna 850 meer dan verwacht, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens het statistiekbureau is de hogere sterfte in alle leeftijdsgroepen terug te zien.

Een verklaring voor de hogere sterfte heeft het CBS nog niet. Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) werden afgelopen week wel meer sterfgevallen van coronapatiënten geregistreerd.

Volgens het CBS is de oversterfte de laatste weken duidelijk aan het oplopen. Maar sinds begin augustus ligt de sterfte al boven de aantallen die gebruikelijk zijn in deze periode.

Naar schatting overleden er vorige week 2100 mensen van 80 jaar of ouder. Dat zijn er bijna 500 meer dan verwacht. Bij deze leeftijdsgroep is de sterfte al vier weken opvallend hoog. Dat geldt ook voor mensen van 65 tot 80 jaar. In deze leeftijdsgroep stierven er vorige week 1200 mensen, bijna 300 meer dan verwacht. Onder mensen jonger dan 65 jaar was de sterfte afgelopen week naar schatting 450. Dat zijn er ruim 50 meer dan verwacht. (ANP)

 Burgemeesters en gemeenten willen dat er de komende jaarwisseling een algeheel vuurwerkverbod gaat gelden. Het Veiligheidsberaad pleit daarvoor in een brief die donderdagavond is verzonden aan demissionair veiligheidsminister Ferd Grapperhaus. De partijen willen zowel een verbod op de verkoop als op het afsteken van vuurwerk.

Vorig oud en nieuw gold er zo'n algeheel verbod vanwege de coronacrisis. Daarvoor werd gekozen om te voorkomen dat er extra druk op de zorg zou ontstaan vanwege vuurwerkincidenten, naast de hoge druk door de pandemie. Volgens de burgemeesters en Vereniging van Nederlandse Gemeenten is de huidige druk op de zorg en het personeel ook dit jaar reden voor een landelijk vuurwerkverbod.

Daarnaast moet vanwege het oplopende aantal besmettingen volgens de burgemeesters en de VNG het aantal contacten tussen mensen beperkt worden. De jaarwisseling en het afsteken van vuurwerk zorgen juist voor het tegenovergestelde gedrag. Het doel moet dit jaar juist zijn dat de jaarwisseling in klein gezelschap wordt gevierd, om zo het aantal coronabesmettingen terug te dringen. Een eenmalig vuurwerkverbod kan bijdragen aan het voorkomen van overbelasting van de zorg, aldus de burgemeesters en VNG aan Grapperhaus.

Het vuurwerkverbod kan ook op steun rekenen van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. Die meent dat "iedere overheidsmaatregel die een acute zorgvraag kan voorkomen", welkom is. De traumachirurgen wijzen erop dat de afgelopen jaren gemiddeld 400 mensen spoedeisende hulp nodig hadden en zo'n 800 mensen de huisartsenpost bezochten als gevolg van vuurwerkletsel. Het vuurwerkverbod van vorig jaar voorkwam 70 procent van de SEH-bezoeken tijdens de jaarwisseling, zo halen de chirurgen onderzoek van VeiligheidNL aan.

Eerder donderdag werd bekend dat het demissionaire kabinet ernaar neigt dit jaar geen landelijk verbod af te kondigen tijdens de jaarwisseling. Niet alleen het Veiligheidsberaad, met daarin een afvaardiging van Nederlandse burgemeesters, ook verpleegkundigen zeiden eerder niet blij te zijn met dat voornemen. Vanuit de vuurwerkbranche klonk via de voorzitter echter een "zucht van verlichting". (ANP)

Honderden horecazaken in de hoofdstad houden de deuren gesloten sinds de nieuwe coronamaatregelen dit weekend zijn ingegaan. Dat bevestigt een woordvoerster van Koninklijke Horeca Nederland regio Amsterdam na berichtgeving van Het Parool. De redenen voor de sluitingen lopen uiteen, maar de combinatie van personeelstekort en de extra coronamaatregelen staan bovenaan de lijst, aldus de woordvoerster.

"Clubs kunnen zonder te placeren niet openblijven en veel bedrijven hebben een grote uitdaging om hun personeel te behouden. Dat vertrekt zelf weer uit de horeca en wacht niet op het moment dat het contract wordt beëindigd", aldus de woordvoerster. Horecaconcerns kiezen ervoor om slechts een aantal van de vestigingen te openen in plaats van allemaal, en door het teruglopende toerisme kiezen hotels met een restaurant ervoor helemaal gesloten te blijven bij weinig gasten. Exacte aantallen heeft de woordvoerster niet, maar het zou gaan om honderden gesloten bedrijven op een totaal van zo'n 6000 in Amsterdam. (ANP) 

Ongeveer de helft van alle basisscholen heeft de afgelopen tijd klassen naar huis moeten sturen omdat er een coronabesmetting in de klas was of omdat een leerkracht geen les kon geven door corona. Demissionair minister Arie Slob (Onderwijs) noemt het "forse aantallen" en gaat het Outbreak Management Team (OMT) vragen ook scholen mee te nemen in het volgende advies.

In sommige gevallen heeft de GGD geadviseerd een klas naar huis te sturen, laat de minister weten. Ook het aangescherpte quarantaineadvies leidt ertoe dat docenten vaker thuis moeten blijven en geen les kunnen geven.

Slob noemt het "ernstig en zorgelijk" dat zoveel scholen klassen naar huis moeten sturen. Hij vindt het nog verantwoord dat scholen open zijn, maar wil wel het OMT vragen hoe scholen het aantal besmettingen binnen de perken kunnen houden.

D66-Kamerlid Jan Paternotte zegt dat scholen "richting" willen krijgen over wat ze moeten doen om het aantal besmettingen laag te houden. Hij vindt het aantal scholen met dichte klassen "echt heel veel". (ANP)

Begin volgende week zullen de eerste coronapatiënten naar Duitsland worden verplaatst om daar in de ziekenhuizen geholpen te worden. Dat zegt voorzitter Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) Ernst Kuipers vandaag tegen radiozender BNR. Kuipers heeft daarover vanmiddag overeenstemming bereikt met een Duitse collega.

Eerder leek er door het hoge aantal coronapatiënten in ook de Duitse ziekenhuizen, geen plek te zijn om net als tijdens eerdere coronagolven patiënten van Nederland over te nemen. Dat is nu veranderd, Duitsland kan "een beperkt aantal patiënten" plaatsen. "Maar dat zal niet vandaag al gebeuren", aldus Kuipers tegen BNR. Sinds de bevestiging donderdagmiddag is het LNAZ "de praktische zaken aan het inregelen, waarna de eerste patiënten waarschijnlijk begin volgende week die kant uitgaan".

Begin deze maand nog, toen de Limburgse ziekenhuizen waarschuwden voor een "zorginfarct", was het volgens het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) nog geen optie om opnieuw patiënten naar Duitsland te brengen, bijvoorbeeld naar het voor Limburgers nabijgelegen Aken. Onze oosterburen kampten op dat moment ook te zeer met krapte aan zorgmedewerkers en een groeiende aanwas van patiënten. (ANP)

De drie doktersassistenten die begin deze maand zijn opgepakt voor handel in valse vaccinatiebewijzen zijn weer op vrije voeten. De rechtbank in Amsterdam heeft eind vorige week en begin deze week hun voorlopige hechtenis geschorst, meldt het Openbaar Ministerie.

De vrouwen, 30, 31 en 52 jaar oud, werkten bij een Amsterdamse artsenpraktijk. Ze zouden tientallen mensen hebben geholpen aan een vaccinatiebewijs, zonder dat zij daadwerkelijk een of twee prikken hebben ontvangen. Na de invoer in het registratiesysteem kregen de klanten tegen betaling van 500 tot 1000 euro van de vrouwen een QR-code en een vaccinatiepaspoort met stempels van de praktijk. Met het bewijs konden zij onder meer naar horeca, theaters, bioscopen en voetbalstadions.

De 52-jarige vrouw kwam vorige week vrijdag al vrij vanwege persoonlijke omstandigheden, besloot de rechter-commissaris. Begin deze week besloot de raadkamer weliswaar dat de twee andere vrouwen langer vast moesten blijven, maar werd die gevangenhouding direct geschorst. De reden daarvan is niet bekend.

In de zaak is vorige week donderdag nog een vierde verdachte aangehouden. Hij is na verhoor heengezonden. Alle vier blijven nog wel verdachte, aldus het OM. (ANP)

 Voor ongevaccineerden in Duitsland dreigen forse beperkingen bij een hoog aantal coronapatiënten in ziekenhuizen. Als in een deelstaat een bepaalde drempel wordt overschreden, is op veel plekken alleen nog toegang voor gevaccineerden en genezen personen (de zogenoemde 2G-regel), maakte de Duitse bondskanselier Angela Merkel bekend na topoverleg met de zestien deelstaten.

Gaat het nog verder de verkeerde kant op, dan moeten mensen die zijn ingeënt of hersteld een negatieve test tonen voordat zij bijvoorbeeld naar een voorstelling, kapper of wedstrijd mogen. En als het aantal coronazieken in klinieken nog verder stijgt, komen nog meer beperkingen.

Merkel had de leiders van de deelstaten, die voor een groot deel zelf verantwoordelijk zijn voor de aanpak van corona, opgeroepen alles te doen om het aantal besmettingen af te remmen. Volgens haar is de huidige situatie "dramatisch". In meerdere deelstaten wordt de 2G-regel al toegepast, maar elders gelden soepelere of juist strengere regels. Deskundigen waarschuwden voor een lappendeken.

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is een bepalende factor geworden voor de beoordeling van de coronasituatie, en niet meer uitsluitend het aantal nieuwe besmettingen. Merkel hamerde al dagen op nieuwe beperkingen als in ziekenhuizen een bepaald aantal coronapatiënten ligt. Anders blijven de cijfers over de bedbezetting in de klinieken een "tandeloze tijger", zei ze.

De deelstaten besloten verder dat zorgpersoneel zich moet laten inenten tegen het coronavirus. Er komt een vaccinatieplicht voor medewerkers van ziekenhuizen, verzorgingshuizen en bejaardencentra. Duitsland volgt daarmee de buurlanden België en Frankrijk. (ANP)

Het demissionaire kabinet neigt ernaar dit jaar geen landelijk vuurwerkverbod af te kondigen met oud en nieuw. Dat bevestigen Haagse bronnen na berichtgeving van de NOS. Zij benadrukken wel dat een definitief besluit pas vrijdag in de ministerraad valt. Daar wordt nog wel de nodige discussie verwacht over de kwestie.

Verscheidene partijen in de Tweede Kamer hadden het kabinet gevraagd om net als vorig jaar geen vuurwerk toe te staan rond de jaarwisseling. De maatregel was destijds bedoeld om de ziekenhuizen, die kampten met een hoog aantal coronapatiënten, niet nog verder te belasten. De laatste weken loopt het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen weer sterk op.

Toch ziet het kabinet volgens ingewijden nu geen aanleiding voor een landelijk verbod op het verkopen en afsteken van vuurwerk. Gemeenten kunnen wel lokaal maatregelen nemen om vuurwerk aan banden te leggen.

Het Outbreak Management Team (OMT) zou er in het vorige advies een uitspraak over doen, maar schreef toen dat er nog meer onderzoek nodig is voordat het een advies kan uitbrengen. Demissionair premier Mark Rutte zei op de persconferentie over corona van vorige week vrijdag al dat een verbod nog niet zeker was en dat het kabinet er nog over nadacht. (ANP)

Zeker 25 voormalige Kamerleden blijken inmiddels besmet geraakt met het coronavirus, nadat ze hadden deelgenomen aan een gezamenlijk uitje met een bus op 3 november. Dat bevestigt de voorzitter van de vereniging van oud-parlementariërs, de VOP, voormalig Kamerlid voor de VVD Jan Kees Wiebenga. "We zijn er erg door getroffen en ongelukkig mee." Alle deelnemers aan de trip waren gevaccineerd, zegt hij, en alles was volgens de regels voorbereid. "Het is heel vreemd en raadselachtig."

Eerder werd bekend dat al veertien leden van de VOP het virus hadden opgelopen, maar donderdag liet het bestuur de leden weten dat het aantal is gestegen tot 25, meer dan de helft van de deelnemers aan het uitstapje. Wiebenga is zelf ook besmet geraakt en is daar een beetje ziek van geweest. Over de toestand van de anderen wil hij niets zeggen. Een deelneemster voelt zich volgens eigen zeggen al een tijdje knap beroerd, maar is wel thuis. De 25 hebben zichzelf bij de club gemeld, in theorie zouden nog meer mensen besmet kunnen zijn geraakt. Dat gaat de VOP nog uitzoeken, zegt Wiebenga.

Het gezelschap bekeek tijdens het werkbezoek bij een kasteel in Helmond een auto met zonnepanelen en lunchte, na alle QR-codes te hebben getoond, binnen in het monument. Daarop ging het per bus naar de Peel om kennis te nemen van de spanningen tussen de agrarische belangen in de streek en de belangen van natuur en milieu.

Het ging om een bus die geregeld was door de gemeente Helmond. Volgens een van de deelnemers werden de mondkapjes, die in het openbaar vervoer wel verplicht zijn, veelal in zak of tas gelaten. De QR-codes waren gecontroleerd en men had toch ook al bij elkaar aan tafel gezeten, zo was de gedachte. Wiebenga kon hier donderdag niets over vertellen. Hij benadrukt dat de QR-codes wel drie keer gecontroleerd zijn. (ANP)

 In Oostenrijk, waar al extra beperkingen gelden voor ongevaccineerden, hebben twee deelstaten voor iedereen een strikte lockdown afgekondigd. Salzburg en Opper-Oostenrijk gaan weer grotendeels op slot in de strijd tegen het stijgend aantal coronabesmettingen.

De twee deelstaten kampen met de hoogste infectiecijfers van het land en de ziekenhuizen liggen er vol coronapatiënten. Het is de bedoeling voor Kerstmis de maatregelen te beëindigen, maar de autoriteiten geven geen garantie.

Enkel supermarkten, drogisterijen en apotheken blijven open. De rest van de detailhandel en de horeca moeten vanaf maandag dichtblijven, net als de scholen. Mensen mogen alleen hun huis nog verlaten voor dringende boodschappen, voor lichaamsbeweging, om naar het werk te gaan of om medische redenen. (ANP)

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) waarschuwt mensen zich niet expres te laten besmetten met het coronavirus. De Inspectie wijst erop dat dit gevaarlijk is en zegt "verontwaardigd" te zijn over initiatieven om expres het virus op te lopen. De IGJ vindt dat iedereen die zichzelf besmet "opzettelijk de publieke gezondheid in gevaar brengt".

De IGJ zegt een site te onderzoeken die mensen de mogelijkheid biedt opzettelijk het coronavirus op te lopen. Eerder op de dag werd een website veel besproken op sociale media, waar mensen een pakket konden kopen met volgens de site het coronavirus in een buisje. Die pagina is momenteel onbereikbaar.

Inspecteur-generaal Marina Eckenhausen van de IGJ noemt dergelijke initiatieven "een klap in het gezicht" voor nabestaanden van coronaslachtoffers en voor "iedereen die zich al ruimschoots anderhalf jaar inzet om de pandemie te bestrijden". (ANP)

Zorgpersoneel in Hongarije moet binnenkort een boosterprik tegen het coronavirus halen. Ook moet iedereen vanaf zaterdag in de meeste overdekte ruimtes een mondkapje op, maakte de stafchef van premier Viktor Orbán bekend op een persconferentie.

Eerder stelde de overheid al een vaccinatieplicht in voor zorgmedewerkers. Met de nieuwe maatregelen hoopt Boedapest de oplopende coronacijfers te keren. Hongarije kampt net als veel andere Europese landen met een flinke heropleving van het virus. Donderdag werden er ruim 10.000 besmettingen gemeld, het hoogste aantal sinds eind maart.

De autoriteiten riepen alle Hongaren op een boosterprik te halen. Vereiste is dan wel dat iemand volledig is gevaccineerd en dat er vier maanden tussen de tweede en de derde prik zit. Volledig gevaccineerden kunnen in Hongarije sinds augustus een extra dosis coronavaccin krijgen. Met een vaccinatiegraad van grofweg 60 procent loopt Hongarije achter op veel andere EU-landen. (ANP)

Twaalf Nederlandse ziekenhuizen kunnen momenteel de zogenoemde 'kritieke planbare zorg' niet of niet altijd binnen zes weken leveren, meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De NZa baseert zich op gegevens van 74 ziekenhuizen, verspreid over het land.

Een week geleden konden nog negen ziekenhuizen kritieke planbare zorg niet of niet altijd meer tijdig leveren.

Kritieke planbare zorg is zorg die binnen zes weken moet worden uitgevoerd, om schade aan de gezondheid van de patiënt te voorkomen. Het kan gaan om bijvoorbeeld mensen bij wie darmkanker is geconstateerd en die binnen afzienbare tijd een operatie moeten ondergaan. De autoriteit kan niet zeggen welke ziekenhuizen de kritieke planbare zorg niet allemaal meer op tijd kunnen leveren.

In 45 ziekenhuizen kan sowieso niet alle planbare zorg meer worden geleverd. Ook dat is een toename in vergelijking met een week geleden, toen het nog om 31 ziekenhuizen ging. De NZa kreeg hierover gegevens van 73 ziekenhuizen.

De meeste ziekenhuizen geven volgens de NZa verder aan geen inhaalzorg meer te kunnen leveren. Inhaalzorg is zorg die eerder tijdens de coronacrisis is uitgesteld en alsnog moet worden geleverd. Op dit moment gebeurt dat nog in slechts zeven ziekenhuizen.

De regio Limburg is momenteel een van de zwaarst door corona getroffen regio's. Vorige week gaven Limburgse ziekenhuizen in een brief aan coronaminister Hugo de Jonge al aan dat ze de verdere toestroom van coronapatiënten niet meer goed aankunnen. "Limburg stevent af op een zorginfarct", schreven de ziekenhuizen toen al.

Volgens een woordvoerder van het Netwerk Acute Zorg Limburg zijn er op dit moment evengoed geen ziekenhuizen in zijn regio die de kritieke planbare zorg niet tijdig meer kunnen leveren. Het lukt volgens hem nog met "maximale inzet", maar ziekenhuizen zitten "er wel tegenaan", zegt hij over het afschalen van de kritieke planbare zorg. (ANP)

 Het coronatestbedrijf Spoedtest.nl heeft naar eigen zeggen coronaherstelbewijzen aangemaakt op verzoek van de GGD. Het bedrijf reageert donderdag op het nieuws dat Spoedtest.nl weliswaar niet meer wordt verdacht van vaccinatiefraude, maar volgens het ministerie van Volksgezondheid wel onrechtmatig herstelbewijzen heeft aangemaakt.

De GGD'en hebben het bedrijf "verplicht" om het webportaal HKVI te gebruiken, legt directeur van Spoedtest.nl Rasmus Emmelkamp uit. Daarmee moest Spoedtest.nl herstelbewijzen aanmaken voor mensen die daar na genezing van corona om vroegen. In HKVI kunnen ook vaccinatiebewijzen worden aangemaakt. Het leek Spoedtest.nl daarom verwarrend als het bedrijf met het systeem zou gaan werken, legt Emmelkamp uit.

Hij denkt ook dat het ministerie vanwege die verwarring eerder deze week concludeerde dat Spoedtest.nl fraude met vaccinatiebewijzen pleegde. Donderdag bleek dat die beschuldiging is teruggetrokken. Maar ook de stelling dat Spoedtest.nl herstelbewijzen zou hebben uitgegeven terwijl dat niet mocht, klopt volgens het bedrijf dus niet. Emmelkamp: "we hebben herstelbewijzen afgegeven aan de mensen die bij ons positief waren getest, maar dat komt omdat de GGD dat ons verplichtte."

Spoedtest.nl is vanaf donderdagmiddag weer aangesloten op de CoronaCheck-app, laat het bedrijf weten. Ook kunnen mensen weer een afspraak bij het bedrijf maken via Testen voor Toegang. Het bedrijf maakt nu geen gebruik meer van HKVI. Emmelkamp: "En als mensen om een herstelbewijs vragen, dan verwijzen we ze door naar de GGD."

Koepelorganisatie GGD GHOR Nederland was donderdagmiddag niet direct bereikbaar voor een reactie. (ANP) 

Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zijn vandaag 23.680 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Daarmee is er opnieuw een record gebroken met de Nederlandse coronacijfers. Nog nooit noteerde het RIVM in een dag tijd zoveel nieuwe gevallen.

Op woensdag meldde het instituut bijna 20.800 positieve tests, op dinsdag iets meer dan 20.200 en op maandag zo'n 19.200. Ook dat waren toen records.

In Amsterdam zijn afgelopen dag 877 inwoners positief getest. Rotterdam telt 549 nieuwe gevallen en Den Haag 535. Daarna volgen Utrecht (442) en Tilburg (326). Alleen op Vlieland en Ameland testte niemand positief.

De GGD'en kampten tijdens het weekeinde met een storing. Daardoor konden ze toen niet alle positieve testuitslagen doorgeven. Die zijn inmiddels allemaal doorgegeven. In de cijfers van donderdag kunnen nog een paar nameldingen zitten, maar vanaf vrijdag "valt het aantal meldingen niet meer hoger uit door de storing", aldus het RIVM.

In de afgelopen zeven dagen zijn 126.012 positieve tests geregistreerd. Dat is ruim 46 procent meer dan in de week ervoor. Gemiddeld komt het neer op iets meer dan 18.000 nieuwe gevallen per dag. Ook dat is een record. Het gemiddelde stijgt voor de 49e achtereenvolgende dag.

Het RIVM kreeg 34 meldingen van sterfgevallen. Dat hun overlijden nu is gemeld wil niet zeggen dat ze in de afgelopen dag zijn overleden. In de afgelopen week kreeg het RIVM bericht dat 200 coronapatiënten zijn overleden, gemiddeld bijna 29 per dag. Dat is het hoogste niveau sinds 24 maart.

Woensdag lieten voor de derde dag op een rij meer mensen dan ooit (ruim 94.000) zich testen op corona bij GGD. Dat liet de overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland eerder vandaag weten. (ANP / Redactie Trouw)

Lees ook: Lesuitval en sluiting: scholen worden zwaar getroffen door deze coronagolf

Vandaag is de ziekenhuisbezetting toegenomen. In totaal liggen er nu 2110 patiënten met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Gisteren waren dat er 2077. 

Afgelopen etmaal nam het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen toe met 33, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Op de intensive cares liggen nu 413 coronapatiënten, 11 meer dan een dag eerder. Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten toe met 22 tot 1697.

In de afgelopen 24 uur werden er 55 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de ic's, de grootste toename sinds begin mei. Op de verpleegafdelingen werden 237 nieuwe patiënten binnengebracht. (ANP) 

De Bondsdag in Duitsland heeft ingestemd met een vervangende wet voor de coronamaatregelen in het land. De wet die nu nog de juridische basis legt voor het opleggen van beperkingen verloopt volgende week donderdag.

Het wetsvoorstel is het eerste dat afkomstig is van de drie partijen die vergevorderde gesprekken voeren over het vormen van een nieuwe regering. In de vervangende wet van de centrumlinkse SPD, klimaatpartij de Groenen en de liberale FDP mist een aantal bestaande maatregelen, maar worden er ook nieuwe geïntroduceerd.

Bij invoering van de nieuwe wet kunnen bijvoorbeeld scholen, winkels, horecazaken en sportfaciliteiten niet meer gesloten worden. Het wordt daarnaast mogelijk op werkplekken en in het openbaar vervoer het gebruik van coronapassen te verplichten, wat betekent dat toegang alleen mogelijk is voor mensen die zijn getest, gevaccineerd of genezen.

Volgens het conservatieve blok CDU/CSU van vertrekkend bondskanselier Angela Merkel is de nieuwe wet zwakker dan de huidige, maar het blok wordt er zelf door de drie partijen van beschuldigd niet genoeg te hebben gedaan toen de christendemocraten zelf aan de macht waren. CDU/CSU dreigt nu het wetsvoorstel vrijdag in de Bondsraad, de Duitse Eerste Kamer waar de deelstaten in zijn vertegenwoordigd, te blokkeren. (ANP) 

Meer dan 94.000 mensen hebben zich woensdag door de GGD laten testen op een coronabesmetting. Dat laat de overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland donderdag weten.

Het is voor de derde dag op rij een nieuw record. Op dinsdag voerden de testlocaties ruim 93.000 tests uit en op maandag zo'n 91.000. Het oude record stamt uit maart. Toen waren in een dag tijd ongeveer 89.000 mensen getest.

De drukte neemt voorlopig niet af. Op donderdagochtend is ruim 159.000 keer geprobeerd om het landelijke telefoonnummer voor testafspraken te bellen. De testlocaties zitten aan hun maximale capaciteit. Dat maakt het ook heel moeilijk om nog een testafspraak te maken. (ANP) 

De Duitse vaccinatiecommissie STIKO adviseert alle ingeënte volwassenen een extra prik te geven met de coronavaccins van Pfizer/BioNTech of Moderna. Het zogenoemde boostershot is momenteel alleen beschikbaar voor de oudste inwoners van Duitsland en andere risicogroepen.

De booster moet er volgens de commissie niet alleen voor zorgen dat gevaccineerden goed beschermd blijven tegen Covid-19, maar ook helpen tegen de verspreiding van het coronavirus. Het aantal besmettingen in Duitsland neemt sinds oktober snel toe.

In Duitsland zijn 56,4 miljoen mensen volledig gevaccineerd, gelijk aan 67,8 procent van volledige bevolking. Van deze groep hebben er 4,8 miljoen al een boostershot gehad. De derde dosis wordt in principe minstens zes maanden na de tweede prik toegediend. In individuele gevallen of als er genoeg capaciteit is, kan besloten worden om de wachttijd met een maand in te korten.

De commissie bestaat uit experts die de autoriteiten adviseren over vaccinatiegebruik. Het advies over de derde prik is doorgestuurd naar de Duitse deelstaten en andere specialisten. Nadat zij hun mening erover hebben gegeven, kunnen de aanbevelingen worden overgenomen door de federale regering. (ANP) 

Een 90-jarige vrouw heeft als eerste oudere in Nederland een boosterprik gekregen. Ze kreeg de vaccinatie bij een GGD-locatie aan de Sportlaan in Den Haag. "Het moet gebeuren", zei de vrouw na de prik. De boosterprik moet de afweer tegen het coronavirus versterken, omdat de bescherming van een vaccinatie mogelijk na verloop van tijd iets afneemt.

De vaccinatiecampagne zou eigenlijk pas beginnen op 6 december, maar werd vervroegd naar 19 november door het snel stijgende aantal nieuwe besmettingen. Uiteindelijk begon het prikken nog een dag eerder.

Ongeveer 875.000 mensen van 80 jaar en ouder kunnen vanaf nu een extra prik halen. Ook ongeveer 700.000 zorgmedewerkers komen in aanmerking. Lees hier meer over het prikschema van deze derde vaccinatie. 

Nederlanders hebben in het coronajaar 2020 veel minder gereisd met de auto, het openbaar vervoer, het vliegtuig en de fiets. Dat is de weinig verrassende conclusie van het Mobiliteitsbeeld 2021, dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het thuiswerkadvies dat een groot deel van het jaar gold is een belangrijke reden voor de forse daling.

Alleen te voet legden Nederlanders vorig jaar meer kilometers af dan in 2019: 6 miljard, een stijging van 20 procent ten opzichte van 2019.

Autopassagiers legden 33 procent minder kilometers af dan een jaar eerder. Vooral in de spits was het rustiger, waardoor de vertraging op de weg afnam met 67 procent. Personenauto's stootten 13 procent minder CO2 uit dan het jaar voordat de pandemie begon.

Per trein reisden Nederlanders 55 procent minder kilometers, met bus tram en metro was de daling net iets minder dan de helft. Ook te fiets werd minder gereisd: per tweewieler legden Nederlanders een vijfde minder kilometers af. (ANP) 

De pinomzet van restaurants en cafés is flink gedaald sinds de invoering van de coronapas. Dat meldt ING op basis van transactiedata. Vanaf eind september moet iedereen vanaf dertien jaar een coronatoegangsbewijs bij zich hebben voor een bezoek aan een horecazaak. Nadat de maatregel werd ingevoerd daalde de pinomzet in restaurants en cafés in oktober met 20 procent. De afgelopen weken is ook het aantal coronabesmettingen in Nederland enorm toegenomen.

"De aanhoudende dreiging van beperkende maatregelen hangt ook in 2022 nog als een zwaard van Damocles boven de sector, wat zorgt voor grote onzekerheid", aldus Katinka Jongkind, sectoreconoom bij ING. "De sector heeft behoefte aan een duidelijke koers met betrekking tot het bestrijden van Covid-19, zodat horecaondernemers weten waar ze in de toekomst aan toe zijn."

ING verwacht dat de horeca ook volgend jaar nog niet volledig zal herstellen van de coronacrisis. Volgens de bank staat de sector naast de pandemie nog voor andere uitdagingen zoals het personeelstekort, hoge energiekosten en het aflossen van belastingschuld die tijdens de crisis is opgebouwd. (ANP) 

Het reisadvies voor Italië gaat vrijdag van groen naar geel. Vanaf dan geldt het land, met uitzondering van het eiland Sardinië, als hoogrisicogebied, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Reizigers die vanuit Italië naar Nederland komen moeten vanaf zondag een coronabewijs laten zien.

Voor Suriname geldt dat het land vanaf vrijdag geen zeerhoogrisicogebied meer is, maar een hoogrisicogebied. Dat houdt in dat mensen die vanuit Suriname naar Nederland komen niet langer in quarantaine hoeven en ook geen testplicht meer hebben. Wel is een coronabewijs vereist. De kleurcode oranje (alleen noodzakelijke reizen) blijft van kracht voor Suriname.

Ook Frans Guyana, Mongolië, Thailand en Saint Vincent en de Grenadines gaan vrijdag een trede terug. Die landen gelden vanaf dan ook als hoogrisicogebieden in plaats van zeerhoogrisicogebieden. Een coronabewijs volstaat om Nederland vanuit deze landen binnen te komen. (ANP)

De Australische staat Victoria, waartoe de miljoenenstad Melbourne behoort, heft met ingang van vrijdag veel coronamaatregelen op voor mensen die tegen het virus gevaccineerd zijn. Dat is volgens de regionale premier Daniel Andrews mogelijk nu bijna 90 procent van de bevolking vanaf 12 jaar volledig is ingeënt.

Vaccinatie is nodig om toegang te krijgen tot bijvoorbeeld kledingwinkels, sportscholen, kappers en bibliotheken. Ook voor een bezoek aan restaurants en cafés moeten inwoners zijn gevaccineerd. Wie zijn prikken niet heeft gehad, mag in de horeca alleen afhalen. Daarnaast neemt Victoria afscheid van een maximale groepsgrootte.

De coronamaatregelen in de zuidoostelijke staat worden geleidelijk versoepeld nu de vaccinatiegraad stijgt. Het is een "geweldige prestatie" dat het dagelijks leven voor de meeste mensen weer kan worden hervat, aldus Andrews. Niet alle beperkingen worden opgeheven. Een maatregel die nog wel blijft, is bijvoorbeeld de mondkapjesplicht in winkels, verzorgingstehuizen en in het openbaar vervoer.

Australië voorziet strenge regels voor mensen die niet tegen Covid-19 zijn gevaccineerd. In de toekomst kunnen alleen volledig ingeënte Australiërs zonder speciale toestemming het land verlaten. Ook wordt deze groep bij de terugkeer uitgesloten van de verplichte quarantaine van twee weken. (ANP) 

Voor het eerst krijgt een oudere in Nederland een boosterprik tegen het coronavirus. Die extra inenting moet de afweer tegen het virus versterken, omdat de bescherming na verloop van tijd minder wordt. De eerste prik wordt donderdag gezet op een GGD-locatie in Den Haag, in aanwezigheid van demissionair zorgminister Hugo de Jonge.

De boostervaccinatie zou eigenlijk pas op 6 december starten. Vanwege het snel stijgende aantal positieve tests werd dit vervroegd naar 19 november, maar nu begint het prikken nog een dag eerder. Iedereen krijgt het vaccin van Pfizer/BioNTech of dat van Moderna, ook als ze eerst een ander middel hebben gehad. (ANP)

Lees ook: Wie is wanneer aan de beurt voor de boosterprik? En begint Nederland niet te laat? Vier vragen en antwoorden over de boostercampagne.

De werkloosheid in Nederland is in oktober verder gedaald. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was het werkloosheidspercentage even groot als in februari 2020, voor de coronapandemie. Door het sterke economische herstel van de coronacrisis is de vraag naar personeel groot en zijn er in verschillende sectoren tekorten aan werknemers.

De werkloosheid als aandeel van de beroepsbevolking is hierdoor gezakt naar 2,9 procent. In oktober waren 277.000 mensen werkloos. Het werkloosheidspercentage was in september nog 3,1 procent.

Dankzij de coronasteun van de overheid zijn er al langer weinig werklozen. In de zomermaanden zijn diverse branches weer opengegaan, die eerder vanwege de coronamaatregelen gesloten waren. Daardoor konden daar weer meer mensen aan de slag. Met name jongeren hebben hiervan geprofiteerd. (ANP)

Ook Drenthe en Groningen komen op het hoogste coronawaarschuwingsniveau in Europa. Ze waren de laatste provincies die nog niet op dat punt waren beland, maar vanaf donderdag is heel Nederland donkerrood op de kaart van coronagevallen. Dat is voor het eerst sinds het begin van de pandemie.

Limburg vestigt een nieuw Nederlands record. In de afgelopen twee weken zijn er meer dan 15.600 inwoners positief getest op het coronavirus. Dat komt neer op bijna 1400 gevallen op elke 100.000 mensen, oftewel één op elke 71 Limburgers. In december vorig jaar telde Limburg in twee weken tijd 1143,1 positieve tests per 100.000 inwoners. Dat is het oude Nederlandse record.

Groningen is de 'rustigste' provincie van Nederland. In de afgelopen twee kalenderweken zijn daar zo'n 526 op elke 100.000 mensen positief getest. Dat is ongeveer een derde van het cijfer van Limburg. Noord-Holland is de snelste stijger. Het aantal positieve tests ligt bijna 48 procent hoger dan bij de huidige kaart, die vorige week donderdag werd vastgesteld.

De coronakaart wordt elke donderdag vastgesteld door het ECDC, de Europese gezondheidsdienst waar onder meer het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bij aangesloten is. De organisatie kijkt naar het aantal en het percentage positieve tests in de twee vorige kalenderweken. De Europese coronakaart heeft vier kleuren. Van laag naar hoog zijn dat groen, oranje, rood en donkerrood.

(ANP)

Na het loslaten van het thuiswerkadvies in september is het gemiddelde ziekteverzuim van 4,2 procent naar 4,6 procent gesprongen. Dat is de grootste stijging sinds de uitbraak van het coronavirus en feitelijk het hoogste niveau in de pandemie. Het aantal ziekmeldingen na een coronabesmetting op het werk is in ruim een maand meer dan verdubbeld.

Dat blijkt volgens het FD uit cijfers die twee grote arbodienstverleners donderdag naar buiten brengen. ArboNed en HumanCapitalCare, beide onderdeel van HumanTotalCare, hebben ongeveer 1 miljoen werkenden onder hun hoede.

Eind september liet het kabinet een aantal maatregelen varen, zoals het thuiswerkadvies en de anderhalve meter. Bij dalende coronacijfers moest de coronapas volstaan. Afgelopen week werden bepaalde maatregelen opnieuw geïntroduceerd om de druk op de ziekenhuizen te verminderen.

(ANP)

De directie van de Gelre Ziekenhuizen in Apeldoorn en Zutphen heeft woensdagavond alarm geslagen, omdat de situatie in beide ziekenhuizen "zeer kritisch" is geworden door een enorme stijging van het aantal Covid-patiënten de afgelopen dagen. Daarnaast is er een corona-uitbraak op een oncologie-afdeling en de Gelre Ziekenhuizen zitten met tientallen patiënten die eigenlijk elders thuishoren, maar voor wie geen plek gevonden kan worden. De raad van bestuur noemt de situatie "alarmerend".

Op beide locaties van de Gelre Ziekenhuizen geldt sinds woensdag een opnamestop. De Spoedeisende Hulp is gesloten. Ambulances moeten met spoedeisende patiënten naar andere ziekenhuizen in Oost-Nederland. Een deel van de patiënten in beide ziekenhuizen wordt zo snel mogelijk naar omliggende klinieken overgeplaatst, aldus de raad van bestuur.

Op de verpleegafdeling van de ziekenhuizen liggen 54 Covid-patiënten. Op de ic zijn alle bedden bezet door patiënten met een coronabesmetting. Dinsdag bleek dat er ook een corona-uitbraak was op de oncologieafdeling in Apeldoorn. Daar zijn zowel personeel als patiënten besmet geraakt. Onderzoek moet uitwijzen hoeveel besmettingen er precies zijn, maar ondertussen is de afdeling gesloten.

Volgens de raad van bestuur wachten 46 patiënten op thuiszorg of verpleeghuiszorg, maar dat is niet te vinden. Daardoor blijven ziekenhuisbedden onnodig bezet. Bovendien kampen de Gelre Ziekenhuizen met steeds hoger oplopend ziekteverzuim onder het personeel.

De Gelre Ziekenhuizen richten zich voorlopig alleen op Covid-zorg en urgente zorg. Reguliere zorg wordt afgeschaald. Poliklinische afspraken gaan grotendeels wel door.

(ANP)

De Tweede Kamer steunt de mogelijkheid om het coronatoegangsbewijs toe te passen in kledingwinkels en andere niet-essentiële detailhandel. Een meerderheid schaart zich achter een wetsvoorstel daartoe van het demissionaire kabinet, bleek woensdag tijdens een debat. Zorgminister Hugo de Jonge wil de invoering wettelijk mogelijk maken gezien de drastische stijging van het aantal besmettingscijfers en ziekenhuisopnamen van ernstig zieke patiënten.

Het is nog niet zeker of de coronapas daar echt zal worden ingevoerd en op welke manier. Dat hangt af van de ontwikkelingen de komende twee weken en een advies van het Outbreak Management Team (OMT). Ook de Eerste Kamer moet zich er nog over buigen. Het plan lag moeilijk in de Kamer maar De Jonge zegde toe dat er goed zal worden gekeken naar de proportionaliteit van de maatregel voor de winkels of bijvoorbeeld kappers. Onder meer de coalitiepartijen konden zich vinden in zijn toelichting.

Eerder voerde het kabinet het CTB al in bij de horeca, de kunst- en cultuursector en bij sportgelegenheden. Op deze plekken moet een QR-code worden getoond om binnen te komen. Die code krijgen mensen als ze zijn gevaccineerd, hersteld van corona of zijn getest. Het kabinet werkt ook aan wetgeving om alleen de beschermden binnen te laten. Testen is dan niet meer voldoende. Dit gaat met name om horecagelegenheden en grootschalige evenementen. Voor deze wetgeving is echter nog geen meerderheid in de Tweede Kamer.

(ANP)