Boze burgers mengen zich met de boeren tot een onvoorspelbare mix

‘Burgeroorlog’, ‘de brand erin’ en ‘hang ze op’. Dat soort termen zijn niet ongewoon in gesprekken over stikstof op Telegram, een platform waar extremisten zich graag ophouden omdat er minder toezicht is. Zoals eerder allerlei groeperingen elkaar vonden in acties tegen het coronabeleid en elkaar opjutten, zo gebeurt nu hetzelfde met de acties tegen het stikstofbeleid.

Uitlatingen op sociale media kunnen een blaasbalg zijn die leidt tot het oplaaien van het vuur, zowel in woord als daad. Met die waarschuwing van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in gedachte, stemt het discours in socialemediagroepen die de boeren steunen, niet gerust. De waarschuwing van de NCTV komt uit een rapport uit 2021, met als titel: De verschillende gezichten van de coronaprotesten. Die verschillende gezichten zijn ook herkenbaar in de boerenprotesten.

Politici benadrukken telkens dat de ruime meerderheid van de boeren zich aan de wet houdt, en aan het begin van de acties steunde bijna de helft van Nederland de boerenprotesten. Maar die steun staat onder druk door een kleine groep activisten die agenten aanvallen, naar een politiebureau trekken om arrestanten te ‘bevrijden’ en voor de deur staan van minister Christianne van der Wal.

Anti-overheidsdenken en verharding

Die kleine, radicale groep boeren had twee jaar geleden al de aandacht van de NCTV. Ook toen waren er grimmige acties tegen het stikstofbeleid en uit angst voor halvering van de veestapel. Bezorgd zag de NCTV dat boze burgers zich aansloten bij de boeren. “Aansluiting van verschillende groepen met verschillende grieven, verbonden door anti-overheidsdenken, kan verharding in de hand werken.”

In april dit jaar herhaalde de NCTV deze boodschap, maar nu gericht op de corona-activisten. De radicale onderstroom van de anti-coronabeweging zal zich “waarschijnlijk ook op andere maatschappelijke thema’s gaan richten waarin ze zich verzetten tegen de overheid”. Dat thema blijkt nu dus de toekomst van de boeren te zijn.

‘Laat Den Haag branden’

Radicale boeren kunnen op sociale media op steun rekenen van complotdenkers, corona-activisten, rechts-extremisten en anti-overheidsextremisten. Dat is vooral te merken in Telegramgroepen, waar rabiate taal geen uitzondering is. Een van de belangrijkste groepen is ‘Boeren in Opstand’ met negenduizend leden. Onder hen zijn activisten die binnen de wet willen blijven, maar ook radicalen. Deze groep heeft weer overlap met ‘Klokkenluiders voor Vrijheid’, waar het gehalte aan anti-overheidsactivisten en extremisten hoger lijkt. De groep telt ruim 84.000 volgers.

De Klokkenluiders voor Vrijheid vereenzelvigen zich met de boerenstrijd. Toen tien personen werden opgepakt door de politie, schreef de Telegram-beheerder: “Wij komen ze wel halen hoor”. Dat Johan Remkes zondag is aangesteld als bemiddelaar in de stikstofcrisis valt niet in goede aarde. “Die moet hangen naast Rutte”, is een van de commentaren.

Het hogere doel van leden in dit soort Telegramgroepen is de ‘bevrijding van Nederland’. Volgens de deelnemers is de overheid bezig aan een oorlog tegen de bevolking. Daar past volgens hen maar een antwoord op: hard terugslaan. Termen als ‘laat Den Haag branden’ komen dan ook geregeld voorbij.

Maandag is de dag waar de Telegramgroepen naar uitkijken. Boerenorganisaties hebben aangekondigd het land plat te willen leggen, waarbij onder andere over acties bij Schiphol wordt gesproken. Anders dan de protesten in Stroe op 22 juni, zijn de acties niet georganiseerd door de boerenorganisaties LTO, Agractie en Farmers Defence Force. Zij zeggen zelf ook via de socialemediakanalen te moeten vernemen wat er staat te gebeuren.

Lees ook:

Waarom zijn we zo snel boos op elkaar? Daar speelt de overheid een grote rol in

Ik ben boos, dus ik besta. Het zou het motto van de moderne burger kunnen zijn. De oorzaak is een onzorgzame overheid die ervoor zorgt dat burgers permanent op hun strepen moeten staan, schrijft Evelien Tonkens.

CDA’ers wanhopig over stikstofbeleid, partijtop zegt sorry

CDA’ers vrezen dat het nieuwe stikstofbeleid van het kabinet het Waterloo van de partij wordt.

Met ‘nul vertrouwen’ staan boeren op de stoep bij de Tweede Kamer

Met een protest op de stoep van de Tweede Kamer hopen boeren de stikstofplannen nog te keren.‘Niemand geeft ons perspectief.’