ReportageGemeentelijke herindeling

Bij de lokale verkiezingen in Purmerend is de Haagse politiek nooit ver weg

Burgemeester Don Bijl van Purmerend fotografeert zijn collega Karen Heerschop van Beemster bij de verkiezingsbus.  Beeld Joris van Gennip
Burgemeester Don Bijl van Purmerend fotografeert zijn collega Karen Heerschop van Beemster bij de verkiezingsbus.Beeld Joris van Gennip

Al flyerend proberen de burgemeesters van Purmerend en Beemster hun burgers volgende week naar de stembus te lokken voor de herindelingsverkiezingen. ‘Sommige mensen zijn helemaal afgehaakt.’

Floris Akkerman

Stevig geronk klinkt erin het centrum van Purmerend. Een gele Amerikaanse schoolbus rijdt langs kledingwinkels, terwijl de burgemeesters Karen Heerschop van Beemster en Don Bijl van Purmerend voorop lopen, met kieskompasflyers in de hand. Op de kaasmarkt tegenover het voormalige stadhuis parkeert de chauffeur de bus naast de Vietnamese loempiakraam Happie Hap.

Het is verkiezingstijd in de Noord-Hollandse gemeenten Purmerend en Beemster. Op 1 januari fuseren de twee tot de gemeente Purmerend, boven Amsterdam. Daarom gaan de inwoners op 22, 23 en 24 november naar de stembus voor een nieuwe gemeenteraad. Samen proberen Heerschop en Bijl – beiden met sjaal, maar zonder ambtsketen – hun burgers ervan te overtuigen te gaan stemmen om de opkomst omhoog te stuwen. De schoolbus moet de aandacht trekken.

Volhardende man

Bij een van de eerste pogingen bijt Heerschop haar tanden stuk op een volhardende man. Hij gaat niet stemmen, want volgens hem is het in Den Haag een zooitje en de gemeentepolitiek is daarvan een verlengstuk, zegt hij luid en duidelijk. Heerschop brengt er tegenin dat deze verkiezingen niet gaan over Den Haag maar over de gemeente. “De gemeenteraadsleden bepalen hoe je straat eruit ziet.” Een reactie blijft uit.

Na 15 seconden is het gesprek klaar. De man loopt door en Heerschop draait zich glimlachend om. “Heel vaak wordt de landelijke politiek erbij betrokken. Dat dat een zooitje is. Maar de gemeenteraadsverkiezingen gaan over je directe leefomgeving”, vertelt ze opgewekt. “Daar kun je invloed op hebben. Maar sommige mensen zijn helemaal afgehaakt.”

De verkiezingsbus op de kaasmarkt in Purmerend. Beeld Joris van Gennip
De verkiezingsbus op de kaasmarkt in Purmerend.Beeld Joris van Gennip

De reactie van de man is voor Heerschop en Bijl – alle twee partijloos - niet nieuw. Ze hebben vaker dit soort gesprekken gevoerd tijdens deze verkiezingscampagne. Ook Bijl heeft er deze middag mee te maken. Het coronabeleid en de langdurige kabinetsformatie hebben hun weerslag op de gemeentepolitiek, vreest Heerschop (61). “Bij de landelijke gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar zal dat niet anders zijn. Er is weinig vertrouwen in de overheid bij een aantal mensen. Dat slaat terug op de gemeentepolitiek.”

Er zijn genoeg lokale thema’s te bespreken, vinden de twee burgemeesters, zoals de woningnood en verkeersveiligheid. En natuurlijk de samenvoeging tussen stedelijk Purmerend en agrarisch Beemster, waar de drooglegging van het gebied op de Werelderfgoedlijst staat. Door hun krachten te bundelen kunnen de twee gemeenten beter werken, menen Heerschop en Bijl.

Geen drukte op de Kaasmarkt

Al baart de gemeentelijke herindeling Beemsterlingen zorgen, merkt Heerschop. Behoudt Beemster zijn landelijke en agrarische karakter? “De twee complementeren elkaar juist”, sust ze bezorgde burgers. “Purmerenders fietsen daar graag en willen de polder niet volbouwen.”

Druk is het niet op de kaasmarkt. Bijl (69) maakt zich daar geen zorgen over: “Het kan altijd meer, maar alle beetjes helpen.” Als lokale beroemdheden gaan Heerschop en Bijl op de foto. “Twee flyerende burgemeesters, dat maak je niet vaak mee”, zegt de fotograferende vrouw opgetogen.

Vooral ouderen komen langs. Gemoedelijk gaan Bijl en Heerschop de gesprekken aan. Heerschop slaagt er niet in om Sonja Harnas (74) en haar partner Fred Lieder (69) te overtuigen om te stemmen. Harnas ergert zich aan de leegstaande winkels en hoopt op meer woningen voor jongeren. “Ik moet me eerst maar eens in de partijen verdiepen.”

Maar, benadrukt ze, “Den Haag en de gemeente moet je uit elkaar houden. Wat daar gebeurt, vertrouw ik niet. Ze schelden op elkaar. Dit vertrouw ik meer. Hier zie je de burgemeester op straat”, knikt ze naar de flyerende Heerschop en Bijl.

Herindelingsverkiezingen 2021

Behalve in Purmerend en Beemster wordt op 22, 23 en 24 november ook gestemd in de gemeenten Heerhugowaard en Langedijk. Die plaatsen gaan per 1 januari samen de gemeente Dijk en Waard vormen. Ook de inwoners van de Brabantse gemeenten Uden en Landerd mogen naar de stembus. De twee gemeenten vormen vanaf volgend jaar samen de gemeente Maashorst. Elders in Noord-Brabant kan volgende week gestemd worden in Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill, Sint Hubert en Sint Antonius. De inwoners van die plaatsen kiezen de gemeenteraad van de nieuw te vormen gemeente Land van Cuijk. In 2022 zal daarnaast Weesp bij de gemeente Amsterdam worden gevoegd, maar dat gebeurt niet per 1 januari, maar pas vanaf 24 maart. De inwoners van Weesp en Amsterdam bepalen op 16 maart, tegelijk met kiezers in de rest van het land, wie hen mag vertegenwoordigen in de gemeenteraad.

Lees ook:

Lokale partijen winnen flink bij herindelingsverkiezingen in Groningen en Noord-Brabant

In Groningen en Noord-Brabant wonnen de lokale partijen vorig jaar bij de herindelingsverkiezingen. In zeven gemeenten werd woensdag gestemd vanwege een gemeentelijke herindeling.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden