Betere voorlichting moet de niet-westerse coronapatiënt van de ic houden

Op zowel de ic als op de verpleegafdeling van de Amsterdamse academische ziekenhuizen hebben relatief veel coronapatiënten een niet-westerse achtergrond, zag ic-hoofd Armand Girbes van het AmsterdamUMC, afdeling VU. Navraag door Girbes bij collega’s in andere steden leerde dat de situatie in Amsterdam niet uniek is: in vrijwel alle grootstedelijke ziekenhuizen wordt het beeld herkend. Dat lijkt een verschil met de eerste golf.

Girbes’ constatering trok aandacht, onder anderen van PVV-leider Geert Wilders. Maar het is de arts om de patiënten te doen, zegt hij. “We hebben als samenleving de taak om iedereen zo goed mogelijk tegen deze ziekte te beschermen. We moeten ons daarom nu afvragen hoe dit verschil heeft kunnen ontstaan en wat we eraan kunnen doen.”

Girbes zelf oppert dat de voorlichting over corona misschien niet voor iedereen even toegankelijk is. Dat is best mogelijk, denkt Nazrien Ozir, die zelf van Surinaams-Hindoestaanse afkomst is en in Den Haag woont. Ze komt vaak in de Haagse Transvaalwijk, waar haar moeder in een seniorenwoning woont. Ze ziet daar hoe het misgaat. “In de supermarkt staan mensen veel te dicht op elkaar, niemand draagt mondkapjes. Bij mijn moeder woont een mevrouw met vijftien kinderen, die komen met feestdagen allemaal op bezoek.” Het gebrek aan kennis speelt een grote rol. “De mensen die ik zie kijken niet naar de NPO. En al is er een folder in hun eigen taal, dan kunnen ze die misschien toch niet lezen.”

Beter zou het zijn, zegt ze, om bijvoorbeeld spotjes te draaien op de Hindoestaanse radio, waar veel mensen naar luisteren. “Dat is bekend en heeft meer gezag.”

Verschil in levensverwachting

Mohammed Azzouz houdt zich als projectleider bij Pharos bezig met oplossingen zoals die van Ozir. De organisatie heeft als missie om verschillen in gezondheid terug te dringen. Het verschil in levensverwachting tussen mensen met een lage en mensen met een hoge opleiding kan bijvoorbeeld oplopen tot zes jaar. Dat heeft meerdere oorzaken, zoals armoede, leefomgeving en geletterdheid.

Goede communicatie over corona is cruciaal, zegt Azzouz. “De taal die gebezigd wordt bij het communiceren van de maatregelen is niet altijd even goed te begrijpen, terwijl de overheid wel grote verwachtingen heeft van ons: het beleid steunt op de eigen verantwoordelijkheid. Voor laaggeletterden is een woord als ‘hygiënemaatregelen’ bijvoorbeeld lastig.”

De uitspraken van Girbes komen voor Pharos niet als verrassing. “We hebben sterk de indruk dat gezondheidsachterstanden bij kwetsbare groepen als gevolg van corona toenemen, al is er meer onderzoek nodig om dit goed in beeld te krijgen.” Of er op dit moment echt een tekort is aan voorlichting valt moeilijk te zeggen. Wel is het belangrijk de bestaande voorlichting constant te testen bij de doelgroep. Bovendien zijn er verschillende instanties die zich bezighouden met coronavoorlichting; ook gemeenten verstrekken bijvoorbeeld informatie. Maar het kan geen kwaad om coronavoorlichting zo simpel mogelijk te houden, zegt Azzouz. “Instanties zijn vaak bang om jip-en-janneketaal te gebruiken. Maar duidelijke informatie is voor iedereen prettig.”

Lees ook:

Boosheid om Wilders-tweets over coronapatiënten

PVV-leider Geert Wilders heeft zondag boze reacties gekregen op zijn tweet waarmee hij reageerde op berichten dat er op de ic voornamelijk mensen met een niet-westerse achtergrond liggen die de Nederlandse taal niet helemaal machtig zijn.