Asielopvang nog lang kwestie van noodverbandjes

Opnieuw is een belangrijke afspraak rond de opvang voor asielzoekers in de prullenbak beland. Vast stond dat gemeenten vanaf 1 april niet meer verantwoordelijk zouden zijn voor die opvang. Maar daar is donderdagavond een streep door gezet. Ook na 1 april heeft staatssecretaris Eric van der Burg (asiel, VVD) de hulp van gemeenten nodig, hij komt dit voorjaar al duizenden opvangplekken tekort.

De burgemeesters gingen akkoord

Van der Burg sprak met burgemeesters uit iedere veiligheidsregio, die samen het Veiligheidsberaad vormen. De staatssecretaris vroeg of de pakweg 8500 crisisnoodopvangplekken voor asielzoekers die worden gerund door gemeenten, toch langer open kunnen blijven. Een meerderheid van de burgemeesters stemde hiermee in. Eerdere afspraken tussen de staatssecretaris en burgemeesters hielden vorig jaar ook vaak geen stand, vanwege de crisis in de opvang.

Het besluit komt dan ook niet als een verrassing. De afgelopen weken bleek uit verslaggeving van verschillende media dat er dit voorjaar een tekort is aan duizenden opvangplekken omdat het opvangorgaan Coa en de regering verwachten dat de komst van asielzoekers zal oplopen. Maandag liet Van der Burg in een Kamerbrief weten dat hij tot de zomer op zoek is naar 19.000 opvangplekken.

Ondertussen is de nieuwe wet waarmee de staatssecretaris asielzoekers wil spreiden over Nederland al maanden vertraagd. Het is de vraag of die wet nog voor de Statenverkiezingen van maart wordt behandeld door het parlement. Maandag is wat dat betreft een belangrijke dag: dan publiceert de Raad van State haar advies over deze nieuwe wet.

Met het openhouden van crisisnoodlocaties blijft de asielopvang nog een lange tijd een kwestie van noodverbandjes. Deze crisisopvang is namelijk niet voor niets tijdelijk. Het gaat om opvang in hotels, lege woonboerderijen of containerwoningen. Soms zelfs om sporthallen, zoals in Culemborg of Zaltbommel, waar asielzoekers maanden leven zonder een fatsoenlijke vorm van privacy of rust.

Ook weigeringen van regio's

Burgemeesters zien die bezwaren, lieten ze aan de staatssecretaris weten. Het onderwijs en de gezondheidszorg staat overal onder druk, ook voor asielzoekers, gemeenten hebben hulp nodig van het rijk om dit in stand te houden. Onder meer burgemeester Sybrand Buma van Leeuwarden uitte zich bezorgd tegen Omroep Fryslan. “We zitten aan een maximum”, zei hij. “Op heel veel plekken worden mensen opgevangen op plekken waar je het gewoonlijk niet zou doen, door mensen die het gewoonlijk ook niet zouden doen. Misschien doen we wel meer dan gewoon verwacht kan worden,” aldus Buma.

Een enkele veiligheidsregio heeft het verzoek van de staatssecretaris afgewezen, zei Van der Burg. Nog onbekend is om welke regio’s het gaat en wat voor gevolgen zo’n ‘nee’ heeft. De onwillige houding van burgemeesters geeft in ieder geval aan dat voor sommigen de grens al is bereikt.

Lees ook:

IND kraakt onder werkdruk en waarschuwt voor nóg langere wachttijden

De IND waarschuwt: het werk wordt te veel, het is ‘nauwelijks structureel vol te houden’.

Hoe rechtvaardig is asielopvang in drukke provincies?

Is het eerlijk dat de drukste provincies straks een veelvoud aan asielzoekers moeten opvangen? ‘Bedenk je dat veel vluchtelingen later alsnog in de Randstad terecht komen, bij hun huisvesting of voor werk.’