Aardwetenschapper: Nederland ontbeert kennis over bosbranden

Het aantal natuurbranden in Nederland zal de komende jaren door klimaatverandering stijgen. Om met het vuur te leren leven, moet er volgens Cathelijne Stoof nog veel gebeuren. De aardwetenschapper deed onderzoek naar de brand in de Deurnese Peel van afgelopen voorjaar.

Eigenlijk hebben we in Nederland alleen maar verstand van stadsbranden, zegt Stoof, verbonden aan Wageningen University. Maar vuur in een gebouw verschilt wezenlijk van een bos dat in de hens staat. Daarvoor zijn strategieën nodig als vuur met vuur bestrijden om de brand bij gebrek aan beschikbaar water onder controle te houden en natuurgebieden brandwerend inrichten met open stroken. Ook kennis van weersinvloeden op het verloop van een bosbrand is noodzakelijk. Net als voldoende capaciteit, want natuurbranden zullen in ons opeengepakte land vaak gelijktijdig plaatsvinden.

Op 20 april ontstond de brand in de Deurnese Peel. Deze smeulde onder de grond zo lang na, dat de bestrijding pas eind juni kon stoppen. Er brandde ruim 700 hectare af. In haar op donderdag gepresenteerde onderzoek naar de brandbestrijding doet Stoof aanbevelingen die voor alle natuurgebieden gelden. “In beleidsplannen voor natuurbeheer houden we totaal geen rekening met de kans op brand. Dankzij langere perioden van droogte krijgen we er echter meer mee te maken, ze zullen ook intenser worden. De week dat de Peelbrand begon, ontstonden door de droogte en harde wind nog honderd andere natuurbranden in Nederland.”

Penibele situatie

Ze hoopt dat de branden van dit jaar het probleem op de kaart krijgen. “We hadden in april echt een penibele situatie. Niet zo zeer vanwege de omvang, maar omdat we de brand niet onder controle kregen. We hebben weinig specialistisch opgeleide mensen. De brand in de Peel heeft zo lang gesmeuld, omdat het een veengebied is. Maar op zandgronden kan in de zomer, als de humus droog genoeg is, hetzelfde gebeuren. De afgelopen jaren hebben we vaak met droge bodems te maken gehad. We moeten ons voorbereiden op meer grote branden.”

Op zich is een natuurbrand niet erg, zegt Stoof. “Het beperkt de begroeiing en kan de biodiversiteit vergroten. Alleen dreigt onze beperkte kennis tot onbeheersbare branden te leiden. Veel mensen associëren ons land nog met nattigheid, maar door het veranderende klimaat worden onze gronden steeds droger. Daar moeten we op inspelen, bijvoorbeeld door open gebieden te creëren en regelmatig de begroeiing weg te maaien die als brandstof voor het vuur werkt. We hebben daar onvoldoende oog voor in Nederland. Dat moet veranderen.”

Lees ook:

Tussen de geblakerde bomen doet dood (soms) leven

De Deurnese Peel en Nationaal Park De Meinweg werden in april getroffen door een brand. Dat zorgde voor veel verdriet, maar ook voor nieuw leven. ‘Laat ik het voorzichtig zeggen: brand heeft ook positieve kanten.’